[Pho'ng su+.] Ru+`ng o+i, lie^.u co`n tru. ddu+o+.c bao la^u?

["proxy098@hotmail.com" <proxy098@hotmail.com>]

Ru+`ng o+i, lie^.u co`n tru. ddu+o+.c bao la^u?

Pho'ng su+. cu?a Ma.nh Qua^n

Na.n pha' ru+`ng dda~ tro+? ne^n tra^`m tro.ng o+? Ba('c Ca.n. May ma`
nho+` ddi.a hi`nh hie^?m tro+?, va^.n chuye^?n kho' kha(n ne^n khu vu+.c
ru+`ng dda(.c du.ng o+? Lu~ng (Huye^.n Na Ri`) chu+a dde^'n no^~i bi.
tro+ tru.i nhu+ ca'c vu`ng ru+`ng kha'c trong ti?nh. Ru+`ng Lu~ng co`n
ra^'t nhie^`u go^~ quy' hie^'m nhu+: nghie^'n, la't, ddinh, cho` chi?..
Ca?m gia'c sung su+o+'ng chen la^~n lo a^u cho+.t dde^'n vo+'i to^i khi
leo ddu+o+.c dde^'n lu+ng chu+`ng nu'i, tru+o+'c ma('t hie^.n ra mo^.t
ca'nh ru+`ng nguye^n sinh, nhie^`u ca^y ddinh nghie^'n ba?y ta'm
ngu+o+`i o^m kho^ng xue^?. To^i kho^ng bie^'t nhu+~ng ca^y go^~ quy' kia
ma^'y tra(m tuo^?i ro^`i ma` tro^ng chu'ng tha^.t uy nghie^m, ky` vi~.
Ho+~i nhu+~ng ”ba^.c tru+o+?ng la~o“ cu?a ru+`ng gia`, lie^.u ca'c vi.
to^`n ta.i ddu+o+.c bao la^u nu+~a?
Ho^m ddo' la` nga`y cho+. phie^n, tro+`i mu+a ra? ri'ch ne^n ca'nh tho+.
xe? ru't xuo^'ng nu'i he^'t ca?. DDu+o+`ng va`o Lu~ng dde^? le^n nu'i
dda' K’la(ng K’da(m vo^ cu`ng tro+n tru+o+.t. To^i ddo^.ng vie^n Lung,
anh thanh nie^n ngu+o+`i Ta`y xa~ Kim Hi? cu`ng ddi vo+'i to^i kho^ng
bo? cuo^.c. Anh no'i:“Co' khoa?ng mu+o+`i la(m tho+. se? la`m a(n quanh
khu vu+.c na`y, toa`n ngu+o+`i du+o+'i xuo^i ca? dda^'y. Tu+` nga`y co'
ca'i ba~i dda`o va`ng o+? dda^y, ddu+o+`ng ddu+o+.c su+?a, co' xe ddi
va`o la` ru+`ng ba('t dda^`u bi. ho. thi nhau cha(.t pha'“.

* Ru+`ng dda`n bi. ta`n pha' vo^ to^.i va..

Co`n ddang nga^?n ngo+ giu+~a dda.i nga`n tru`ng ddie^.p thi` Lung
dda^.p tay va`o vai to^i. Theo hu+o+'ng tay chi? cu?a Lung, ca'ch no+i
chu'ng to^i ddu+'ng chu+`ng 150 me't, mo^.t ca^y ddinh to ddo^? ra.p
tre^n su+o+`n nu'i. Kho^ng chi? mo^.t ca^y dda.i thu. ddo' ma` ha`ng
loa.t ca^y xung quanh cu~ng bi. ba^.t go^'c nghie^ng nga?. Du+o+'i go^'c
ca^y, mo^.t ho^' xa'm ngoe't bi. khoe't sa^u. Bo.n la^m ta(.c ddo^'n
ca^y ba(`ng mi`n. Lung cho bie^'t, thi?nh thoa?ng o+? nha` Lung va^~n
nghe tie^'ng mi`n vo.ng ve^`. Kho^ng ba('t ga(.p  mo^.t ngu+o+`i xe go^~
na`o, to^i theo Lung xuo^'ng nu'i, do.c ddu+o+`ng, anh chi? va`o mo^.t
hang nu'i, trong hang co`n nguye^n ca'c va^.t du.ng:cu+a, xe?, ddu.c,
cha(n chie^'u, xoong no^`i, va`i khu'c go^~ dda~ xe?...
- The^' kie^?m la^m o+? dda^y kho^ng la`m gi` sao?
- Giu+~ la`m sao ddu+o+.c - Lung cu+o+`i - bo.n pha' ru+`ng hung ha~n
la('m. DDo' la` chu+a ke^? dde^'n vie^.c ne^'u co' ba('t ddu+o+.c, co'
ngu+o+`i co`n nha^.n tie^`n cu?a bo.n pha' ru+`ng ro^`i cho ddi.
To^i nho+' la.i sa'ng ho^m tru+o+'c, ddang ngo^i trong mo^.t qua'n
nu+o+'c ga^`n ba~i ddo^~ xe xa~ Lu+o+ng Thu+o+.ng to^i dda~ ki.p thu
va`o o^'ng ki'nh chie^'c xe mang bie^?n so^' 35N 0578 cu?a hai chu? xe
te^n la` Cam va` Chi?nh cho+? toa`n go^~ nghie^'n, go^~ la't u+o+'c
khoa?ng 2m3. Lu'c ddo' o^ng Nguye^n Xua^n Tro.ng, to^? tru+o+?ng to^?
kie^?m la^m go^`m 4 ngu+o+`i phu. tra'ch 3 xa~ (Kim Hi?, La.ng San,
Lu+o+ng Thu+o+.ng) ddang co' ma(.t o+? ddo'. To^? tru+o+?ng Tro.ng dda~
kho^ng he^` co' mo^.t pha?n u+'ng gi` vo+'i ngu+o+`i la'i xe...
Ru+`ng pho`ng ho^. dda^`u nguo^`n o+? Lu+o+ng Thu+o+.ng, Kim Hi?, La.ng
San ddang la` nhu+~ng mu.c tie^u mo+'i cu?a bo.n la^m ta(.c cu`ng bo.n
buo^n la^.u go^~ o+? Ba('c Ca.n. Pha^`n lo+'n nhu+~ng chuye^'n xe tu+`
dda^y ve^` thi. xa~ dde^`u cho+? theo go^~: i't thi` da(m ba  ta^'m,
nhie^`u thi` ha`ng kho^'i go^~ thuo^.c loa.i quy' hie^'m... Go^~
ddu+o+.c nguy. trang trong ca'c bao ta?i, du+o+'i sa`n xe, ga^`m xe,
no'c xe. Ngang nhie^n ho+n, chie^'c xe Uo'at mang bie^?n so^' 20K 2589
ddu+a to^i ve^` thi. xa~ tro+? 15 ta^'m go^~ nghie^'n, da`i khoa?ng
1,8m, da^`y 10 cm, cha(?ng ca^`n pha?i nguy. trang ma` kho^ng he^` bi.
kie^?m tra do.c ddu+o+`ng. Ma~i dde^'n nga~ ba ddu+o+`ng ddi Ye^'n La.c,
La.ng San va` ve^` thi. xa~, xe cu?a to^i mo+'i bi. hai ca?nh sa't giao
tho^ng (mo^.t ngu+o+`i te^n la` Tu') ba('t du+`ng la.i. Ngu+o+`i la'i
xe, chui va`o qua'n va`i phu't ro^`i le^n xe vo+'i bo^. ma(.t thie^?u
na~o:“Mi`nh ddu+a no' 100 (100 nghi`n ddo^`ng), ba?o no' tra? la.i 50,
no' la.i ke^u: tho^i dde^? tao ca^`m ca?, ma^'y ho^m nay bo.n tao cu~ng
ddo'i la('m“.

* DDa^u ro^`i kie^?m la^m?

DDe^'n thi. tra^'n Co^n Minh, xe du+`ng la.i, to^i nha?y xuo^'ng va`
quye^'t ddi.nh ddi bo^. va`o nhu+~ng vu`ng ru+`ng bi. ddo^'t cha'y.
Tra.m kie^?m soa't lie^n nga`nh ddo'ng ngay ta.i o+? thi. tra^'n na`y,
go^`m mo^.t to^? kie^?m la^m 5 ngu+o+`i do o^ng Nguye^~n Thuy. Quye^'n
la`m quye^`n tra.m tru+o+?ng. To^i ho?i o^ng Quye^'n:“Chie^'c xe Uo'at
vu+`a cha.yqua dda^y va` sa'ng ho^m qua mo^.t xe cho+? kha'ch mang
bie^?n so^' 35N 0578 cho+? go^~ la^.u, sao ca'c anh kho^ng ba('t?“
O^Ng Quye^'n chi? no'i ra(`ng nhie^`u chuye^'n xe qua dda^y dda~
ddu+o+.c ddu+o+.c ba'o tru+o+'c la` co' cho+. go^~ la^.u, nhu+ng khi
kie^?m la^m ba('t va` kha'm xe't thi` so^' go^~ ddo' dda~ ddu+o+.c ta^?u
ta'n he^'t! O^ng Quye^'n no'i ra^'t nhie^`u ve^` nhu+~ng kho' kha(n ma`
kie^?m la^m pha?i chi.u ddu+.ng. Ra(`ng, tra.m na`y phu. tra'ch 8 xa~
vo+'i to^?ng die^.n ti'ch ru+`ng khoa?ng 30.000ha; ra(`ng ddi.a hi`nh
hie^?m tro+?, phu+o+ng tie^n ddi la.i co' 5 chie^'c xe ma'y co^? lo^~
si~ ddang trong ti`nh tra.ng ho?ng ho'c; ra(`ng thu nha^.p cu?a kie^?m
la^m vie^n (chu? ye^'u la` lu+o+ng) trung bi`nh ddu+o+.c 270.000
dd/tha'ng; ho. pha?i lie^n mie^n ddi ru+`ng, co' khi ddi ma^'y nga`y
mo+'i ve^`, ddu+o+`ng ddi vo^ vu`ng va^'t va?, vv...vv...
To^i bie^'t, nhu+ng kho' kha(n ma` kie^?m la^m ddang ga(.p pha?i la` co'
tha^.t, kho^ng pha?i ai cu~ng hi`nh dung no^?i. Nhu+ng co' le~ na`o, vi`
kho' kha(n hie^.n tho+`i cu?a mi`nh ma` la~ng que^n tra'ch nhie^.m cu?a
ngu+o+`i kie^?m la^m? Tru+o+'c khi dde^'n, to^i ddu+o+.c nghe nhie^`u
ddie^`u kho^ng hay ve^` tra.m na`y. O^ng Be^' Ngo.c The^', Chu? ti.ch
xa~ Lu+o+ng Thu+o+.ng than phie^`n vo+'i to^i ra(`ng, tuy o^ng luo^n
tho^ng ba'o va` ye^u ca^`u tra.m nga(n cha(.n ca'c xe cho+? go^~ la^.u
ddi qua, nhu+ng kho^ng hie^?u sao ca'c xe ddo' va^~n qua tro't lo.t. Ba`
H. chu? qua'n nu+o+'c ca'ch tra.m 500 me't cu~ng cho bie^'t ha^`u he^'t
ca'c chuye^'n xe cho+? go^~ cha.y qua tra.m dde^`u kho^ng bi. giu+~
la.i. Co`n theo o^ng Quye^'n, tu+` dda^`u na(m dde^'n nay, tra.m cu?a
o^ng chi? ba('t giu+~ ddu+o+.c 5 vu. vo+'i so^' go^~ thu ddu+o+.c la` 3
m3?!
To^i bie^'t, qua kho?i tra.m kie^?m soa't na`y, xe cho+? go^~ la^.u
tie^'p tu.c mang nhu+~ng kho^'i go^~ qua nhie^`u tra.m kha'c, to+'i thi.
xa~ nuo^i so^'ng ca'c doanh nghie^.p che^' bie^'n go^~ tu+ nha^n; tha^.m
chi' co`n mang xuo^'ng ta^.n Ha` No^.i, ddi La.ng So+n xua^'t sang Trung
Quo^'c.
Mo^.t so^' qua'n ha`ng ga^`n Tha'c Gie^`ng dda~ co^ng khai tro+? tha`nh
tra.m trung chuye^?n, buo^n ba'n go^~ tu+` Na Ri` va` mo^.t so^' vu`ng
la^n ca^.n kha'c dde^? ddu+a ”ru+`ng“ xuo^'ng mie^`n xuo^i suo^'t ma^'y
na(m nay ma` chu+a he^` bi. de.p bo?.
Pha?i la`m gi` dde^? giu+~ ru+`ng Na Ri`?
Ca? mo^.t he^. tho^'ng kie^?m soa't la^m sa?n ta.i Ba('c Ca.n ddang bi.
te^ lie^.t dda~ dde^'n lu'c pha?i ddu+o+.c ”le^n gia^y co't“ ba(`ng
nhu+~ng bie^.n pha'p ca^'p ba'ch va` cu+'ng ra('n. Mo^.t trong nhu+~ng
y' kie^'n to^i nghe ddu+o+.c tu+` kie^?m la^m: ta.i sao kho^ng pho^'i
ho+.p vo+'i lu+.c lu+o+.ng qua^n ddo^.i o+? ca'c ddi.a phu+o+ng dde^?
cu`ng kie^?m la^m ba?o ve^. ru+`ng? Bie^.n pha'p na`y co' ve? ra^'t
thuye^'t phu.c. Tuy nhie^n, ddo' chi? la` mo^.t lie^.u pha'p ti`nh
the^'. Ve^` la^u da`i, ke^' sa'ch giu+~ gi`n ru+`ng la^u da`i, hie^.u
qua? nha^'t pha?i du+.a va`o da^n. DDe^? ngu+o+`i da^n kho^ng pha'
ru+`ng la`m nu+o+ng kho^ng cha(.t go^~ kie^'m a(n, pha?i ba?o dda?m mu+u
sinh, co' nghe^` nghie^.p o^?n ddi.nh, co' dda^'t canh ta'c. Vie^.c giao
khoa'n dda^'t ru+`ng dde^? khoanh nuo^i, ba?o ve^., sa?n xua^'t dde^'n
tu+`ng ho^. pha?i ddu+o+.c dda^?y ma.nh. Nhu+ng che^' ddo^. ddo^'i vo+'i
ngu+o+`i nha^.n khoa'n pha?i ho+.p ly'.
DDu+o+.c bie^'t tie^`n co^ng giao khoa'n ra^'t be`o bo.t nhu+ hie^.n nay
(30.000 dd/ha/na(m) thi` ngu+o+`i ta nha^.n khoa'n ro^`i, la.i pha' ngay
ma?nh ru+`ng ddu+o+.c giao khoa'n la` ddie^`u de^~ hie^?u. Chu? tru+o+ng
ddo'ng cu+?a ru+`ng tu+. nhie^n cu?a Chi'nh phu? tuy ho+i cha^.m nhu+ng
sa'ng suo^'t va` chu+a muo^.n. Va^'n dde^` la` dde^? giu+~ ru+`ng mo^.t
ca'ch hie^.u qua? thi` kho^ng ne^n ”dda'nh tro^'ng buo^ng du`i“. Ru+`ng
tre^n toa`n quo^'c dda~ bi. ta`n pha' dde^'n cu`ng kie^.t. Cu`ng vo+'i
lua^.t pha'p, nhu+~ng bie^.n pha'p cha(m lo cho ha`ng va.n ho^. da^n
so^'ng quanh ru+`ng se~ la` ca'ch to^'t nha^'t dde^? cho ru+`ng Vie^.t
Nam tru+o+`ng to^`n.