[TT 24/7] La`m sao dde^? sa?n xua^'t ddie^.n a?nh he^'t a'ch ta('c ?

[VIPS <proxy098@hotmail.com>]

Va^'n DDe^` 
La`m sao dde^? sa?n xua^'t ddie^.n a?nh he^'t a'ch ta('c ? 

Ga^`n he^'t tha'ng ba?y ro^`i ma` ca? phi'a Nam chi? mo+'i co' mo^.t
bo^. phim nhu+.a ddu+o+.c ba^'m ma'y, nhu+ng Ha. si~ quan la.i la` phim
go^'i tu+` na(m 1996 sang cu?a Ha~ng phim Gia?i Pho'ng; co`n ca'c ha~ng
phim kha'c thi` va^~n nha^~n na.i cho+` ddo+.i kinh phi' ta`i tro+.. Xem
ra ye^u ca^`u "co' 50% phim sa?n xua^'t trong nu+o+'c va`o na(m 2000"
se~ ma~i co`n xa vo+`i ! 

Sa?n xua^'t ddi`nh ddo^'n, pha't ha`nh thua lo^~ 
Tha'ng ba?y tro+`i mu+a, co' ddi mo^.t vo`ng dde^'n ca'c ha~ng phim
ddo'ng tre^n ddi.a ba`n TP.HCM mo+'i tha^'y he^'t su+. im li`m, ddi`nh
ddo^'n cu?a nhie^`u co+ so+? sa?n xua^'t ma` mo+'i tru+o+'c dda^y
chu+`ng va`i na(m co`n la` nhu+~ng "trung ta^m ddie^.n a?nh" so^i no^?i.
Ca?nh ta^'p na^.p, ddo^ng vui tho+`i a(n ne^n la`m ra cu?a Xi' nghie^.p
Phim TP.HCM dda~ kho^ng co`n nu+~a. Vo+'i mo^.t co+ ngo+i kha' ddo^`
so^., co' sa(~n pho`ng a^m thanh, pho`ng du+.ng phim, ma'y mo'c thie^'t
bi., nhu+ng ho+n 40 ca'n bo^., nha^n vie^n ddang pha?i so^'ng nho+` va`o
ca'c di.ch vu. (cho thue^ ma(.t ba(`ng, quay thue^, du+.ng mu+o+'n...)
vo+'i ddo^`ng lu+o+ng "ba co.c ba ddo^`ng". Ti`nh tra.ng na`y se~ ke'o
da`i bao la^u ? O^ng Huy`nh Va(n Ca^?m, gia'm ddo^'c ha~ng phim, cho
bie^'t "a'ch ta('c hie^.n nay la` o+? dda^`u ra". O^ng gia?i thi'ch
the^m: "DDa^`u ra to^'t thi` ngu+o+`i sa?n xua^'t thu ho^`i vo^'n, co'
lo+.i nhua^.n, va` se~ ta'i dda^`u tu+ sa?n xua^'t", nhu+ng o^ng kho^ng
he^` bi`nh lua^.n ve^` vie^.c ne^'u kho^ng co' ngu+o+`i xem thi` ti`m
dda^`u ra o+? cho^~ na`o? 
Mo^.t ddo+n vi. kha' xo^ng xa'o la` Ha~ng phim Tre? cu~ng co' ca?nh
ngo^. tu+o+ng tu+.. Ha~ng phim ca?i ta.o la.i phim tru+o+`ng dde^?
chua^?n bi. la`m phim nhu+.a, nhu+ng hai na(m ro^`i va^~n chu+a co'
mo^.t thu+o+'c phim nhu+.a na`o ddu+o+.c ba^'m ma'y. Phim tru+o+`ng
ddu+o+.c mo^.t ddoa`n la`m phim a^'n DDo^. thue^ dde^? la`m phim...
qua?ng ca'o. Ho. la`m phim qua?ng ca'o chi? 30 gia^y, nhu+ng tu+` ma'y
quay phim, thie^'t bi. a^m thanh, a'nh sa'ng dde^'n ca'c chuye^n vie^n
dde^`u ddu+a tu+` nu+o+'c ngoa`i to+'i.   O^ng Nguye^~n Vi~nh Thie^.n,
gia'm ddo^'c ha~ng phim, xa'c nha^.n: "Ngoa`i vie^.c cho thue^ phim
tru+o+`ng, chu'ng to^i co`n la`m phim ta`i lie^.u, phim ca nha.c dde^?
so^'ng co`n. Chu'ng to^i co' the^? xoay kinh phi' dde^? la`m mo^.t bo^.
phim nhu+.a, nhu+ng va^'n dde^` co^'t lo~i va^~n la` dda^`u ra, la`m sao
thu la.i vo^'n dde^? ta'i ta.o ?". Cu~ng nhu+ o^ng Ca^?m, o^ng Thie^.n
quan ta^m nhie^`u dde^'n dda^`u ra - pha?i cha(ng co' nghi~a la` Nha`
nu+o+'c pha?i mua phim? - ma` kho^ng no'i gi` dde^'n vie^.c ngu+o+`i xem
co' chi.u xem kho^ng. 
DDe^'n vo+'i Ha~ng phim Gia?i Pho'ng, ddo+n vi. "anh ca?" cu?a ca'c
ha~ng phim phi'a Nam, ti`nh hi`nh cu~ng cha(?ng kha' ho+n. DDe^'n giu+~a
na(m 1997, ha~ng phim mo+'i ddu+o+.c Nha` nu+o+'c "ro't" ta`i tro+. la`m
phim nhu+.a Ha?i Nguye^.t. Theo ke^' hoa.ch, Nha` nu+o+'c chi? ta`i
tro+. 2,1 ti? ddo^`ng cho ha~ng phim dde^? la`m sa'u phim (hai nhu+.a,
hai video, hai ta`i lie^.u), chu+' kho^ng pha?i dde^? tra? lu+o+ng.
Nhu+ng ha`ng tra(m ca'n bo^., nha^n vie^n se~ so^'ng ra sao, va` co`n
pha?i trang tra?i ca'c phi' to^?n kha'c... Ta^'t ca? dda~ "ngo^'n" he^'t
1,4 ti? ddo^`ng trong so^' tie^`n ta`i tro+. la`m phim no'i tre^n. 
Nhie^`u ha~ng phim kha'c cu~ng pha?i ddi`nh ddo^'n sa?n xua^'t vi` chu+a
nha^.n ddu+o+.c kinh phi' ta`i tro+.. Cu+' ti`nh hi`nh na`y, ne^'u
kho^ng ddu+o+.c Nha` nu+o+'c ta`i tro+. thi` kho^ng the^? la`m phim
nhu+.a ddu+o+.c. 
Khu vu+.c doanh nghie^.p la` va^.y, co`n khu vu+.c tu+ nha^n thi` sao ?
Tu+` dda^`u na(m dde^'n nay, mo+'i chi? co' mo^.t phim video Cho thue^
cuo^.c ddo+`i cu?a mo^.t tu+ nha^n sa?n xua^'t (nghe^. si~ Kim Cu+o+ng).
Co' lie^`u li~nh la('m kho^ng ? Ba` Kim Cu+o+ng no'i: "Kho^ng, vi` co'
xin ddu+o+.c ta`i tro+. cu?a nga`nh thu+o+ng binh xa~ ho^.i".  Khi phim
la`m xong, ddem ba'n cho pha't ha`nh thi` la.i kho^ng thu ddu? vo^'n
sa?n xua^'t. La.i a'ch ta('c dda^`u ra ! Bo+?i va^.y ma` ca'c nha` sa?n
xua^'t tu+ nha^n kha'c nhu+ Ly' Huy`nh, Hai Nha^'t, Tha'i Ho`a, DDa`o
Thu, Phu+o+'c Sang... dde^`u im ho+i la(.ng tie^'ng va`... cho+` tho+`i. 
Sa?n xua^'t phim ddi`nh ddo^'n, pha't ha`nh phim cu~ng lao ddao theo.
Ca? nu+o+'c chi? co`n hai tha`nh pho^' (Ha` No^.i, TP.HCM) co' ra.p
chie^'u phim nhu+.a. Nhu+ng ca? hai no+i na`y, tu+` na(m 1995 tro+? la.i
dda^y, kha'n gia? dde^'n ca'c ra.p xem phim truye^.n nhu+.a gia?m su't
lo+'n. Phim nhu+.a nu+o+'c ngoa`i co' so^' thu tha^'p vi` va`o qua'
cha^.m so vo+'i ma.ng lu+o+'i video ngoa`i luo^`ng. Co`n vo+'i phim
nhu+.a sa?n xua^'t trong nu+o+'c, Fafilm VN pha?i bu` lo^~ tre^n 1 ti?
ddo^`ng trong na(m 1996. Ha`ng loa.t phim ta`i tro+. chie^'u ra co'
ra^'t i't ngu+o+`i xem. Phim Va^`ng tra(ng lu+?a chie^'u ro^.ng ra~i
chi? thu ddu+o+.c 7.305.000 ddo^`ng ta.i TP.HCM va` 143.000 ddo^`ng ta.i
Ha` No^.i. Phim Mu`a hoa cu'c quy` la.i cha(?ng kha' ho+n, vo+'i
9.205.000 ddo^`ng ta.i TP.HCM va`... 34.000 ddo^`ng ta.i Ha` No^.i (!).
Phim Lo+`i thi` tha^`m cu?a chie^'n tranh chi? chie^'u ddu+o+.c... mo^.t
buo^?i ta.i TP.HCM thi` pha?i ddo^?i phim. 
Mo^.t bu+'c tranh toa`n ca?nh ve^` sa?n xua^'t va` pha't ha`nh phim
tha^.t a?m dda.m. 

DDa^u la` gia?i pha'p ? 
"Ra.p chie^'u bo'ng cu~ng gio^'ng nhu+ sa^n bo'ng dda' - Mo^.t kha'n
gia? dda~ nha^.n xe't nhu+ the^' - Phim kho^ng hay, tra^.n ca^`u kho^ng
ha^'p da^~n thi` co+' gi` ngu+o+`i ta dde^'n ra.p, dde^'n sa^n co??".
Va` "ngu+o+`i ta o+? nha` xem tivi co' ho+n kho^ng, kho^ng to^'n ddo^`ng
na`o la.i co' phim hay". 
Cu+' gia? thie^'t nhu+ co' ddu? kinh phi' la`m phim, co' dda^`u ra ho+.p
ly' nhu+ng phim chie^'u ra va^~n co' ra^'t i't kha'n gia? thi` cu~ng
nhu+ kho^ng ! Du+o+'i go'c nhi`n cu?a nga`nh pha't ha`nh, o^ng Nguye^~n
Duy Chie^u, gia'm ddo^'c Fafilm VN ta.i TP.HCM, dda~ dde^` nghi.: "Ca^`n
pha?i xem la.i phim ta`i tro+.", bo+?i vi` "kha'n gia? nga`y nay dda~
ddu+o+.c tie^'p ca^.n vo+'i phim  a?nh the^' gio+'i. Tri`nh ddo^. da^n
tri' cao ddo`i ho?i cha^'t lu+o+.ng phim cao. Phim nu+o+'c ta va^~n sa?n
xua^'t theo lo^'i cu~, thie^'u ti'nh ha^'p da^~n... thi` la`m sao lo^i
cuo^'n ngu+o+`i xem dde^'n ra.pt ddu+o+.c?". 
Phim VN kho^ng co' ti'nh ha^'p da^~n la` ddie^`u dda~ qua' nhie^`u
ngu+o+`i no'i. Tru+o+'c he^'t la` thie^'u ki.ch ba?n hay (chu+' kho^ng
du+`ng la.i o+? ki.ch ba?n to^'t). La`m the^' na`o dde^? co' ki.ch ba?n
hay ? Theo o^ng Nguye^~n Vi~nh Thie^.n: "To^i kho^ng tin va`o ca'c
cuo^.c thi vie^'t ki.ch ba?n, ca'c tra.i sa'ng ta'c, vi` no' chi? pha?n
a'nh phong tra`o, ma` ca^`n co' mo^.t tho+`i gian nha^'t ddi.nh, mo^.t
tho+`i gian chi'n mu`i thi` mo+'i co' ki.ch ba?n hay ddu+o+.c". Va^.y
tho+`i gian a^'y la` bao la^u ? Ca? o^ng Thie^.n va` nhie^`u ngu+o+`i
kha'c chu+a ai hi`nh dung ddu+o+.c. 
DDa.o die^~n Nguye^~n Vinh So+n, sau bo^. phim nhu+.a Ma?nh dda^'t ti`nh
ddo+`i na(m 1995 dde^'n nay, va^~n chu+a la`m the^m mo^.t bo^. phim
nhu+.a na`o. Anh tu+. nha^.n xe't: "Ma?nh dda^'t ti`nh ddo+`i la` mo^.t
bo^. phim nhu+.a tha^'t ba.i". No' cu~ng nhu+ ha`ng tra(m bo^. phim
nhu+.a sa?n xua^'t trong nu+o+'c, "chu+a ddu'ng vo+'i ky~ thua^.t va`
kho^ng the^? ho^.i nha^.p vo+'i the^' gio+'i", va` "chi? co' tru+o+`ng
ho+.p phim Thu+o+ng nho+' ddo^`ng que^ la` tu+o+ng ddo^'i hoa`n chi?nh,
nhu+ng tie^`n la`m phim, in tra'ng, lo^`ng tie^'ng... dde^`u cu?a Nha^.t
Ba?n". Theo anh, ddie^.n a?nh nu+o+'c ta kho^ng pha?i la` kho^ng co'
tie^`n, nhu+ng "ne^n du+`ng ngay nhu+~ng phim kie^?u nhu+ ddang la`m,
nhu+~ng phim to^'n ha`ng ti? ddo^`ng ta`i tro+.. DDie^`u  ca^`n la`m
ngay la` dda^`u tu+ cho ma'y quay to^'t, da`n dde`n to^'t, co' chuye^n
vie^n ky~ thua^.t co+~ My~ va` Ho^`ng Ko^ng, cu+? ngu+o+`i ddi ho.c
dda.o die^~n, quay phim, a^m thanh co' ca(n ba?n, tu+` go^'c. Ne^`n
ddie^.n a?nh kho^ng chua^?n mu+.c, chu+a chuye^n nghie^.p ma` va^~n la`m
phim thi` co' to^.i vo+'i nha^n da^n. Ca'i a'ch ta('c hie^.n nay la`
ha^.u qua? cu?a mo^.t ne^`n ddie^.n a?nh kho^ng chuye^n nghie^.p. Ca`ng
nga`y ca`ng the^m tra^`m tro.ng". 
Nhie^`u ngu+o+`i ddu+o+.c ho?i "la`m the^' na`o dde^? vu+o+.t qua ti`nh
tra.ng ddi`nh ddo^'n, thua lo^~ na`y ?"; ai cu~ng co' ca^u tra? lo+`i
ga^`n gio^'ng nhau: "Go+~ ba(`ng co+ che^' !". Mo^.t co+ che^' mo+'i
phu` ho+.p vo+'i ti`nh hi`nh, la`m sao dde^? ca'c ddo+n vi. ddie^.n a?nh
trong nu+o+'c la`m ddu+o+.c nhie^.m vu., vai tro` ddo^'i vo+'i dda^'t
nu+o+'c va` nha^n da^n, thu hu't ddu+o+.c vo^'n cu?a tu+ nha^n tham gia
va`o hoa.t ddo^.ng ddie^.n a?nh, va` co' the^? giao lu+u, ho^.i nha^.p
vo+'i nu+o+'c ngoa`i. Mo^.t co+ che^' mo+'i la`m sao dde^? ca'c ddo+n
vi. sa?n xua^'t phim ddu+o+.c chu? ddo^.ng dda^`u ra va` ddu+o+.c
quye^`n xua^'t kha^?u phim (nhu+ ca'c doanh nghie^.p kha'c dda~ co'
quye^`n sa?n xua^'t, tie^u thu., xua^'t nha^.p kha^?u...). 
Nhu+ng mo^.t co+ che^' nhu+ va^.y, bao gio+` mo+'i co' ? 

Tra^`n Hu+~u Lu.c