[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next][Date Index][Thread Index]

Re: Co* hoi cua Chu'a



Cha`o ba'c Va(n Khoa va` ca'c ba'c,

Theo do~i ba`i vie^'t tre^n vnsa ve^` "Co+ Ho^.i Cu?a Chua' ", to^i ca?m
tha^'y may ma('n (:-)) ddu+o+.c la` ngu+o+`i thu+' ba (tre^n die^~n dda`n)
co' "co+ ho^.i" ddo.c quye^?n chuye^.n ddo'. Dda^y co' the^? la` ddie^`u may
ma(n tha^.t su+. vi` CHCC chi? ddu+o+.c in co' 1000 quye^?n trong la^`n
xua^'t ba?n dda^`u tie^n (1/99) o+? mo^.t nu+o+'c co' 70 trie^.u ngu+o+`i
ma` ty? le^. ngu+o+`i co' ho.c va` thi'ch ddo.c sa'ch ra^'t cao. No'i chung,
dda^y la` quye^?n chuye^.n vie^'t ra^'t la., ra^'t ba.o, va` cu~ng ra^'t hay
mo^.t ca'ch ba^'t ngo+` ddo^'i vo+'i to^i va^~n thu+o+`ng nghi~ tho+
chuye^.n trong nu+o+'c nha^'t ddi.nh pha?i na(`m trong mo^.t ca'i khuo^n
kho^? "pha?i dda.o" na`o ddo'. Quye^?n chuye^.n dda~ vu+o+.t ra kho?i ca'i
khung bi`nh thu+o+`ng ve^` nhie^`u thu+', trong ddo'  ca? ve^` ky~ thua^.t,
nghe^. thua^.t vie^'t va(n quen tha^'y. Ta'c gia? Nguye^~n Vie^.t Ha` ta^'t
co' ddu? ta`i na(ng ve^` la^.p lua^.n va` chu+~ nghi~a dde^? tra? lo+`i
tu+`ng ddie^?m mo^.t ba`i phe^ bi`nh cu?a o^ng Tra^`n Ma.nh Ha` dde^? be^nh
vu+.c cho ta'c pha^?m cu?a mi`nh, ne^'u nhu+ NVH ddu+o+.c "Chu'a cho mo^.t
co+ ho^.i " dde^? la`m nhu+ the^'. Ne^n co' le~ to^i kho^ng ca^`n vie^'t gi`
ve^` ba`i phe^ bi`nh cu?a o^ng TMH. Tuy nhie^n to^i ra^'t lo khi ddo.c :

>Cha`o ca'c ba'c quan ta^m dde^'n CHCC,
>
>Theo to^i nghe no'i la.i, mo^~i khi co' tranh lua^.n ve^` va(n
>ho.c ma` ba'o Nha^n Da^n le^n tie^'ng chi? tri'ch co^ng khai
>mo^.t ta'c pha^?m na`o thi` coi nhu+ "tho^i ro^`i ! " ta'c pha^?m
>ddo'.
>
Ro^`i ra co' the^? chuye^.n in trong nu+o+'c se~ pha?i tro+? ve^` ca'i
tho+`i hie^.n thu+.c "la~ng ma.n" cu?a Emile Zola, hay hie^.n thu+.c "sie^u
hi`nh" cu?a Dostoievsky dde^`u ca'ch dda^y khoa?ng 100 na(m va` ho+n, nhu+
ba'c Chi Nguye^~n co' y' luye^'n tie^'c. Hay "va(n ho.c nghe^. thua^.t" se~
hu+o+'ng ve^` tu+o+ng lai, ddi tru+o+'c tho+`i dda.i vo+'i ca'c the^?
chuye^.n mang ti'nh hie^.n thu+.c XHCN ?
Cho ne^n ne^'u ba'c na`o chu+a ddo.c CHCC thi` ne^n ti`m ddo.c ddi, tru+o+'c
khi no' tro+? tha`nh mo^.t loa.i sa'ch hie^'m, va` co' the^? quy'. Ddo' la`
y' to^i dda~ vie^'t mo^.t la^`n khi ba'c Va(n Khoa ho?i to^i ve^` ca?m
tu+o+?ng khi ddo.c quye^?n chuye^.n ddo'. To^i tu+o+?ng nhu+~ng ngu+o+`i
ddang o+? Ha` No^.i , ddang xa Ha` No^.i hay chu+a bie^'t gi` ve^` HN nhu+
to^i, dde^`u tha^'y nhu+~ng ddie^`u  trong CHCC ra^'t thu' vi., co' the^?
tu+` ca'i nhi`n  sa^u sa('c, khi NVH vie^'t ve^` mo^.t HN ddang "thay da
ddo^?i thi.t " tu+`ng nga`y. Da^~u sao thi` ca^u chuye^.n co' the^? coi nhu+
ba('t dda^`u  va`o khoa?ng 1984, lu'c Hoa`ng, nha^n va^.t chi'nh cu?a
chuye^.n, va`o Saigo`n so^'ng le^u be^u vo+'i ban nha.c nghie^.p du+ tu+.
la^.p. Nghi~a la` dda^y la` chuye^.n cu~ , ne^'u co'  "xa^'u, tie^u cu+.c"
thi` cu~ng dda~ qua ro^`i. Nhu+ng chuye^.n  du` ddu+o+.c da`n du+.ng tha`nh
tie^?u thuye^'t cu~ng co' the^? du+.a tre^n nhu+~ng su+. kie^.n "li.ch su+?"
ra^'t tha^.t, gio^'ng nhu+ ca'c ca^u chuye^.n ve^` ca'c "soa'i", ve^` xe
mang "ba?ng so^' ngoa.i giao" o+? Nga ma` ba'c Tuan Anh dda~ ke^? tre^n
vnsa.
Nhan dde^` quye^?n truye^.n "Co+ Ho^.i Cu?a Chu'a" la^'y tu+` mo^.t ca^u
ddo^'i thoa.i giu+~a hai nha^n va^.t o+? trang 171, to^i xin tri'ch :
_  Kinh Tha'nh no'i, su+. cu`ng qua^~n cuo^'i cu`ng cu?a con ngu+o+`i la`
co+ ho^.i cu?a Chu'a.
_ Trie^'t gia dde^`u la` nhu+~ng tay ngu.y bie^.n.
_ Nhu+ng ca'i ca(n ba?n la` ho. so^'ng la^u. Va(n nha^n, thi nha^n, tha^.m
chi' thu+o+ng nha^n dde^`u che^'t ye^?u.
Ca'c nha^n va^.t (chi'nh) trong truye^.n dde^`u la` nhu+~ng ngu+o+`i co'
tri`nh ddo^. dda.i ho.c, dda~ to^'t nghie^.p, hay la` ca'c pho' tie^'n si~,
nghie^n cu+'u sinh o+? nu+o+'c ngoa`i ve^`, nhu+ng ho. dde^`u ddang o+?
trong "co+n lo^'c" cu?a tho+`i dda.i, tho+`i trong nu+o+'c  vu+`a ddo^?i
mo+'i ve^` kinh te^'. Co' ngu+o+`i thay ddo^?i ki.p va` tha`nh nhu+~ng ba^.c
"thu+o+.ng lu+u tri' thu+'c" so^'ng ra^'t tho+`i thu+o+.ng, uo^'ng ru+o+.u
ngoa.i, nghe nha.c ngoa.i, no'i va` suy nghi~ ba(`ng tie^'ng ngoa.i (mo^.t
ca'ch ra^'t tu+. nhie^n). Co' ngu+o+`i la^m va`o the^' "cu`ng qua^~n".
kho^ng pha?i chi? ve^` ma(.t va^.t cha^'t, ma` nha^'t la` ve^` tinh tha^`n,
hay ddo^'i vo+'i chi'nh lu+o+ng ta^m cu?a ho. Hoa`ng la` con ngu+o+`i luo^n
mang na(.ng ca'i lu+o+ng ta^m mo+ ho^` ddo', vi` co`n giu+~ ddu+o+.c nhu+~ng
"me^ ti'n" cu?a Thie^n chua' gia'o la.i thi'ch ddo.c ca'c sa'ch Thie^`n,
"chuye^.n cu+o+`i da^n gian cu?a Trung Hoa" (chu+~ trong ngoa(.c ke'p dda~
ddu+o+.c du`ng  trong CHCC). Anh cu~ng ddo.c nhie^`u ve^` Trang Tu+?, ne^n
ro~ la` anh kho^ng pha?i  con ngu+o+`i gia?n ddo+n, trong mo^.t hoa`n ca?nh
xa~ho^.i mo+'i chuye^?n bie^'n ra^'t phu+'c ta.p. Co' le~ ba'c Tua^'n
Nguye^~n dda~ ddu'ng khi "ddoa'n" (vi` ba'c a^'y chu+a ddo.c quye^?n
chuye^.n) Hoa`ng co' khi chi? la` ngu+o+`i ddang ddi ti`m mo^.t nie^`m tin
na`o ddo' ma` anh ta chu+a tha^.t co'. Nhu+ng Hoa`ng cu~ng co' nhu+~ng
ddie^`u ra^'t bi`nh thu+o+`ng, nhu+ trong ti`nh ye^u. Anh ye^u Ha.nh tha^.t
su+., ho^`n nhie^n, bi`nh thu+o+`ng du` trong mo^.t hoa`n ca?nh chung quanh
kho^ng co`n bi`nh thu+o+`ng nhu+ va`i na(m tru+o+'c ddo' nu+~a. O^ng TMH
kho^ng nha^.n ra ddo' la` mo^.t ti`nh ye^u cha^n tha^.t, co' lu'c co`n ra^'t
ca?m ddo^.ng ddo^'i vo+'i to^i, co' le~ vi` o^ng TMH ye^u theo lo^'i kha'c
tho^i. Nhu+ng la`m sao co' the^? "dde^` nghi." ngu+o+`i kha'c ye^u gio^'ng
nhu+ mi`nh.
Va` la`m sao no'i he^'t ddu+o+.c nhie^`u ddie^`u dda'ng no'i ve^` mo^.t ta'c
pha^?m da`i ho+n 400 trang, pha^`n lo+'n vie^'t theo lo^'i ddo^.c thoa.i
ddo`i ho?i nhie^`u suy nghi~ co' khi o+? tu+`ng ca^u , trong mo^.t ba`i
vie^'t nga('n o+? dda^y. Chi? no'i chung ddo' la` mo^.t quye^?n chuye^.n
ddo.c ra^'t thu' vi., va` vi` the^'  ra^'t dda'ng ddo.c. Quye^?n truye^.n
vie^'t ve^` nhu+~ng ngu+o+`i dda~ tru+o+?ng tha`nh, co' mo^.t tri`nh ddo^.
kha' cao ve^` ho.c va^'n, ne^n cu~ng ddo`i ho?i ngu+o+`i ddo.c pha?i
tru+o+?ng tha`nh va` co' tri`nh ddo^. thu+o+?ng thu+'c to+'i mu+'c na`o
ddo'. The^m nu+~a, trong ca'i cu`ng qua^~n  ma` ca'c nha^n va^.t chi'nh
ddang ti`m ca'ch ngoi le^n, vu+o+.t thoa't ,  ta va^~n luo^n  tha^'y co'
nhu+~ng nu. cu+o+`i go.i ddu+o+.c la` vui, te^' nhi., co' chu't chie^`u sa^u
cu?a nhu+~ng ngu+o+`i (hay cu?a ta'c gia?)bie^'t cu+o+`i ve^` ca'i ye^'u
dduo^'i cu?a con ngu+o+`i trong mo^.t ca?nh ngo^. co' khi la` ra^'t bi da't.
To^i tu+o+?ng o^ng TMH kho^ng nha^.n bie^'t hay kho^ng thu+o+?ng thu+'c
ddu+o+.c nhu+~ng "kie^?u" cu+o+`i nhu+ the^' ddo'.
Nguye^~n Ho`a.