[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next][Date Index][Thread Index]
Ti'nh ca'c ngu+o+`i Vie^.t (half academic style)
Ki'nh cha`o ta^'t ca? ca'c ba'c,
Sau mo^.t so^' ba`i post cu?a ca'c ba'c tui ca?m tha^'y tui ca^`n va`
pha?i tri`nh ba`y la.i va^'n -de^` mo^.t ca'ch sa'ng su~a chu't. Be^n
na`y la`m ca'i gi` cu~ng bi. ma^'y tha^`y ba('t review literature, ro^`i
xa^y du+.ng objectives, framework ro~ ra`ng ro^`i mo+'i -du+o+.c quye^`n
la`m. Bu+~a nay tui xin -do^?i qua half academic style ra^'t mong ca'c
ba'c theo do~i. (Va` -du+`ng cu+o+`i tui la`m chuye^.n lo+'n qua', tui
chi? bie^'t ra'ng ti'ch tie^?u tha`nh -da.i tho^i, -da.i -du+o+.c co+~
na`o hay co+~ na^'y hoa(.c lo+'n ho+n tie^?u mo^.t chu't cu~ng -du+o+.c)
Objectives:
- Ti`m ra mo^.t so^' ti'nh ca'ch co+ ba?n cu?a ngu+o+`i Vie^.t cu. the^? la`
nhu+~ng -die^?m ma.nh, -die^?m ye^'u
- Xa^y du+.ng mo^ hi`nh -de^? hie^?u ve^` nhu+~ng ti'nh ca'ch na`y tu+` -do'
du+. -doa'n ve^` xu hu+o+'ng pha't trie^?n cu~ng nhu+ go'p pha^`n pha't huy
-die^?m ma.nh, ha.n che^' -die^?m ye^'u.
Ultimate goal:
Giu'p xa~ ho^.i Vie^.t Nam -du+o+.c pha't trie^?n, ngu+o+`i da^n Vie^t Nam
-du+o+.c ha.nh phu'c.
Framework:
- Bu+o+'c 1: Xa'c -di.nh ca'c ti'nh ca'ch kha? di~ -da so^' ngu+o+`i Vie^.t
Nam co' nhu+ la` mo^.t pha^`n cu?a va(n ho'a -du+o+.c no^.i ta^m ho'a tha`nh
ca'c tho'i quen (habits) -da(.c bie^.t la` tho'i quen ve^` suy nghi~ (thinking
habits), ca'c gia' tri. ca' nha^n (personal values).
- Bu+o+'c 2: Thu+? xa'c -di.nh ca'c determinants na`o trong va(n ho'a Vie^.t
khie^'n hi`nh tha`nh ne^n ca'c habits va` ca'c values -do'.
- Bu+o+'c 3: Thu+? gia? thuye^'t ve^` ca'c ye^'u to^' thuo^.c natural and
social environments na`o hi`nh tha`nh ne^n ca'c determinants -do'.
Mo^.t so^' hypothesis (tu+` review literature va` suy nghi~ ca' nha^n)
Cho bu+o+'c 1 va` 2:
- Nhu+ mo^.t so^' da^n to^.c Cha^u A' da^n Vie^.t chi.u a?nh hu+o+?ng ma.nh
bo+~i ta^.p the^?, superego ma.nh tu+` ca'c chua^?n mu+.c xa~ ho^.i co' ti'nh
truye^`n tho^'ng (truye^`n tho^'ng nha^n nghi~a, truye^`n tho^'ng -doa`n ke^'t
cho^'ng ngoa.i xa^m), ego ga^`n nhu+ la` group ego (tu+'c ca'i to^i bi. chi
pho^'i ma.nh bo+~i y' kie^'n nhu+~ng ngu+o+`i xung quanh).
- Trong ca'i khung -du+o+.c qui -di.nh cha(.t bo+~i social norms nhu+ va^.y
da^n Vie^.t la.i ra^'t tu+. do. Nhie^`u quan sa't tha^'y gia'o du.c gia -di`nh
o+? Vie^.t Nam theo chie^`u hu+o+'ng -di.nh guidelines cho con ca'i va` vu+`a
buo^.c vu+`a -de^? con ca'i tu`y y' -di.nh ca'ch u+'ng xu+? sao cho.n ho+.p
vo+'i hoa`n ca?nh, vo+'i chua^?n mu+.c xa~ ho^.i nha^'t ma` kho^ng buo^.c pha?i la`m
theo mo^.t co^ng thu+'c cu+'ng nha('c na`o (qua gia'o du.c ca'ch
u+'ng xu+? va` gia'o du.c ve^` ngo^n ngu+~ ma` tui go.i la` su+. tinh te^'). Ngu+o+`i
Vie^.t -du+o+.c nha^.n xe't la` co' ti'nh na(ng -do^.ng cao nhu+ng trong mo^.t khung
cha^.t. No'i theo psychoanalytic la` id pha't trie^?n ma.nh nhu+ng -do^`ng
tho+`i superego cu~ng ma.nh. Conflict giu+~a id va` superego trong ta^m
ly' ngu+o+`i Vie^.t -du+o+.c coi la` na(.ng. Trong hoa`n ca?nh co`n lie^n he^. vo+'i
co^.ng -do^`ng thi` no' -du+o+.c ke^`m giu+~ mo^.t ca'ch hie^.u qua?. Id se~ chie^'m
quye^`n chi pho^'i ha`nh vi khi hoa`n ca?nh cho phe'p vi` individual ego
kho^ng -du? ma.nh. Tu+` -do' nhi`n tu+` ngoa`i va`o da^n Vie^.t the^? hie^.n nhie^`u
-die^`u ra^'t ma^u thua^?n vi' nhu+ ra^'t nhu ho`a nhu+ng cu~ng co' nhu+~ng lu'c ra^'t
ta`n nha^~n.
- Tu+` -da^u co' nhu+~ng -die^`u -da~ ne^u tre^n (bu+o+'c 3) tui co`n pha?i
suy nghi~ va` -do.c the^m ra^'t nhie^`u cu~ng nhu+ nha^.n ca'c y' kie^'n
-do'ng go'p tu+` ca'c ba'c. Hai -die^`u tui nghi~ la` quan tro.ng:
(tri'ch la.i posting cu~)
- Da^n Vie^.t (Kinh, Yu`n) thuo+? xa xu+a pha't trie^?n o+? -do^`ng ba(`ng
la`m no^ng nghie^.p lu'a nu+o+'c ma` la`m no^ng nghie^.p ai co' tinh te^'
mo+'i to^`n ta.i -du+o+.c, rie^'t ro^`i cho.n lo.c ra ti'nh ca'ch. Tui nghi~
ca'i chuye^.n kho^ng chi.u -du+o+.c su+. a'p -da(.t cu?a ngu+o+`i kha'c -da~
co' tu+` tho+`i ra^'t xa xu+a ro^`i. Cu~ng na(`m trong xu hu+o+'ng chung cu?a
ca'c da^n to^.c trong vu`ng, su+. tinh te^' khie^'n con ngu+o+`i ca?m nha^.n
ve^` the^' gio+'i, ve^` con ngu+o+`i ga^`n nhu+ la` mo^.t da~i lie^n tu.c ho+n
la` ro+`i ra.c, tu+ duy subjective ho+n objective, tha^'y ca'i gi` lu.c cu.c
lo`n ho`n la` chi.u ho^?ng -du+o+.c.
- Kho^ng may cho da^n Vie^.t Nam so^'ng o+? mo^.t vi. tri' -di.a ly' cu+?a
ngo~ giu+~a Ba('c vo+'i Nam cu?a Cha^u A' mo^.t pha^`n theo -du+o+`ng bo^. va`
quan tro.ng ho+n theo -du+o+`ng bie^?n ne^n cu+' bi. he^'t da^n na`y muo^'n
chie^'m -de^'n da^n kha'c muo^'n chie^'m (va` chie^'m). Tu+` ca'i ti'nh ca'ch
1 tre^n bo+~i kho^ng chi.u -du+o+.c ngu+o+`i kha'c ne^n co^' ga('ng cho^'ng
la.i, suy nghi~ sa'ng ta.o ra nhie^`u ca'ch cho^'ng la.i va` cho^'ng -du+o+.c.
(Mo^.t ta`i lie^.u pha^n ti'ch ti'ch ca'ch ngu+o+`i Vie^.t cu?a nu+o+'c ngoa`i
no'i ca'i chie^'n tranh du ki'ch chi'nh la` do Tra^`n Hu+ng -Da.o sa'ng ta.o
kho^ng pha?i o^ng Mao Tra.ch -Do^ng). Su+. tinh te^' trong -die^`u kie^.n
chie^'n tranh cho^'ng la.i ke? -di.ch ma.nh ho+n da^~n -de^'n su+. -doa`n
ke^'t va` truye^`n tho^'ng -doa`n ke^'t. Chie^'n tranh vo+'i ke? -di.ch ma.nh
ho+n cu~ng la`m ta(ng da^`n su+. tinh te^'.
(He^'t -doa.n tri'ch)
Hie^.n ta.i no'i chung ca'c y' cu?a tui co`n ro+`i ra.c ma(.c du` intuition
cho tha^'y du+o+`ng nhu+ co' mo^.t -die^?m chung na`o -do' giu+~a ta^'t ca?
nhu+~ng -die^`u -da~ -de^` ca^.p. "Ngu+o+`i trong qua'ng, ngu+o+`i ngoa`i
sa'ng" xin ta^'t ca? ca'c ba'c go'p the^m y' kie^'n. Ra^'t mong, ra^'t mong !
Tru+o+ng Tro.ng Hoa`ng