Ba'o VN: nghi? la`m vie^.c chie^`u thu+' ba?y ?

[AnHai Doan <anhai@cs.washington.edu>]

Bao gio+` ddu+o+.c nghi? la`m vie^.c chie^`u thu+' ba?y ?

V.O thu+.c hie^.n
Ba'o Sa`i Go`n gia?i pho'ng So^' 7068 (14/3/1997)

Ga^`n dda^y, du+ lua^.n quan ta^m dde^'n vie^.c ru't nga('n tho+`i gian
la`m vie^.c trong tua^`n o+? nu+o+'c ta, dda~ co' tin co' the^? ba('t
dda^`u a'p du.ng nghi? chie^`u thu+' ba?y ke^? tu+` nga`y 1-5 na(m nay,
thu+.c cha^'t cu?a va^'n dde^` na`y nhu+ the^' na`o ?  Khi na`o co' the^?
ru't nga('n tho+`i gian la`m vie^.c mo^~i tua^`n o+? nu+o+'c ta, ddie^`u
kie^.n va` ca'c bu+o+'c ddi nhu+ the^' na`o ? 

Ba'o SGGP dda~ co' cuo^.c trao ddo^?i vo+'i PGS, Ddo^~ Minh Cu+o+ng,
Vie^.n tru+o+?ng va` o^ng Tra^`n Quang Hu`ng, pho' vie^.n tru+o+?ng vie^.n
Khoa ho.c Lao ddo^.ng va` ca'c va^'n dde^` xa~ ho^.i (Bo^. LDd-TB-XH), la`
co+ quan ddu+o+.c giao nghie^n cu+'u dde^` ta`i tre^n. 

- Thu+a o^ng Vie^.n tru+o+?ng va` o^ng Pho' Vie^.n tru+o+?ng, xin ca'c
o^ng gio+'i thie^.u mo^.t so^' va^'n dde^` co+ ba?n nha^'t cu?a dde^` ta`i
nghie^n cu+'u ve^` ru't nga('n tho+`i gian la`m vie^.c ddo^'i vo+'i CBCNVC
ma` vie^.n ddang trie^?n khai ? 

- O^ng Ddo^~ Minh Cu+o+ng (DdMC) :  Dda^y la` mo^.t dde^` ta`i nghie^n
cu+'u ca^'p bo^., ddu+o+.c trie^?n khai tu+` tha'ng 5/1996, du+. kie^'n
ke^'t thu'c va`o tha'ng 5 na(m nay, nha(`m xa'c ddi.nh ca'c lua^.n cu+'
khoa ho.c lie^n quan dde^'n kha? na(ng se~ ru't nga('n tho+`i gian la`m
vie^.c trong tua^`n ddo^'i vo+'i CBCNVC dde^? dde^` xua^'t vo+'i bo^.  va`
vo+'i Nha` nu+o+'c xem xe't quye^'t ddi.nh. Hie^.n nay, chu'ng ta ddang
la`m vie^.c 48 gio+`/tua^`n. Bo^. lua^.t Lao ddo^.ng cu~ng quy ddi.nh
tua^`n la`m vie^.c kho^ng qua' 48 gio+` (ne^'u la`m the^m gio+` thi`
ngu+o+`i su+? du.ng lao ddo^.ng va` ngu+o+`i lao ddo^.ng pha?i thoa? 
thua^.n vo+'i nhau). Ma(.t kha'c, ra^'t nhie^`u nu+o+'c tre^n the^' gio+'i
va` trong khu vu+.c ca'c nu+o+'c ASEAN dda~ thu+.c hie^.n che^' ddo^. la`m
vie^.c 44 gio+`, 42 gio+` hay 40 gio+`. Va^.y theo xu hu+o+'ng ddi to+'i
ho^.i nha^.p vo+'i the^' gio+'i va` khu vu+.c, chu'ng to^i nha^.n nhie^.m
vu. vo+'i bo^.  trie^?n khai dde^` ta`i nghie^n cu+'u na`y. 

- O^ng Tra^`n Quang Hu`ng (TQH) :  Dde^` ta`i ddi va`o nghie^ cu+'u ca'c
lua^.n cu+', lua^.n chu+'ng nhu+ : ta.i sao pha?i ru't nga('n tho+`i gian
la`m vie^.c trong tua^`n ddo^'i vo+'i CBCNVC ; ne^'u thu+.c hie^.n ru't
nga('n thi` ta'c ddo^.ng dde^'n kinh te^' - xa~ ho^.i nhu+ the^' na`o,
ma(.t ddu+o+.c, ma(.t kho^ng ddu+o+.c ;  he^. tho^'ng ca'c gia?i pha'p,
ca'c bu+o+'c ddi cho tu+`ng khu vu+.c ; khu vu+.c a(n lu+o+ng theo sa?n
pha^?m ;  ddie^`u kie^.n a'p du.ng nhu+ the^' na`o... Hie^.n nay, chu'ng
to^i ddang chua^?n bi. mo^.t cuo^.c ho^.i tha?o ve^` vie^.c na`y dde^? 
tie^'p tu.c la('ng nghe ca'c y' kie^'n thua^.n, kho^ng thua^.n tu+` ca'c
khi'a ca.nh kha'c nhau. Kha? na(ng tha'ng 5-6 dde^` ta`i se~ ke^'t thu'c,
nhu+ng chu'ng to^i cu~ng dda~ chi?  dda.o Ban chu? nhie^.m dde^` ta`i
tie^'p tu.c nghie^n cu+'u ve^` ca'c khi'a ca.nh phu+'c ta.p se~ xa?y ra
sau ddo', tie^'p tu.c ti`m gia?i pha'p cho ca'c va^'n dde^` na?y sinh. 

- PV : Va^.y, ca'c ly' do dde^? co' the^? ru't nga('n tho+`i gian la`m
vie^.c la` gi` ? 

- DdMC : Co' ra^'t nhie^`u ly' do co' the^? ne^u ra. To^i xin ne^u le^n
mo^.t so^' ly' do chu?  ye^'u: 

Hie^.n nay, chu'ng ta a'p du.ng che^' ddo^. la`m vie^.c 48 gio+`/tua^`n
(thu+.c te^', co' mo^.t so^' doanh nghie^.p nhu+ lie^n doanh ABB,
Vietsopetro, Nha` ma'y Thuo^'c la' Tha(ng Long... dda~ ru't xuo^'ng tha^'p
ho+n mu+'c na`y), nhu+ng theo ti'nh toa'n cu?a chu'ng to^i,
 so^' gio+` la`m vie^.c hie^.u qua? no'i chung chi?  khoa?ng 35-40
gio+`/tua^`n, do mo^.t so^' tho'i quen a^'u nhu+ tra` thuo^'c dda^`u
gio+`, ddi muo^.n ve^` so+'m, su+? du.ng gio+` la`m vie^.c dde^? la`m
vie^.c rie^ng... Ddo' la` ca'c gio+` "che^'t", gio+` la`m vie^.c kho^ng
co' hie^.u qua?. 
 Va^.y, ne^'u qua?n ly' to^'t, ta(ng cu+o+`ng ky? lua^.t lao ddo^.ng,
dda?m ba?o co^ng vie^.c thi` co' the^? do^`n ca'c gio+` "che^'t" ddo' va`o
cuo^'i tua^`n, tha`nh gio+` nghi? ngo+i. 

Mo^.t ly' do nu+~a la` chu'ng ta kho^ng the^? kho^ng ddi dde^'n ho^.i
nha^.p vo+'i the^' gio+'i va` khu vu+.c, tru+o+'c he^'t la` vo+'i kho^'i
ASEAN. Muo^'n co' ha`ng hoa' nga`y ca`ng co' cha^'t lu+o+.ng cao ho+n
dde^? ddi va`o thi. tru+o+`ng ASEAN va` ca'c thi. tru+o+`ng kha'c thi.
cu~ng ca^`n co' ngu+o+`i lao ddo^.ng co' cha^'t lu+o+.ng cao ho+n. Mo^.t
ngu+o+`i lao ddo^.ng co' cha^'t lu+o+.ng nga`y ca`ng cao, thi` ngoa`i
ra^'t nhie^`u ye^'u to^' kha'c, cu~ng ca^`n co' tho+`i gian nghi? ngo+i
ca^`n thie^'t. 

- PV : Thu+a o^ng, chu'ng ta co`n la` mo^.t nu+o+'c nghe`o trong khu
vu+.c. No'i hoa`n nha^.p ve^` tho+`i gian la`m vie^.c co' la` qua' so+'m
kho^ng ?  - DdMC : No'i dde^'n hoa` nha^.p la` no'i ve^` xu hu+o+'ng, la`
the^' na`o ta cu~ng pha?i nhu+ va^.y. Va^'n dde^` la` tho+`i ddie^?m na`o
! Chu'ng to^i la` co+ quan nghie^n cu+'u khoa ho.c, chu'ng to^i pha?i
nghie^n cu+'u tru+o+'c, pha?i nhi`n tru+o+'c va^'n dde^`, ddo' la` ddie^`u
ddu+o+ng nhie^n. 

- PV : Nhu+ng dda~ co' du+ lua^.n cho ra(`ng ne^'u chua^?n bi.  ki.p thi`
co' the^? a'p du.ng che^' ddo^. la`m vie^.c 5,5 nga`y mo^~i tua^`n ke^?
tu+` nga`y 1 - 5 na(m nay ?  y' kie^'n cu?a ca'c o^ng nhu+ the^' na`o ? 

- DdMC : Ne^'u ai ddo' no'i la` 1-5 thi` ho+i vo^.i.  Thu+.c te^', dde^`
ta`i nghie^n cu+'u cu?a chu'ng to^i chu+a ddu+o+.c hoa`n ta^'t, chu+a
nghie^.m thu. Be^n ca.nh ddo', rie^ng thu? tu.c ha`nh chi'nh, quy tri`nh
dde^?  ca'c nha` la~nh dda.o, ca'c nha` qua?n ly' ddu+a ra ddu+o+.c
quye^'t ddi.nh cu~ng ca^`n mo^.t tho+`i gian nha^'t ddi.nh. 

- TQH : Theo y' kie^'n chi? dda.o cu?a Thu? tu+o+'ng Chi'nh phu?, Bo^. Lao
ddo^.ng - Thu+o+ng binh va` Xa~ ho^.i ca^`n co' y' kie^'n so+'m ve^`
vie^.c na`y, chu'ng to^i ddang dda^?y nhanh tie^'n ddo^. thu+.c hie^.n
dde^` ta`i. Tuy nhie^n, ne^'u co' y' kie^'n cho ra(`ng se~ a'p du.ng che^'
ddo^. la`m vie^.c na`y nga`y trong na(m 1997, tru+o+'c 31-12-1997, thi`
va^~n co`n ho+i so+'m. 
 Chu'ng to^i tha^'y ca^`n tie^'p tu.c nghie^n cu+'u nhie^`u lua^.n
chu+'ng, lua^.n cu+' ho+n nu+~a. 

- PV : Theo ca'c ke^'t qua? nghie^n cu+'u, ca'c ma(.t ddu+o+.c va` kho^ng
ddu+o+.c, ne^'u a'p du.ng che^' ddo^. ru't nga('n tho+`i gian la`m vie^.c
la` gi` ? 

- DdMC : Tru+o+'c he^'t, ngu+o+`i lao ddo^.ng co' the^m tho+`i gian nghi?
ngo+i, phu.c ho^`i su+'c khoe? to^'t ho+n, kha? na(ng na(ng sua^'t lao
ddo^.ng se~ cao ho+n. Trong nga`y nghi?  ddo' giao tho^ng phu.c vu.
ngu+o+`i ddi la`m trong ca'c tha`nh pho^' se~ gia?m ddi. ngu+o+`i lao
ddo^.ng co' ddie^`u kie^.n se~ ddi nghi? ngo+i, gia?i tri' thi` se~ go'p
pha^`n dda^`y nhanh pha't trie^?n ca'c loa.i hi`nh di.ch vu. du li.ch,
ta.o the^m co^ng a(n vie^.c la`m cho xa~ ho^.i. Ddo^'i vo+'i ca'c nha`
ma'y, xi' nghie^.p hay doanh nghie^.p ddo`i ho?i lao ddo^.ng lie^n tu.c
thi` do so^' lu+o+.ng tho+`i gian la`m vie^.c nga('n ddi ddo^'i vo+'i so^'
CBCNV ddang co', se~ ca^`n the^m ngu+o+`i la`m vie^.c bu` la.i ;  do va^.y
co' the^m cho^~ la`m vie^.c cho mo^.t so^' ngu+o+`i kha'c. 

Co`n ma(.t tra'i, ne^'u kho^ng to^?  chu+'c lao ddo^.ng la.i cho tha^.t
to^'t, su+? du.ng lao ddo^.ng co' hie^.u qua?  thi` doanh nghie^.p se~ co'
nguy co+ ma^'t ddi 1/12 sa?n lu+o+.ng (trong tru+o+`ng ho+.p bu+o+'c
dda^`u nghi? chie^`u thu+' ba?y). 

- PV : Ca'c ddie^`u kie^.n dde^? a'p du.ng che^' ddo^. ru't nga('n tho+`i
gian la`m vie^.c la` gi` ?  Ca'c bu+o+'c ddi nhu+ the^' na`o ? 

- DdMC : Vo+'i kho^'i ha`nh chi'nh su+.  nghie^.p, ddie^`u kie^.n tie^n
quye^'t la` va^~n pha?i hoa`n tha`nh chu+'c na(ng nhie^.m vu. ddu+o+.c
giao, bie^n che^' kho^ng ddu+o+.c ta(ng. Ddo^'i vo+'i kho^'i sa?n xua^'t
thi` pha?i ca?i tie^'n to^? chu+'c lao ddo^.ng, ke^? ca? ddo^?i mo+'i
co^ng nghe^.  dde^? dda?m ba?o na(ng sua^'t lao ddo^.ng ta(ng sa?n
lu+o+.ng trong tua^`n i't nha^'t cu~ng kho^ng gia?m so vo+'i tru+o+'c.
Nghi~a la` na(ng sua^'t la`m vie^.c mo^~i gio+` pha?i ta(ng le^n dde^? bu`
dda('p va`o tho+`i gian nghi?, dda?m ba?o cho sa?n lu+o+.ng cu?a nha`
ma'y, va` lo+'n ho+n la` sa?n pha^?m toa`n xa~ ho^.i kho^ng gia?m ddi.
To^i xin no'i ro~ la` dda^y kho^ng pha?i la` ta(ng cu+o+`ng ddo^. lao
ddo^.ng co' hie^.u qua?  ho+n, loa.i bo?  ca'c khoa?ng tho+`i gian
"che^'t", to^? chu+'c lao ddo^.ng ho+.p ly' ho+n. Dda^y chi'nh la` ddo`i
ho?i ddo^'i vo+'i ngu+o+`i su+?  du.ng lao ddo^.ng va` ca? ngu+o+`i lao
ddo^.ng. Ve^` ca'c bu+o+'c ddi, theo chu'ng to^i, vie^.c a'p du.ng kho^ng
thu+.c hie^.n ddo^`ng loa.t ngay ma` theo tu+`ng khu vu+.c, tu+`ng bo^.
pha^`n tuy` theo dda(.c thu` va` ddie^`u kie^.n cu?a khu vu+.c hay bo^.
pha^.n ddo'. 

- TQH : To^i cho ra(`ng, ne^'u cho la`m thu+? o+? mo^.t so^' no+i, sau
mo^.t tho+`i gian se~ to^?ng ke^'t la.i, xem xe't ta'c ddo^.ng cu?a ca'c
ma(.t kinh te^' cu~ng nhu+ xa~ ho^.i, sau ddo' tri`nh Chi'nh phu? xem xe't
quye^'t ddi.nh. 

Chu+a the^? ca^`u toa`n ddu+o+.c, co`n ra^'t nhie^`u va^'n dde^`. Vi' du.
nhu+ pha?i kha?o sa't khu vu+.c ha`nh cha'nh su+. nghie^.p thi` su+.
nghie^.p y te^' la` pha?i chu' y'. Hie^.n nay be^.nh vie^.n co`n qua'
ta?i, i't so^' ba'c si~ tre^n dda^`u da^n, i't be^.nh vie^.n, i't
giu+o+`ng be^.nh ma` thu+.c hie^.n nghi? 1,5 nga`y thi` ra^'t kho' kha(n
cho xa~ ho^.i.  Trong qua?n ly' Nha` nu+o+'c cu~ng pha?i ta'c ra :  ca'c
vu. cu?a ca'c bo^.  thi` nhu+ the^' na`o, ca'c co+ quan tie^'p da^n thi`
sao khi nhie^`u va^'n dde^` ddang ca^`n xu+? ly' ddang u`n ta('c... Trong
khu vu+.c sa?n xua^'t kinh doanh cu~ng pha?i lu+u y' quan he^. giu+~a
ngu+o+`i su+? du.ng lao ddo^.ng va` ngu+o+`i lao ddo^.ng co' nhie^`u kha'c
bie^.t. 

- PV : Xin ho?i ca'c o^ng ca^u cuo^'i cu`ng. Dde^` ta`i nghie^n cu+'u co'
ddu+a ra dde^` xua^'t su+?a ddo^?i Ddie^`u 68 cu?a Bo^. lua^.t Lao ddo^.ng
? 

- TQH : Ddie^`u 68 quy ddi.nh tua^`n la`m vie^.c kho^ng qua' 48 gio+`,
nghi~a la` to^'i dda la` 48 gio+`. Dde^` ta`i cu?a chu'ng to^i nghie^n
cu+'u kha? na(ng se~ ru't nga('n tho+`i gian la`m vie^.c xuo^'ng tha^'p
ho+n, khuye^'n khi'ch ca'c co+ quan, doanh nghie^.p ru't xuo^'ng, nhu+ng
chu'ng to^i chu+a dde^` xua^'t su+?a ddo^?i lua^.t. 

- Xin ca'm o+n ca'c o^ng