[LIT,Ddo^ng A^u] Chuye^.n "Tha^`y" (1/2)

[Dam Son <son@fermi.phys.washington.edu>]

[Dde^` nghi.  kho^ng forward ba`i na`y ra ca'c forum kha'c. Ca'm o+n]

Hi,

Chuye^.n na`y dda(ng tre^n ba'o VN o+? cha^u A^u, do mo^.t cu+.u DHS
vie^'t.  Dda(ng le^n ca'c ba'c ddo.c cho vui (hay cho buo^`n?). 

So+n. 


Thie^n Nam

			    THA^`Y

			(chuye^.n ke^?)

                            Ai le^n a?i Ba('c nga`y xu+a a^'y
                            Kho'c tie^~n cha ddi ma^'y da(.m ddu+o+`ng

                                                         To^' Hu+~u


Tu+. nhie^n nu+o+'c ma('t to^i cu+' u+'a ra khi ngo^`i nhi`n tha^`y du`ng
ba`n la` ddie^.n ca^?n tro.ng la` pha(?ng tu+`ng to+` "ddo^". "Pha?i cho.n
na^'c nhie^.t ddo^. thi'ch ho+.p" - tha^`y gia?ng gia?i - "nguo^.i qua',
ca'c ne^'p tre^n gia^'y ba.c se~ kho' ma^'t. Ngu+o+.c la.i, chi? ho+i
no'ng qua' mo^.t ti' tho^i la` se~ dde^? la.i ve^'t la` nha(~n bo'ng, khi
mua ha`ng, chu? ha`ng kho' ti'nh no' se~ kho^ng nha^.n". Cu+' sau va`i
nha't la`, tha^`y la.i ca^`m to+` ddo^ gio+ cao le^n, nga('m nghie^ng,
nga('m pha(?ng, he^.t nhu+ o^ng tho+. mo^.c la`nh nghe^` ddang ba`o dde^? 
va`o mo^.ng mo^.t chi tie^'t kho' trong chie^'c tu? gu+o+ng. A`, ma` sao
to^i la.i pha?i ddi vi' von kha^.p khie^~ng the^' nhi?. Kho^ng ca^`n pha?i
vi' vo+'i o^ng tho+. mo^.c na`o ca?. To^i nho+' la.i tu+`ng ddo^.ng ta'c
cu?a tha^`y tre^n bu.c gia?ng: nhu+~ng ddu+o+`ng pha^'n ke? ra^'t tha(?ng,
da^'u ti'ch pha^n lu+o+.n tha^.t go.n ma` tha^.t khe'o\. Va`, gio.ng
gia?ng ba`i cu?a tha^`y: ddie^`m dda.m, tu+` to^'n.

He^'t ma^'y to+` ddo^ pha?i la`, tha^`y tha^.n tro.ng dda(.t du+.ng
chie^'c ba`n la` le^n ma(.t ba`n, kho^ng ta('t ddie^.n ma` va(.n xuo^'ng
na^'c tha^'p dde^? cho+` me? ddo^ mo+'i chi. ba.n tha^`y ddang ru+?a trong
toa le't. Xong, tha^`y nga^?ng le^n ddu+a tay vuo^'t ngu+o+.c ma'i to'c
be^'t mo^` ho^i tre^n tra'n. Chao, to'c tha^`y dda~ ba.c nhie^`u the^'
u+\? To^i nha('c la.i cu`ng tha^`y va`i ky? nie^.m cu~ va` ru+ng ru+ng
ddo.c tha^`y nghe mo^.t ddoa.n tho+ cu?a ba.n Ca^`m, trong ddo' co' ca^u:
"O+i to'c tha^`y, to'c cho+' co' ba.c the^m". Tha^`y nhi`n to^i, cu+o+`i
ra^'t vui\. Ddo^i ma('t tha^m qua^`ng sau mo^.t dde^m ca(ng tha(?ng,
thie^'u ngu?, a'nh le^n nhu+~ng ne't tu+o+i ta('n, tre? trung - la` mo^.t
nha` toa'n ho.c nhu+ng tha^`y ra^'t ye^u tho+\.

Chi. ba.n tha^`y tu+` trong pho`ng toa le't bu+o+'c ra, tay ca^`m mo^.t
ta^.p ddo^ da`y, u+o+'t su~ng, go^`m co' to+` na(m mu+o+i, hai mu+o+i,
mu+o+`i, tha^.m chi' ca? to+` na(m ddo^! Vu+`a ddi, chi. vu+`a va^?y va^?y
ta^.p ddo^ cho ra'o bo+'t nu+o+'c, kho^ng dde^? y', suy't nu+~a chi. va^'p
va`o to^i vo^'n ddang ngo^`i be^.t giu+~a sa`n nha`, ngay lo^'i va`o,
vo+'i co^'c bia, va` tho+\. Nha^.n ra to^i la` ngu+o+`i la., chi. co' ve? 
ngu+o+.ng vo+'i ca'i mu`i thu+'c a(n o+? ruo^.t gia` thum thu?m bo^'c ra
tu+` ma^'y to+` ddo^\. Dde^? chi. ddo+~ ngu+o+.ng, tha^`y ddo'n la^'y
ta^.p ddo^ tu+` tay chi. va` nhanh nhe.n vo+'i ho^.p xi.t Hungari dde^?
tre^n no'c tu?. Vu+`a say su+a nghe to^i ddo.c nhu+~ng ca^u tho+ dda('c
y', tha^`y vu+`a da`n la^.t mo+' ddo^ la va` ca^?n tro.ng xi.t thu+'
nu+o+'c tho+m Hungari le^n kha('p tu+`ng to+` ddo^\. Ro^`i, va(.n ba`n la`
le^n ddu'ng na^'c, tha^`y tie^'p tu.c co^ng vie^.c. Khi ba`n la` cha.m
va`o to+` ddo^, ho+i no'ng la`m tha(ng hoa chu+`ng a^'y mu`i cu`ng mo^.t
lu'c: mu`i nu+o+'c tho+m Hungari, mu`i thu+'c a(n dda~ tie^u hoa' ky~, va`
tho+\. Ta^'t ca? quye^.n va`o nhau trong ca(n pho`ng nho? ddo'ng ki'n
cu+?a, va`, kho^ng bie^'t do o+n hue^. tu+` dda^u, lo` su+o+?i cu+.c
no'ng. Ngo^.t nga.t. Ngoa`i tro+`i tuye^'t ro+i da`y, ba'm dda^`y le^n
cu+?a so^?.

                                  *

To^i bie^'t tha^`y dda~ la^u, khi to^i mo+'i ngo+~ nga`ng bu+o+'c cha^n
va`o dda.i ho.c. Khi a^'y to^i la` sinh vie^n no^ng da^n ma(.c a'o li'nh: 
danh hie^.u sinh vie^n, ba?n cha^'t no^ng da^n, a'o qua^`n bo^. ddo^.i\. 
Sau na(m na(m, tra?i ba so^' pha^.n: so^' pha^.n Tha(`ng Bo+`m, so^'
pha^.n cu. Tu' Xu+o+ng, so^' pha^.n Ddoa`n Vie^n; giu+~ ba chu+'c danh: 
Tri' thu+'c ca`y ruo^.ng, Da^n co^ng hoa? tuye^'n, Bo^. ddo^.i ti`nh
nguye^.n, tu+` cao nguye^n Xie^ng Khoa?ng to^i ddu+o+.c gia?i ngu~ ve^`
que^\. Ro^`i, kho^ng bie^'t do su+. so+ xua^'t cu?a o^ng pho' chu? ti.ch
xa~ phu. tra'ch no^.i chi'nh, hay do su+. ro^.ng lu+o+.ng cu?a chi'nh
quye^`n ddi.a phu+o+ng, ma` to^i nha^.n ddu+o+.c gia^'y ba'o va`o dda.i
ho.c, ca('t chuye^?n ho^. kha^?u, lu+o+ng thu+.c ra^'t so+'m va` cu+.c ky`
tro't lo.t. Va`o tru+o+`ng, nha^.n pho`ng, nha^.n giu+o+`ng xong xuo^i ma`
to^i cu+' kho^ng tin la` tha^.t.

Chu'ng to^i, nhu+~ng ngu+o+`i bo^. ddo^.i, thanh nie^n xung phong ve^`
ho.c, ddu+o+.c tru+o+`ng go.i nha^.p ho.c so+'m ho+n ca'c ba.n tu+` ho.c
sinh pho^? tho^ng le^n mo^.t tha'ng. Tru+o+`ng to^? chu+'c chu'ng to^i
tha`nh hai lo+'p o^n ta^.p: tu+. nhie^n va` xa~ ho^.i\. Ngu+o+`i hu+o+'ng
da^~n bo.n to^i o^n ta^.p mo^n hi`nh ho.c la` mo^.t tha^`y gia'o tre?.
Nhu+~ng ca^.u tha.o tin trong lo+'p cho hay: tha^`y to^'t nghie^.p ba(`ng
ddo? tru+o+`ng Lo^mo^no^xo^'p ve^`. Nhu+~ng ba`i hi`nh ho.c kho', du+o+'i
vie^n pha^'n cu?a tha^`y, tro+? ne^n minh ba.ch, tha^.t dda'ng ye^u\. To^i
vo^'n xua^'t tha^n o+? xo' ru+`ng Con Cuo^ng. Tha^`y da.y toa'n gio?i
nha^'t tru+o+`ng ca^'p ba cu?a chu'ng to^i he` na`o cu~ng pha?i ve^` Vinh
so^i kinh na^'u su+? cho ky` thi to^'t nghie^.p cu+? nha^n. Co' le~ vi`
va^.y ma` to^i ngo^`i nghe tha^`y ba(`ng ddo? gia?ng hi`nh cu+' nhu+
ddu+o+.c a(n co+m thi.t (tu+` be' to^i vo^'n kho^ng bie^'t la` thi.t ra^'t
ngon). Nhu+~ng lu'c dda('c y', ngo^`i du+o+'i lo+'p to^i cu+' tha^`m thi`:
the^' mo+'i go.i la` ba(`ng ddo? chu+', the^' mo+'i la` Lie^n Xo^, the^'
mo+'i la` nu+o+'c Nga! Co' nhu+~ng luc' nghe gia?ng say su+a qua', to^i
ha' ho^'c mo^`m ngo^`i ... mo+ nu+o+'c Nga, dde^'n no^~i tha(`ng ba.n
ngu+o+`i Nam Ha` ngo^`i be^n ca.nh pha?i la^'y quye^?n vo+? che khe'o
mie^.ng to^i la.i va` nha('c: ma`y que^ qua'.

Nhu+ng, tha^`y cu?a to^i kho^ng pha?i tha^`y tre? a^'y\. O^ng tha^`y tre? 
kho^ng bie^'t gia?ng dda.i so^', chi? bie^'t gia?ng hi`nh ho.c, hay i't ra
o^ng a^'y to? ra nhu+ va^.y\. Co`n mo^.t tua^`n nu+~a thi ke^'t thu'c
khoa' o^n ta^.p, co^ gia'o chu? nhie^.m (cu~ng to^'t nghie^.p ba(`ng ddo? 
o+? Nga ve^`, hi`nh nhu+ o+? Kie'p - xin ba.n ddo.c lu+o+.ng thu+', trong
tie^` m thu+'c cu?a chu'ng to^i va` kho^ng i't ngu+o+`i da^n Ddo^ng A^u,
ta^'t ta^.t ca'c xu+' cu?a Lie^n bang Xo^ Vie^'t cu~ dde^`u la` Nga, la`
Rusia tuo^'t) - xin nha('c la.i - co^ gia'o chu? nhie^.m tra^n tro.ng
gio+'i thie^.u vo+'i chu'ng to^i mo^.t tha^`y mo+'i\. Co^ ba?o: tua^`n
cuo^'i na`y ta^'t ca? ca'c gio+` toa'n se~ do tha^`y mo+'i gia?ng. Chao: 
ca? hi`nh ho.c, ca? dda.i so^', ca? lu+o+.ng gia'c - mo^.t vi. ba'ch khoa! 
Ca'c nguo^`n tha.o tin cho hay: tha^`y la` ca'n bo^. dda^`u dda`n cu?a
nga`nh toa'n, pho' tie^'n si~ toa'n ho.c va`o loa.i so+'m nha^'t cu?a
nu+o+'c ta to^'t nghie^.p o+? Lie^n Xo^\. O^i, nu+o+'c Nga, ca'i no^i cu?a
va(n minh, tha`nh tri` cu?a khoa ho.c! Chu'ng to^i ho^`i ho^.p cho+`
tha^`y nhu+ tre? con ngo^`i cho+` xem o^ng kho^?ng lo^` hie^.n ra tu+`
nhu+~ng trang co^? ti'ch. Nhu+ng, tha^`y kho^ng pha?i o^ng kho^?ng lo^`. 
Tha^`y gia?n di. la('m. Tha^`y muo^'n go'p pha^`n giu'p chu'ng to^i,
nhu+~ng ngu+o+`i bi. thie^.t tho`i, so+'m theo ki.p chu'ng ba.n tre^n con
ddu+o+`ng ho.c va^'n. Trong ba tie^'t ho.c dda^`u, tha^`y to'm ta('t go.n
ga`ng ta^'t ca? ca'c ddie^?m cho^'t cu?a ca? ba mo^n: hi`nh, dda.i,
lu+o+.ng cu?a pho^? tho^ng. Sa'u tie^'t sau, tha^`y ddu+a chu'ng to^i la.c
va`o the^' gio+'i cu?a toa'n ho.c cao ca^'p lu'c na`o kho^ng hay\. Du+o+'i
vie^n pha^'n cu?a tha^`y hoa' ra toa'n ho.c cao ca^'p cu~ng cha? pha?i la`
ca'i gi` ghe^ go+'m la('m. Ca'i da^'u ti'ch pha^n go.n va` khe'o ma` to^i
nha('c dde^'n o+? dda^`u chuye^.n chi'nh la` tu+` sa'u tie^'t gia?ng na`y
dda^y\. Gio+` gia?i lao, tha^`y kho^ng ra ngoa`i ma` o+? la.i trong lo+'p
ho?i chuye^.n chu'ng to^i\. Tha^`y ho?i ve^` re^.p o+? ky' tu'c xa' va`
nhu+~ng co+n so^'t re't co`n da^y du+a o+? mo^.t va`i ngu+o+`i, trong ddo'
co' to^i\. Lu'c ddo' to^i ca?m ddo^.ng u+'a nu+o+'c ma('t. Chu'ng to^i
ha'o hu+'c dde^` nghi. tha^`y ke^? ve^` nu+o+'c Nga va(n minh va` vi~
dda.i\. Tha^`y tu+` to^'n ba?o: nu+o+'c Nga tie^'n ca'ch chu'ng ta ra^'t
xa\. Nu+o+'c Nga co' mo^.t ne^`n khoa ho.c kinh vie^.n ha`ng dda^`u, mo^.t
ne^`n ky~ thua^.t tu+o+ng ddo^'i pha't trie^?n. Nhu+ng, tha^`y no'i chu+~
"nhu+ng" ga^`n nhu+ tha^`m thi`, ve^` tri`nh ddo^. va(n minh thi` nu+o+'c
Nga tha^'p ho+n nhie^`u nu+o+'c, cha(?ng ha.n Ba Lan, Co^.ng hoa` Da^n
chu? Ddu+'c, Pha'p. Ma(.c du` ra^'t ki'nh tro.ng tha^`y, ngu+o+~ng mo^. 
la` dda(`ng kha'c, nhu+ng nhu+~ng kie^'n thu+'c to^i dda~ ki co'p ddu+o+.c
tu+` ta^'m be' cho dde^'n lu'c a^'y cu+' la(.ng le~ ve~ le^n trong dda^`u
to^i mo^.t da^'u ho?i lo+'n: Lie^.u tha^`y co' tu+ tu+o+?ng xe't la.i
kho^ng? 

La` da^n "ca' go^~" ne^n to^i ho.c ra^'t cha(m chi?. Tuy chu+a la^`n na`o
to^i ddu+o+.c kie^'n die^.n mo^.t o^ng ddo^` xu+' Nghe^. na`o, nhu+ng to^i
tu+. tha^'y trong mi`nh co' gio`ng ma'u cu?a ho.: tro.ng su+. ho.c, coi
thu+o+`ng nghe`o kho'. Nho+` the^', o+n tro+`i, hai na(m dda^`u to^i la`
ho.c sinh xua^'t sa('c cu?a tru+o+`ng. Va` cu~ng nho+` the^', o+n tro+`i,
tha^`y bie^'t va` quen dde^'n to^i\. 

So^' la` va`o na(m ho.c thu+' ba, nha^n di.p le^~ 20 tha'ng 11, mo^.t
tha^`y thuo^.c cha^n loong toong o+? pho`ng gia'o vu. (lu'c a^'y to^i
nghi~ tha^`y na`y chu+'c to la('m chu+' kho^ng pha?i la` cha^n loong
toong) mo+'i go.i to^i le^n giao cho nhie^.m vu. thay ma(.t ho.c sinh
toa`n tru+o+`ng ddo.c mo^.t ba`i "ddi't cua" da`i mu+o+`i phu't chu'c
mu+`ng ca'c tha^`y co^ gia'o o+? ho^.i tru+o+`ng lo+'n. To^i chua^?n bi. 
ba`i ddi't cua ra^'t ky~, ra^'t va(n chu+o+ng, ma(.c du` to^i ho.c nga`nh
khoa ho.c tu+. nhie^n. Co' le~ dda^'y la` ta.i ca'i ma'u xu+' Nghe^. cu?a
to^i (cu~ng la., ca'i xu+' quanh na(m nga`y tha'ng toa`n nhu't vo+'i
tu+o+ng ma`, cu+' mu+o+`i ngu+o+`i thi` chi' i't cu~ng pha?i co' ba?y
ngu+o+`i thi'ch tho+ va` ta^.p to.ng la`m tho+). To^i co`n nho+' ro~
ca?nh toa`n ho^.i tru+o+`ng im la(.ng ca?m ddo^.ng ngo^`i nghe ba`i ddi't
cua cu?a to^i, nha^'t la` ddoa.n to^i nha('c la.i ve^` ti`nh ca?m tha^`y
tro` trong chie^'n tranh, co' mu+o+.n ddoa.n tho+ sau dda^y cu?a ba.n
Ddo^~ Minh Tua^'n:

	Nga? ba lo^ to^i ddi ti`m ddo^`ng hu+o+ng
	Qua^n ddo^ng ne^n ca'i nhi`n ra^'t vo^.i
	Tu+` cuo^'i ha`ng qua^n bo^~ng bung ra tie^'ng go.i
	Bo'ng to^ cha^u u`a la.i phi'a to^i
	Sung su+o+'ng run ngu+o+`i, to^i reo khe~: Tha^`y!
	No`ng su'ng AK va` hai ca'nh tay
	Cu`ng choa`ng le^n to^i a^u ye^'m
	Tri' o'c to^i cho+.t bu`ng so^i ky? nie^.m
	Na(m tha'ng sinh vie^n va` nhu+~ng ma'i tru+o+`ng
	Tie^'ng gia?ng ba`i cu?a tha^`y a't tie^'ng bom rung

Hai tai no'ng bu+`ng, to^i tro+? ve^` ha`ng ghe^' dda.i bie^?u trong
tie^'ng hoan ho^ ran ho^.i tru+o+`ng. Mo^.t ba`n tay di.u da`ng dda(.t
le^n vai to^i va` gio.ng no'i tha^.t hie^`n: "Nam ddo.c ba`i pha't bie^?u
tha^.t hay" (Nam la` te^n to^i). To^i nga^?ng le^n: tha^`y! Va^.y la`
tha^`y dda~ bie^'t te^n to^i, dda~ quen dde^'n to^i\. Vinh du+. va` ca?m
ddo^.ng la`m to^i que^n ha(?n tha('c ma('c ve^` tu+ tu+o+?ng xe't la.i co'
the^? co' o+? tha^`y thuo+? xu+a\.

Tha^`y ra^'t mo^ pha.m. Ma(.c du` dda?m nhie^.m nhie^`u chu+'c vu. nhu+ng
tha^`y kho^ng bao gio+` chi.u gia?m gio+` le^n lo+'p. Tuy kho^ng tru+.c
tie^'p ho.c vo+'i tha^`y, nhu+ng tu+` sau buo^?i 20 tha'ng 11 a^'y, to^i
ra^'t ddu+o+.c tha^`y u+u a'i\. Tha^`y so^'ng chu+`ng mu+.c, gu+o+ng
ma^~u, gia?n di. va` dda.i chu'ng. Thi?nh thoa?ng ddu+o+.c tha^`y mo+`i
dde^'n nha` cho+i, ne^n to^i ddu+o+.c chu+'ng kie^'n nhie^`u bi`nh die^.n
tie^'p xu'c cu?a tha^`y\.  Vo+'i ai cu~ng va^~n mo^.t phong tha'i a^'y,
mo^.t nie^`m tu+. tin a^'y\. Nhi`n nga`y bo^. tru+o+?ng, a'nh ma('t tha^`y
kho^ng ngu+o+~ng mo^., kho^ng khu'm nu'm. Nhi`n ba` nha` a(n, a'nh ma('t
tha^`y kho^ng thu+o+ng ha.i, kho^ng ban o+n. Cha(?ng bu` cho o^ng hie^.u
pho' tru+o+`ng to^i (sau na`y le^n chu+'c "co^'p"): co' la^`n to^i tha^'y
o^ng tie^'p chuye^.n mo^.t chuye^n gia Nga\. Tan ho.c, to^i ddi tu+` tre^n
gia?ng ddu+o+`ng xuo^'ng, ga(.p o^ng cu`ng o^ng chuye^n gia no. ddi tu+`
ca^`u thang le^n. O^ng Ta ngu+o+`i tha^'p be', o^ng Ta^y ngu+o+`i cao to\. 
Ho. vu+`a ddi vu+`a no'i chuye^.n vo+'i nhau ba(`ng tie^'ng Nga\. Ba^'t
cho+.t to^i ba('t ga(.p a'nh ma('t o^ng Ta nhi`n o^ng Ta^y\. Suo^'t ddo+`i
to^i kho^ng que^n ddu+o+.c a'nh ma('t a^'y: no' dda^`y ngu+o+~ng mo^. va`
dda^`y ky` vo.ng cu?a mo^.t tinh tha^`n nhu+o+.c tie^?u\. Tha^`y cu?a to^i
kho^ng the^'. 

<co`n tie^'p>