Ba'o VN: Tra? ngay bie^'n tha`nh tra? cha^.m

[AnHai Doan <anhai@cs.washington.edu>]

Ba'o VN service 24/04/97
========================

Tra? ngay bie^'n tha`nh tra? cha^.m

Ha?i Ye^'n

Tho+`i gian vu+`a qua o+? nu+o+'c ta, ca'c doanh nghie^.p kinh doanh
xua^'t nha^.p kha^?u dda~ su+? du.ng mo^.t ca'ch trie^.t dde^? hi`nh
thu+'c thanh toa'n ba(`ng thu+ ti'n du.ng (Letter of credit - vie^'t ta('t
la` L/C) dde^? nha^.p kha^?u ha`ng ho'a. Bo+?i vi`, thu+ ti'n du.ng la`
hi`nh thu+'c thanh toa'n pho^? bie^'n nha^'t trong thanh toa'n quo^'c te^'
hie^.n nay. Song, ne^'u chi? nhu+ va^.y thi` cha(?ng co' gi` dda'ng ba`n.
Ddie^`u quan tro.ng la`, co' ra^'t nhie^`u loa.i thu+ ti'n du.ng, cha(?ng
ha.n, thu+ ti'n du.ng kho^ng the^? hu?y bo? (Irrevocable letter of
credit), thu+ ti'n du.ng kho^ng the^? hu?y bo? co' xa'c nha^.n (Conffirmed
Irrevocable - L/C), thu+ ti'n du.ng chuye^?n nhu+o+.ng (Transferable -
L/C), thu+ ti'n du.ng tua^`n hoa`n (Revolring - L/C) v.v..., ne^'u xe't
theo tho+`i ha.n thanh toa'n thi` co' L/C tra? ngay va` L/C tra? cha^.m.
Va`, ca'c doanh nghie^.p nu+o+'c ta dda~ trie^.t dde^? su+? du.ng L/C tra?
cha^.m. Theo mo^.t nguo^`n ta`i lie^.u cu?a Nga^n ha`ng Nha` nu+o+'c
Vie^.t Nam, to^?ng gia' tri. cu?a L/C tra? cha^.m trong na(m 1996 dda~
le^n dde^'n ho+n 1 ty?. Kho^ng pha?i nga^~u nhie^n ma` ca'c doanh nghie^.p
Vie^.t Nam la.i "u+a chuo^.ng" loa.i L/C na`y.  Bo+?i vi`, no^.i dung quan
tro.ng nha^'t cu?a L/C tra? cha^.m la` ngu+o+`i mua ha`ng pha?i thanh
toa'n L/C sau mo^.t tho+`i gian quy ddi.nh do hai be^n thoa? thua^.n trong
ho+.p ddo^`ng, cha(?ng ha.n, sau 30, 45, 60 nga`y, tha^.m chi' dde^'n 180
nga`y ke^? tu+` nga`y be^n ba'n giao ha`ng xuo^'ng ta`u. Nhu+ the^', trong
ddie^`u kie^.n thie^'u vo^'n, ca'c doanh nghie^.p Vie^.t Nam va^~n co'
ha`ng nha^.p kho dde^? ba'n. Va` ne^'u ba'n nhanh, co`n co' the^?  chie^'m
du.ng ddu+o+.c vo^'n cu?a ddo^'i ta'c nu+o+'c ngoa`i. Thu+.c cha^'t cu?a
vie^.c thanh toa'n ba(`ng L/C tra? cha^.m la` ca'c doanh nghie^.p Vie^.t
Nam vay vo^'n nu+o+'c ngoa`i qua ti'n du.ng thu+o+ng ma.i va` la~i sua^'t
tie^`n vay dda~ ddu+o+.c ngu+o+`i ba'n ti'nh va`o gia' tri. ha`ng ho'a.
Ca'ch vay vo^'n na`y tu+o+?ng chu+`ng co' nhie^`u u+u ddie^?m, vi` no'
kho^ng lie^n quan dde^'n nga^n ha`ng, kho^ng pha?i the^' cha^'p ta`i sa?n,
song ma(.t tra'i cu?a no' la.i vo^ cu`ng to lo+'n. Vi` kho^ng qua nga^n
ha`ng, ne^n ti`nh tra.ng vay nu+o+'c ngoa`i cu?a ca'c doanh nghie^.p
Vie^.t Nam dda~ na(`m ngoa`i ta^`m kie^?m soa't cu?a nga^n ha`ng Nha`
nu+o+'c; dda~ co' kho^ng i't doanh nghie^.p chie^'m du.ng vo^'n cu?a
ddo^'i ta'c nu+o+'c ngoa`i ro^`i chi tie^u dde^'n mu+'c kho^ng co`n kha?
na(ng thanh toa'n va` khi ddo' nga^n ha`ng pha?i la` ngu+o+`i ga'nh chi.u;
vie^.c ti'nh toa'n du+. a'n cung ca^`u ha`ng ho'a tre^n thi. tru+o+`ng
trong nu+o+'c bi.  dda?o lo^.n... Vi` va^.y, Nga^n ha`ng Nha` nu+o+'c dda~
co' va(n ba?n quy ddi.nh la.i, nha(`m ha.n che^' vie^.c mo+? L/C tra?
cha^.m. Theo quy ddi.nh na`y, doanh nghie^.p muo^'n ddu+o+.c mo+? L/C tra?
cha^.m hpa?i co' tie^`n ky' quy~ va`o ta`i khoa?n phong to?a ta.i nga^n
ha`ng ba(`ng 80% gia' tri. thanh toa'n cu?a L/C. Nhu+~ng tu+o+?ng ra(`ng,
vo+'i quy ddi.nh a^'y thi` L/C tra?  cha^.m dda~ "he^'t tho+`i" ddu+o+.c
tro.ng du.ng. Nhu+ng kho^ng, trong thu+.c te^' dda~ va` ddang xa?y ra
ti`nh tra.ng bie^'n L/C tra? ngay tha`nh L/C tra? cha^.m. 

Bie^'n L/C tra? ngay tha`nh L/C tra? cha^.m la` bie^.n pha'p "la'ch
lua^.t" kha' tinh vi cu?a mo^.t so^' doanh nghie^.p. Tru+o+'c he^'t,
giu+~a doanh nghie^.p Vie^.t Nam vo+'i ngu+o+`i ba'n nu+o+'c ngoa`i co'
mo^.t thoa? thua^.n ve^` vie^.c mua ha`ng tra? cha^.m theo mo^.t tho+`i
ha.n na`o ddo'. Song, trong ho+.p ddo^`ng va` ye^u ca^`u mo+? thu+ ti'n
du.ng va^~n ghi: "Tra? ngay sau 7 nga`y ke^? tu+` khi nga^n ha`ng mo+? L/C
nha^.n ddu+o+.c bo^. chu+'ng tu+` hoa`n ha?o". Song, ta.i ddie^`u khoa?n
ve^` chu+'ng tu+` thi` ddu+o+.c su+?a la.i. Trong L/C quy ddi.nh: chuye^?n
2/3 bo^.  chu+'ng tu+` hoa`n ha?o cho nga^n ha`ng mo+? L/C, 1/3 ddu+o+.c
chuye^?n tru+.c tie^'p cho ngu+o+`i mua ha`ng ba(`ng DHL". Va` the^' la`,
chi? sau i't nga`y ke^? tu+` nga`y mo+? L/C, ngu+o+`i mua ha`ng - doanh
nghie^.p Vie^.t Nam - dda~ nha^.n ddu+o+.c 1/3 bo^. chu+'ng tu+`, kho^ng
co' gia' tri. thanh toa'n nhu+ng va^~n ddu+o+.c nha^.n ha`ng. Ha`ng dda~
ve^`, doanh nghie^.p cu+' nha^.n va` cu+' ba'n. Nhu+ng chu+'ng tu+` thanh
toa'n thi` chu+a vo^.i ve^` dde^'n Vie^.t Nam. Ngu+o+`i ba'n nu+o+'c
ngoa`i chu+a vo^.i gu+?i vi` dda~ co' tho?a thua^.n rie^ng ve^` thanh
toa'n cha^.m. Ne^'u L/C he^'t ha.n, ngu+o+`i mo+? L/C la.i la`m ddo+n xin
gia ha.n. The^' la`, L/C tra? ngay dda~ bie^'n tha`nh L/C tra? cha^.m ma`
nguye^n nha^n la.i hoa`n toa`n do kha'ch quan. Trong thu+.c te^', kho^ng
chi? vo+'i hi`nh thu+'c thanh toa'n ba(`ng thu+ ti'n du.ng ma` ngay vo+'i
hi`nh thu+'c thanh toa'n ba(`ng ddie^.n chuye^?n tie^`n (Telegrafic
Transfer - Vie^'t ta('t la` T/T) cu~ng dda~ va` ddang xa?y ra ti`nh tra.ng
tu+o+ng tu+.. 

Vie^.c bie^'n L/C tra? ngay tha`nh L/C tra? cha^.m nhu+ ne^u tre^n chi?
xa?yra vo+'i mo^.t so^' doanh nghie^.p. Bo+?i vi`, ddie^`u ddo' co`n phu.
thuo^.c va`o uy ti'n thu+o+ng ma.i cu?a doanh nghie^.p vo+'i ngu+o+`i ba'n
nu+o+'c ngoa`i. Song, cu~ng kho^ng loa.i tru+` tru+o+`ng ho+.p ddo^'i ta'c
nu+o+'c ngoa`i ddang ca^`n gia?i pho'ng ha`ng to^`n kho, ne^n cu~ng de^~
da`ng cha^'p nha^.n tho?a thua^.n nga^`m va` cha^.m gu+?i chu+'ng tu+`
thanh toa'n! 

Chu'ng ta co' the^? bi`nh lua^.n gi` mo^.t bie^.n pha'p "la'ch lua^.t"
nhu+ tre^n? 

Tru+o+'c he^'t, co' ne^n cho ca'c doanh nghie^.p Vie^.t Nam mo+? L/C tra?
cha^.m ma` kho^ng ddo`i ho?i ddie^`u kie^.n ky' quy~ qua' cao nhu+ hie^.n
nay hay kho^ng? Dda^y la` va^'n dde^` ra^'t phu+'c ta.p. Theo chu'ng to^i,
ne^'u tru+o+'c dda^y chu'ng ta kho^ng thu+.c hie^.n kie^?m tra, kie^?m
soa't vie^.c mo+? L/C tra? cha^.m la` "qua' hu+~u" thi` quy ddi.nh nhu+
hie^.n nay la.i la` "qua' ta?". Ca^`n co' bie^.n pha'p tha'o go+~ kho'
kha(n tre^n cho ca'c doanh nghie^.p mua ha`ng tra? cha^.m vo+'i mu.c tie^u
ddo^?i mo+'i trang bi. ky~ thua^.t va` co^ng nghe^.. Bo+?i vi`, ddie^`u
ddo' cu~ng co' nghi~a la` cho phe'p ca'c doanh nghie^.p huy ddo^.ng to^?ng
lu+.c ca'c nguo^`n vo^'n va`o su+. nghie^.p co^ng nghie^.p ho'a va` hie^.n
dda.i ho'a dda^'t nu+o+'c, mo^.t trong nhu+~ng mu.c tie^u chie^'n lu+o+.c
cu?a Dda?ng va` Nha` nu+o+'c ta hie^.n nay. 

Be^n ca.nh ddo', vo+'i nhu+~ng ma(.t ha`ng tie^u du`ng, kho^ng khuye^'n
khi'ch nha^.p kha^?u hoa(.c trong nu+o+'c dda~ sa?n xua^'t ddu+o+.c, thi`
ca^`n kie^n quye^'t xo'a bo? hi`nh thu+'c mua tra?  cha^.m va` nhu+~ng
bie^'n tu+o+'ng cu?a no'. Dde^? thu+.c hie^.n ddu+o+.c ddie^`u ddo',
ngoa`i nhu+~ng quy ddi.nh thuo^.c ve^` nghie^.p vu. thanh toa'n quo^'c
te^' cu?a nga^n ha`ng, ca^`n bo^? sung trong quy ddi.nh ve^` bo^. chu+'ng
tu+` khi nha^.n ha`ng ta.i Ha?i quan cu+?a kha^?u. Khi ddo', chi? ca^`n
quy ddi.nh, ca'c chu+'ng tu+` kho^ng co' gia' tri. thanh toa'n, kho^ng
gu+?i theo he^. tho^'ng nga^n ha`ng, thi` cu~ng kho^ng co' gia' tri.
nha^.n ha`ng. 

-----------------------