[truye^.n] Mo^~i tha'ng co' mo^.t ra(`m

[AnHai Doan <anhai@cs.washington.edu>]

Mo^~i tha'ng co' mo^.t ra(`m

Le^ Hoa`i Lu+o+ng - Truye^.n nga('n du+. thi 
Ba'o Va(n nghe^. qua^n ddo^.i tha'ng 3/1997

Ho. va^~n ngo^`i be^n nhau la(.ng le~ nhu+ bao la^`n. Du+o+'i a'nh tra(ng,
hai ma'i dda^`u to'c ba.c nhu+ tra('ng ho+n, tra('ng xoa'. Ba^'t gia'c, ba`
ddu+a tay vuo^'t nhe. ma'i to'c co`n xanh cu?a mi`nh kho^ng ha(?n vo^ vo+'
cu~ng cha(?ng pha?i u+o+'c ao, va` ne'n tie^'ng tho+? da`i. Hai na(m nay,
ddu'ng ra tu+` nga`y bie^'t cho^`ng ddi chu`a to^'i ra(`m ha`ng tha'ng la`
dde^? ra be^'n so^ng na`y ngo^`i cu`ng ngu+o+`i ti`nh cu~, ba` bo^~ng co'
tho'i quen tho+? da`i. Ca? con Phu+o+ng cu~ng nha^.n ra. Mo^.t la^`n no'
ho?i, ba` chi? no'i la` tha^'y me^.t mo?i. No' dda(m dda('m nhi`n me. ba?o
nha` cu+?a dda~ o^?n ddi.nh, con dda^.u dda.i ho.c, co`n tha(`ng Minh la`
ho.c sinh gio?i, hay bo^' me. co' gi` gia^.n nhau...?  Ba` vo^.i cu+o+`i
tra^'n an con ga'i ra(`ng bo^' me. ra^'t ha.nh phu'c, su+. me^.t mo?i la`
ddie^`u ta^'t nhie^n o+? ngu+o+`i dda`n ba` sa('p na(m mu+o+i. No' ye^n ta^m. 
Va? la.i ddie^`u ba` no'i la` su+. tha^.t.  Mu+o+`i ta'm na(m so^'ng vo+'i
nhau, o^ng hoa`n toa`n la` mo^.t ngu+o+`i cho^`ng, ngu+o+`i cha to^'t. Chi?
mo^.t la^`n tru+o+'c khi cu+o+'i, o^ng co' ke^? ro~ cuo^.c ti`nh cu?a mi`nh
o+?  que^. O^ng thu' nha^.n dda~ ye^u ngu+o+`i a^'y va` kho^ng the^?  que^n
mo^'i ti`nh dde.p cu`ng nhu+~ng ky?  nie^.m sa^u sa('c be^n do`ng so^ng Ha`
Thanh. Ba` hie^?u va` ca`ng ye^u o^ng ho+n, ki'nh tro.ng o^ng ho+n. Va` ha.nh
phu'c. Tru+o+'c dda^y, nhu+~ng lu'c ba('t ga(.p o^ng la(.ng le~, tra^`m tu+,
ba` nghi~ do nhu+~ng nho.c nha(`n, va^'t va? cu?a ddo+`i so^'ng ta'c ddo^.ng. 
La`m sao co' the^?  nghi~ kha'c ve^` o^ng ddu+o+.c ? 

Khi ti`nh co+` pha't hie^.n vie^.c o^ng ddi chu`a dde^`u dda(.n va`o to^'i
ra(`m vo+'i lo+`i gia?i thi'ch "Ti`m su+. thanh tha?n tinh tha^`n", ba` cu~ng
kho^ng nghi ngo+` gi`, chi? nha('c o^ng ma(.c the^m a'o la.nh nhu+~ng ra(`m
mu`a thu. To^'i, ba` la`m the^m vie^.c ke^'t cu'c a'o ne^n chuye^.n o^ng ddi
mo^.t mi`nh la` bi`nh thu+o+`ng. Co' la^`n ba` tha^'y o^ng nhi`n mi`nh la`
la., a'nh nhi`n ho+i bo^'i ro^'i va` dda^`y thu+o+ng ca?m. Linh ca?m ngu? 
ye^n la^u nay cho+.t thu+'c da^.y trong ba`. Dda^y la` que^, gio+` gia ddi`nh
ddang o+? thi. tra^'n nhu+ng cu~ng la` que^ o^ng! Chuye^.n cu~... do`ng so^ng
Ha` Thanh... le~ na`o ? 

Ba` dda~ ddi theo o^ng la^`n sau. Ddo' la` dde^m ra(`m tha'ng tu+, tra(ng
sa'ng va(`ng va(.c. Da.o quanh chu`a mo^.t vo`ng, o^ng ddi ra phi'a sau, qua
ngo.n ddo^`i nho? nhu+ ngu+o+`i ddi nga('n tra(ng bi`nh thu+o+`ng. Tro^'ng
ngu+.c ba` ba('t dda^`u ddo^? ho^`i, khi ngang khu nghi~a ddi.a cu~, phi'a
tru+o+'c co' ca'i vu+o+`n hoang, tie^'p gia'p vo+'i do`ng so^ng.  Ba` bie^'t,
da^~u chu+a la^`n na`o to+'i dda^y.  Tro+`i o+i, pha?i va^.y thi` se~ to+'i
ca'i be^'n so^ng ky? nie^.m va` nhu+~ng ca^y co^'i um tu`m kia la` gio^'ng
xoa`i se?  tuo^?i nho? cha(n bo` o^ng thu+o+`ng dde^'n dda^y ne'm qua?. 
Vu+o+`n o^ng Ta`i dda^y, mo^.t nha` nho ddo^~ dda.t cha'n ca?nh quan
tru+o+`ng tho+`i nha` Nguye^~n ma.t, ve^` be^'n so^ng na`y o+? a^?n, so^'ng
nghe^` lu+o+'i go~... Lo+`i ke^? cu?a o^ng ho+n hai mu+o+i na(m gio+` hie^.n
ro~ mo^`n mo^.t trong ta^m tri' ba`,
 va` tru+o+'c ma(.t ba`, chung quanh ba`. Ba` ddi nhu+ trong mo^.ng, nhe.
te^.nh, lo+ mo+ du+o+'i a'nh tra(ng huye^`n hoa(.c. 

O^ng qua khu vu+o+`n, ra dde^'n co? ba(`ng pha(?ng, ngo^`i xuo^'ng. Tru+o+'c
ma(.t la` do`ng so^ng. 
 Con so^ng que^ cha?y suo^'t trong lo`ng o^ng ma^'y mu+o+i na(m nay, no'
cha?y qua nhu+~ng phu't gia^y la(.ng tha^`m suy tu+. Gio+` ba` mo+'i hie^?u
o^ng tu+`ng co^ ddo+n dde^'n nga^`n na`o ! Trong ba` ddang die^~n ra mo^.t
su+. ma^u thua^~n ky` la. :  vu+`a su.p ddo^?, tha^'t vo.ng, vu+`a ye^u
thu+o+ng vo^ bo+`. Nu+o+'c ma('t da^ng dda^`y, ba` cu+' dde^? no' tra`n ra
ra`n ru.a xuo^'ng ma', no^~i kho'c thu+o+ng mi`nh, thu+o+ng o^ng. Va`
thu+o+ng ca? cho ngu+o+`i dda`n ba` kia - ba` dda~ cho+` ddo+.i ddie^`u a^'y
tu+` khi ddi ngang qua nghi~a ddi.a ne^n kho^ng he^` ba^'t ngo+` khi do.c
theo bo+` so^ng, ba` a^'y ddi ve^` phi'a o^ng tre^n ba~i co?. To'c ngu+o+`i
dda`n ba` cu~ng ba.c tra('ng. Ba` a^'y dde^'n ngo^`i be^n o^ng la(.ng le~,
kho^ng ca? ho?i tha(m - du+o+`ng nhu+ hai ngu+o+`i qua' quen vo+'i kie^?u ho`
he.n na`y va` bi`nh tha?n thu+.c hie^.n nhu+ cuo^.c so^'ng xe^'p dda(.t
sa(~n. 

La^u la^u ho. mo+'i no'i mo^.t lo+`i vo^ thu+o+?ng vo^ pha.t :"Tra(ng sa'ng
qua'!" 

Va` ne^'u la^u la^u kho^ng co' cu+?  ddo^.ng dda^.p muo^~i hay ddo^?i tu+
the^' ngo^`i, tu+o+?ng nhu+ hai ngu+o+`i dda~ bie^'n tha`nh tu+o+.ng dda'.
Co`n tho+`i gian, ba`ng ba.c mo^.t thu+' bu.i vi~nh cu+?u, va` a'nh tra(ng,
do`ng so^ng vo+'i ca'i be^'n cu~ hoang va('ng na`y dde^`u ngu+ng nghi? trong
ca'i ti~nh la(.ng tuye^.t ddo^'i cu?a thie^n thu. 

Ma('t ba` dda~ ra'o hoa?nh tu+. bao gio+`, va` cu+' ddo+` dda^~n tro^i trong
thu+' ca?m xu'c mu. mi. a^'y dde^'n lu'c hai ngu+o+`i ddu+'ng le^n ne'p va`o
nhau mo^.t lu'c, ro^`i ro+`i ra mo^~i ngu+o+`i ddi ve^` mo^.t hu+o+'ng. Pha?i
mo^.t lu'c la^u sau ba` mo+'i ra kho?i bo'ng to^'i khu vu+o+`n va` do.c theo
bo+` so^ng lu+~ng thu+~ng ddi ve^` hu+o+'ng ngu+o+`i dda`n ba` kia ddang ddi,
nhu+ theo mo^.t lu+.c hu't vo^ hi`nh na`o ma` ca^'t bu+o+'c. Con ddu+o+`ng
da^~n ba` va`o xo'm, ca'i xo'm An Cu+ xinh dde.p vo+'i kie^?u ha`ng ra`o va`
co^?ng ngo~ ba(`ng duo^'i, ca('t xe'n hi`nh kho^'i co^ng phu - ba` tu+`ng
dde^'n dda^y nhie^`u la^`n ti`m mua gio^'ng ne^'p hu+o+ng ve^` la`m co^'m.
Ca'i bo+` xoan... ngo^i nha` nho? nha('n go.n ga`ng, tru+o+'c sa^n tro^`ng
tu+. bao gio+` ca^u dao lo+'n hie^'m tha^'y. Ba` ta u+?  Pha?i kho^ng?  Ne^'u
va^.y thi` ba` dda~ ga(.p ba` a^'y ma^'y la^`n : mo^.t ngu+o+`i dda`n ba`
ga^y a^'n tu+o+.ng ngay vo+'i ai tie^'p xu'c la^`n dda^`u tu+` ddo^i ma('t
dde.p va` a'nh nhi`n vu+`a nghie^m kha('c, vu+`a nha^n ha^.u, ddu+o+.m ne't
buo^`n u ua^?n. Ba` a^'y so+'m ba.c to'c. Ca'ch no'i na(ng nhe. nha`ng, tu+`
to^'n. Trong tie^'p chuye^.n, co' lu'c ba` lo+ lu+?ng ta^.n dda^?u ta^.n
dda^u, co`n phong tha'i cu+' an nhie^n tu+. ta.i vo^'n cu?a nhu+~ng ngu+o+`i
tu+`ng tra?i, nhu+~ng ngu+o+`i kho^ng vo^` va^.p cu~ng cha(?ng cha'n
chu+o+`ng cuo^.c so^'ng ma` ta^m ho^`n ho. du+o+`ng nhu+ ta'ch ha(?n ra kho?i
do`ng cha?y cuo^.c ddo+`i ddang cuo^'n ddi, trong ddo' co' tha^n xa'c ho.. 

Ba` ta u+, ngu+o+`i dda`n ba` ma` thie^n ha. mo^~i ngu+o+`i no'i mo^.t pha'ch
ve^` ddo+`i tu+ nhie^`u bi' a^?n : ngoa`i ba mu+o+i va^~n kho^ng he^` ga^.t
dda^`u la^'y ai cuo^'i cu`ng quye^'t ddi.nh so^'ng vo+'i ngu+o+`i dda`n o^ng
nghe`o dde^'n mu+'c kho^ng da'm nghi~ to+'i chuye^.n cu+o+'i vo+., chuye^n
ke'o vo' nuo^i mie^.ng, dde^m ddo' ke'o le^n mo^.t ngu+o+`i phu. nu+~ gieo
mi`nh xuo^'ng con so^ng que^ mu`a lu~...? Ro^`i mo^.t dde^m to^'i tro+`i,
cho^`ng ba` bi. bo.n nghi~a qua^n say ru+o+.u ba('n che^'t ta.i bo+` so^ng -
o^ng dda~ ma.o hie^?m ke'o vo' qua' gio+` gio+'i nghie^m dde^? kie^'m the^m
tie^`n nuo^i vo+. ddang na(`m cho^~.  Hai ddu+'a con ni'u giu+~ ba` so^'ng
dde^'n gio+`. 

La^`n ddo', anh bi. thu+o+ng na(.ng. Ca'i tu'i de^'t bi. ma`nh M79 ca('t
va(ng tung toe'. Bo.n ba?o an la^'y ddu+o+.c gia^'y to+` va` tho^ng ba'o dda~
die^.t ddu+o+.c mo^.t ddo^'i thu? co+~ bu+.. Chu'ng in hi`nh va` te^n anh
da'n kha('p huye^.n nha` dde^? ra(n dde da^n... Na(m ngoa'i dda^y, anh mo+'i
hay tin sau ddo' Ta^m tu+. tu+?  ro^`i ddu+o+.c cu+'u so^'ng va` o+? vo+'i
ngu+o+`i dda`n o^ng cu+'u mi`nh. Cha('c Ta^m tin anh dda~ che^'t... 

Ba` nho+' la.i lo+`i o^ng tu+`ng ke^? vo+'i mi`nh... 

Dde^m a^'y ba` ve^` nha` kha' muo^.n.  O^ng va^~n ngo^`i ddo.c ba'o, cho+`.
Ngu+o+'c nhi`n tha^'y ngu+o+`i ba` toa? ho+i la.nh cu?a su+o+ng dde^m, o^ng
a'i nga.i ho?i : - Em ddi da.o khuya qua' ke?o ca?m la.nh ma^'t! Con Phu+o+ng
cu+' tha('c tho?m cho+`, anh mo+'i ba?o no' ddi ngu?. 

- Tra(ng sa'ng qua' ! Ba` gu+o+.ng cu+o+`i, ve? co' lo^~i - Em cu+' lu+~ng
thu+~ng ddi kho^ng ngo+` lu'c quay la.i dda~ khuya. 

O^ng o^m ddo^i va`i ga^`y u+o+'t dda^~m su+o+ng dde^m cu?a ba`, ke`o va`o
ngu+.c mi`nh ho^`i la^u dde^? su+o+?i ba` a^'m la.i. Ba` nghe ro~ ho+i tho+?
o^ng tre^n to'c mi`nh bo^`i ho^`i. Hi`nh nhu+ o^ng co^' ne'n tie^'ng tho^?n
thu+'c. 

Mo^~i tha'ng co' mo^.t to^'i ra(`m... 

To'c ba` ba.c nhanh... 

O^ng ddo^.t ngo^.t suy kie^.t ha(?n. Ve^'t thu+o+ng cu~ ta'i pha't... 

Mo^.t buo^?i chie^`u, o+? ghe^' dda' vu+o+`n hoa be^.nh vie^.n ti?nh, o^ng
tu+.a ha(?n va`o ngu+o+`i ba` tha^.t la^u, ddo^i ma('t ddo+` da^~n nhi`n
bo'ng to^'i da^`n hie^.n trong vo`m la'. Ba` cho+.t ru`ng mi`nh khi la^`n
dda^`u tie^n, nhi`n tha^'y tho+`i gian ddi trong ma('t o^ng. Ba` bie^'t,
sa('p dde^'n lu'c... 

- La`nh o+i ! Tie^'ng o^ng ca^'t le^n tha^.t ddie^`m ti~nh - Anh co' lo^~i
vo+'i em ! Ha~y tha thu+' cho anh ! Em bie^'t ca? ro^`i pha?i kho^ng ?... 

- Va^ng... o^` kho^ng ! Anh ddu+`ng no'i nu+~a, ddu+`ng nghi~ ngo+.i gi`
ca?... pha?i ra'ng ti~nh du+o+~ng... 

- Dde^? anh no'i : anh cha(?ng co`n ma^'y tho+`i gian dda^u ! Anh dda~ ti`m
Ta^m ngay sau nga`y gia ddi`nh chuye^?n ve^` trong na`y. Hai mu+o+i la(m
na(m... Khi anh xua^'t hie^.n tru+o+'c cu+?a, Ta^m nha^.n ra anh ngay tu+'c
kha('c du` bao la^u ro^`i, tu+o+?ng anh dda~ che^'t. 
 Sau mo^.t thoa'ng su+~ng so+`, co^ a^'y tho^'t le^n hai tie^'ng "co`n
so^'ng" ro^`i la(.p la.i nho? ho+n "va^.y la` co`n so^'ng!"  Tuo^`ng nhu+ hai
mu+o+i la(m na(m va` nhu+~ng bie^'n co^' kia la` chuye^.n cu?a ai va^.y.
Ti'nh Ta^m la` the^'. Nhu+~ng la^`n ngo^`i la(.ng be^n nhau o+? be^'n so^ng
a^'y, anh cho+.t hie^?u ra(`ng ca'i vi~nh ha(`ng cu?a ti`nh ye^u la` su+. 
ba^'t tu+? cu?a khoa?ng kha('c du` ra(`ng xa'c tha^n co' he'o u'a, mu.c
ruo^~ng. Ca'i khoa?nh kha'c na`y chi? kha'c no^~i a'm a?nh o+?  cho^~ no' la`
ca'i ddau ddo+'n ngo.t nga`o co`n ca'i kia la` su+. bi`nh ye^n trong ta^m
ho^`n khi so^'ng vo+'i em... Hi`nh nhu+ anh ddang nguy. bie^.n!... Tru+o+'c
dda^y du` co' nhie^`u kho' kha(n, du` ky' u+'c cu+' co^`n le^n quay qua('t
te^ da.i ta^m ho^`n nhu+~ng lu'c co^ ddo+n ddu+o+.c dda^?y to+'i ta^.n cu`ng,
co' le~ do ca'i ti'nh ho+.m mi`nh ho^`i co`n tre?... du` ta^'t ca? nhu+~ng
ddie^`u a^'y ddu+o+.c nha^n the^m nhie^`u la^`n ma` nhi`n tha^'y em ha.nh
phu'c, con ca'i dda^`y ddu?, anh tha^'y mi`nh ha.nh phu'c, thu+' ha.nh phu'c
cu?a ngu+o+`i ban ta(.ng lo`ng to^'t. Gio+` thi`, chi.u ddu+.ng su+. chi.u
ddu+.ng cu?a em, ddo^'i vo+'i anh qua? la` qua' su+'c. Tha` em gia~y le^n,
anh co`n co' co+' dde^? ye^n ta^m vo+'i su+. chia so+'t cu?a mi`nh... Anh
buo^ng xuo^i dda^y. Tha thu+' cho anh nghe La`nh... Cho^n anh no+i a^'y... 

Du` dda~ thoa'ng nghi~, ba` cu+' su+~ng so+` khi to^'i ra(`m dda^`u tie^n,
be^n mo^. cho^`ng, ba` a^'y ngo^`i nhu+ pho tu+o+.ng, to'c sa'ng le^n du+o+'i
tra(ng. Ngu+o+`i dda`n ba` khu?ng khie^'p! Suy't nu+~a ba` tho^'t le^n tha`nh
lo+`i. Trong ba` da^ng le^n no^~i khie^'p so+. va` ki'nh phu.c : ngu+o+`i
dda`n ba` na`y la` mo^.t hie^.n tu+o+.ng ky` die^.u cu?a co~i ddo+`i. Nhie^`u
na(m sau, ba` cu~ng kho^ng the^? ly' gia?i ddu+o+.c vi` sao mi`nh kho^ng ghen
tuo^ng. Ba` chi? y' thu+'c mo+ ho^` ra(`ng mi`nh kho^ng co' quye^`n la`m kinh
ddo^.ng gio+` phu't so^'ng trong hoa`i nie^.m cu?a tra'i tim su+`ng su+~ng
kia... 

Mo^~i tha'ng co' mo^.t ra(`m... 

Mo^.t tho+`i gian sau, be^n mo^. cho^`ng ba` xua^'t hie^.n mo^.t ngo^i mo^.
mo+'i na(`m song song : ba` Ta^m la.i tha('ng ba` la^`n nu+~a. Con Phu+o+ng
ba('t dda^`u nha^.n ra tho'i quen "ddi da.o" to^'i ra(`m ha`ng tha'ng cu?a
ba`... 

Ba.n ddo.c ki'nh me^'n, to^i chi'nh la` con Phu+o+ng trong truye^.n. Toa`n
bo^. ca^u chuye^.n tre^n to^i nghe chi'nh me. to^i ke^? ma^'y nga`y tru+o+'c
khi ba` qua ddo+`i. Xong dda.i ho.c, to^i ho.c the^m lo+'p dda'nh ma'y va`
xin ddu+o+.c vie^.c la`m o+? Ho^.i va(n nghe^. ddi.a phu+o+ng. Gio+` thi`
chi'nh to^i mo^~i ra(`m ha`ng tha'ng dde^'n bo+` so^ng a^'y tha('p hu+o+ng
cho ba ngo^i mo^.. To^i nho+' nhu+ in la^`n dda^`u tie^n, dde^? tra'nh khu
nghi~a ddi.a, to^i ddi vo`ng kha' xa va`o xo'm. Ra(`m tha'ng ba, ha`ng sa^`u
ddo^ng dda(.c qua'nh nhu+~ng do`ng hu+o+ng nhu+ so+` ddu+o+.c trong kho^ng
khi' dda^~m a'nh tra(ng. Ca'nh ddo^`ng va` tie^'ng co^n tru`ng nga^.p tra`n
kho^ng gian, thu+' a^m thanh ro+.n ngo+.p, xa va('ng mo+ ho^`, du+o+`ng nhu+
ca? ngo.n dde`n ngu+o+`i ke'o vo' tre^n ma(.t so^ng xa, tie^'ng chim vi.t
tu+`ng gio.t buo^`n buo^`n ro+i xuo^'ng, nhu+~ng ha.t su+o+ng ru.ng va` ca?
va^`ng tra(ng lo^.ng la^~y du+o+'i dda'y so^ng pha(?ng la(.ng, ca? la`n
hu+o+ng sa^`u ddo^ng nga^n nga kho^ng du+'t cu~ng dde^`u do su+. xe^'p dda(.t
vu+`a nghie^m nga(.t vu+`a bi' a^?n, vu+`a tuy` hu+'ng va` xua^'t tha^`n cu?a
ngu+o+`i nghe^. si~ thie^n nhie^n. 

To^i ddu+'ng tru+o+'c ba ngo^i mo^. cu?a ngu+o+`i tha^n, nghi~ ve^` cuo^.c
ti`nh tha^'m dda^.m cha^'t bi ca cu?a ho. va` ba^'t cho+.t hie^?u ra(`ng
thu+' a'nh tra(ng co^? ti'ch o+? dda^y ro^`i se~ la`m kho^? to^i nhie^`u! 

-----------------------------------------