"Tho+`i gian xe^'p dda(.t mo.i thu+' va`o ddu'ng cho^~ cu?a no'"

[PHUNG HO HAI <phung@ictp.trieste.it>]

(tri'ch ba'o Va(n nghe^._ Vietnam)
I.SKOBTSEVA,vo+. go'a nha` dda.o die^~n Nga - Xo^ vie^'t lu+`ng danh
S.BONDARTSUK tra? lo+`i pho?ng va^'n ta.p chi' Ngo.n lu+?a nho?. 
LO+`I TO`A SOA.N:
Co' le~ trong ddo^.i ngu~ nhu+~ng nha` dda.o die^~n ddie^.n a?nh Xo^
vie^'t ra^'t hu`ng ha^.u tru+o+'c kia, kho^ng ai tu+`ng vu+o+n ddu+o+.c
to+'i ta^`m cao sa'ng ta.o nhu+ SERGEY-BONDARTSUK. Ta`i na(ng kie^.t
sua^'t cu?a o^ng dda~ ddu+o+.c che^' ddo^. ddu+o+ng tho+`i ta.o mo.i
ddie^`u kie^.n dde^? pha't trie^?n va` o^ng dda~ dde^? lai. cho ha^.u
the^' nhu+~ng kie^.t ta'c kho^ng chi? ddo^'i vo+'i rie^ng ngu+o+`i Nga
nhu+ SO^' PHA^.N MO^.T CON NGU+O+`I, OTELLO, CHIE^'N TRANH VA` HO`A
BI`NH....Nhu+ng cu~ng chi'nh nhu+~ng tha`nh tu+.u lo+'n ddo'dda~ khie^'n
S.B pha?i tro+? tha`nh ddo^'i tu+o+.ng co^ng ki'ch tu+` mo.i pha'i (ke^?
ca? tu+` phi'a nhu+~ng ddo^`ng nghie^.p cu?a mi`nh) khi Lie^n bang Xo^
vie^'t tan vo+~, lu'c nhie^`u tie^u chi' va` kha'i nie^.m bi. dda?o lo^.n.
DDe^'n ddo^., tha'ng 5/1986, o^ng kho^ng co`n ddu+o+.c ba^`u ddi du+.
dda.i ho^.i ca'c nha` la`m phim la^`n thu+' na(m. Khi ddo', nha` dda.o
die^~n no^?i tie^'ng the^' gio+'i, ngu+o+`i dda^`u tie^n trong so^' ca'c
dda.o die^~n Xo^ vie^'t tu+`ng nha^.n gia?i OSCAR, co`n bi. khai tru+`
kho?i Ban cha^'p ha`nh Ho^.i ddie^.n a?nh. Vu. vie^.c qua' khi'ch na`y
dda~ buo^.c NIKITA MIKHALKOV (gia?i OSCAR 95) pha?i no'i tha(?ng trong
ba`i pha't bie^?u ta.i dda.i ho^.i cu?a min`h: "Ddo' la` tro` tre? con,
la`m pha' gia' mo.i ha`o hu+'ng muo^'n la`m la`nh ma.nh ho'a kho^ng khi'
buo^`n te?, hi`nh thu+'c ngu+. tri. trong Ho^.i ddie^.n a?nh cu?a chu'ng
ta."
Tho+`i gian tro^i, Bondartsuk dda~ qua ddo+`i ddu+o+.c ba na(m nay.Va`
thu+.c te^' nu+o+'c Nga hie^.n nay dda~ mo+? ma('t nhie^`u nha^n va^.t
qua' khi'ch. Nhu+~ng gia' tri. ddi'ch thu+.c la.i da^`n da` tro+? ve^` vi.
tri' vinh quang cu~ cu?a no'. Trong mu.c "Nhu+~ng ngu+o+`i chu'ng ta dda~
ye^u", ta.p chi' NGO.N LU+?A NHO? dda~ pho?ng va^'n ngu+o+`i vo+. go'a
cu?a Bondartsuk, nu+~ die^~n vie^n ddie^.n a?nh Skobtseva. Xin tri'ch
gio+'i thie^.u cu`ng ba.n ddo.c.


-PV: Ba` dda~ la`m quen vo+'i Bondartsuk trong tho+`i gian quay OTELLO? 
_KHO^ng, chu'ng to^i dda~ la`m quen vo+'i nhau tu+` tru+o+'c ddo' ra^'t
la^u, ga(.p go+~ ti`nh co+` ta.i ca'c xu+o+?ng phim, co`n dde^'n phim
OTELLO thi` dda~ ye^u nhau ro^`i. DDo' la` duye^n so^'. Mo.i su+. dda~
ddu+o+.c quye^'t ddi.nh sau ddo' ra^'t la^u. Chu"ng to^i dda~ pha?i tra?i
qua ra^'t nhie^`u thu+? tha'ch, tru+o+'c khi cu+o+'i nhau. Cho^`ng to^i
khi ddo' o+? re^?. Gia ddi`nh chu'ng to^i la` mo^.t nha` Maxcova bi`nh
thu+o+`ng hie^'u kha'ch, can'h cu+?a lu'c na`o cu~ng mo+. ro^.ng cho ta^'t
ca?, chu'ng to^i luo^n nu+o+'ng ba'nh... Mo^.t gia ddi`nh lo+'n: cha me.
to^i, ba` no^.i. Bondartsuk la`m vie^.c o+? nha` ra^'t nhie^`u: anh a^'y
vie^'t ki.ch ba?n phim. Trong giai ddoa.n la`m "So^' pha^.n mo^.t con
ngu+o+`i", ta^'t ca? dde^`u giu'p anh a^'y...Anh a^'y dda~ hoa`n tha`nh
phim trong tho+`i gian ra^'t nga('n: 74 nga`y. Kho^ng mo^.t ca?ng na`o
pha?i vu+'t ddi ca?. 
-Co' ddu'ng la` Bondartsuk ma^'t 10 na(m cho CHIE^'N TRANH VA` HO`A BI`NH?
-Giai ddoa.n chua^?n bi. dda~ ke'o ra^'t da`i. Mo^.t bo^. phim nhu+ the^',
theo to^i nghi~, kho^ng dde^~ xua^'t hie^.n the^m mo^.t la^`n nu+~a. CA^`n
pha?i chua^?n bi. chu dda'o mo.i ma(.t. Anh a^'y kho^ng co' quye^`n tra(n
tro+? sa'ng ta.o "la`m nhu+ the^' na`o?"trong tho+`i gian quay phim. Ta^'t
ca? dde^`u ddu+o+.c anh a^'y chua^?n bi. sa(~n tre^n gia^'y, chi tie^'t
tu+`ng ca?nh. Ddo^` go^~, y phu.c, no^.i tha^'t, xe ngu+.a, pha'o, qua^n
phu.c - ta^'t ca? dde^`u la` cu?a tha^.t. Trong phim co' ra^'t nhie^`u
co^' va^'n, ca'c ca?nh quay trong vie^.n ba?o ta`ng. 
-Bondartsuk bao nhie^u tuo^?i khi la`m phim CHIE^'N TRANH VA` HO`A BI`NH?
-40. ANH a^'y la`m bo^. phim vo+'i mo^.t gia' dda('t. Anh a^'y ... suy't
che^'t khi la`m no'. Ho. dda~ ba^'t ngo+` du+`ng quay va` ra le^.nh ca^'p
to^'c hoa`n tha`nh ta^.p mo^.t cho fesival. Ca^`n pha?I nhanh cho'ng in
la.i, ghi a^m, vie^'t nha.c. Tim anh a^'y bi. ngu+`ng dda^.p ma^'y phu't.
Che^'t la^m sa`ng.
-Cha('c pha?i the^', vi` cu+o+`ng ddo^. lo+'n nhu+ va^.y co+ ma`. Vu+`a
dda.o die^~n, vu+`a ddo'ng mo^.t vai chi'nh - PIER BEZUKHOV, la.i co`n ca?
va(n ba?n lo+`i ta'c gia? cu+.c kho' sau hi`nh.
-To^i co' ca?m gia'c ra(`ng, kho^ng pha?i ta^'t ca? dde^`u dda'nh gia'
ddu'ng vai die^~n tuye^.t vo+`i cu?a Bondartsuk. DDo' la` kie^.t ta'c cu?a
nghe^. thua^.t die^~n vie^n. Anh a^'y tu+`ng thu+? mo^.t so^' die^~n vie^n
no^?i tie^'ng va`o vai na`y, nhu+ng ro^`i quye^'t ddi.nh tu+. mi`nh
ddo'ng. Anh a^'y no'i:" Pier o+? trong ma'u anh a^'y ro^`i. Anh a^'y
ddo'ng vai na`y dde^~ ho+n la` gia?ng gia?i cho die^~n vie^n bie^'t anh
a^'y muo^'n gi`".
-Nhu+ng o^ng a^'y vi` vai Pier dda~ pha?i chi.u kho^? a?i ...
-...Va` dda~ be'o le^n. Anh a^'y co^' ga(n'g la`m ta(ng tro.ng va` to+'i
khi phim ba('t dda^`u quay, anh a^'y na(.ng ga^`n tra(m ky'...
-Ca'c con cu?a o^ng ba` dde^`u no^'i nghie^.p ddie^.n a?nh. The^' nhu+ng
ho. kho^ng ddu+o+.c may ma('n la('m...
-Alena dda~ to^'t nghie^.p lo+'p die^~n vie^n cu?a MKHAT (Nha` ha't nghe^.
thua^.t ha`n la^m Matxcova-ND).NO' dda~ tu+`ng die^~n o+? nha` ha't
PUSKIN, ro^`i o+? Mossoviet. No' dda~ tu+`ng du vie^~n ta.i My~ vo+'i vo+?
"Elena Sergeevna tha^n me^'n". Fiodor la`m vie^.c trong xu+o+n?g cu?a cha
min`h o+? Mosfilm, la`m nhu+~ng clip. Khi cha chu'ng bi. truy bu+'c,
chu'ng va^'p pha?i nhu+~ng va^'n dde^`. Ca? hai ddu+'a dde^`u dda^`y lo`ng
kie^u ha~nh.
-The^' Bondartsuk dda'nh gia' the^' na`o ve^` nghe^` la`m clip cu?a con
trai mi`nh? 
-Fiodor thu+o+`ng no'i vo+'i cha:" Toa`n bo^. qua' tri`nh chua^?n bi. cu?a
cha ma` cha pha?i ma^'t ha`ng na(m lie^`n la`m tre^n ba`n du+.ng, con la`m
ddu+o+.c ra^'t nhanh tre^n computer". Anh a^'y dda~ kha^m phu.c:" Gia' cha
ddu+o+.c la`m nhu+ the^' nhi?". Anh a^'y ra^'t ye^u thi'ch nhu+~ng ca'i
mo+'i va` ta`i hoa. 
-Va` trong phim BORIS GODUNOV ca? nha` la.i tu. ho.p.
-Bo^. phim na`y co' so^' pha^.n phu+'c ta.p, no' ro+i va`o giai ddoa.n
dda^`u cu?a ca?i to^?, khi ma` Pushkin kho^ng ma^'y ho`a ho+.p cu`ng
tho+`i dda.i. Trong ddo' co' nhu+~ng ca^u sau: "DDu+`ng thay ddo^?i do`ng
cha?y, tho'i quen la` ho^`n nu+o+'c..." Hie^?n nhie^n ca'i ddo' kho^ng
ddu+o+.c chuo^.ng. Phim kho^ng ddu+o+.c chie^'u: ho. ba?o i'ch gi`? Ho.
ba?o chu'ng ta pha?i cu+a bo+'t cha^n cu?a Bondartsuk, vie^.c gi` pha?i
tuye^n truye^`n cho phim cu?a o^ng ta. 
-DDo' la` su+. no^'i tie^'p tha^.p tu+. chinh?
-Mo.i ba^'t ha.nh cu?a ne^`n ddie^.n a?nh Xo^ vie^'t chu'ng ta dde^`u bi.
ddo^? le^n dda^`u Bondartsuk. The^' nhu+ng anh a^'y dda~ la`m vie^.c ra^'t
nhie^`u cho lo+'p tre?: la^.p lie^n hie^.p "Ta'c pha^?m dda^`u tay" va` 18
na(m lie^`n gia?ng da^.y trong VGIK (tru+o+`ng dda.i ho.c ddie^.n a?nh
quo^'c gia toa`n lie^n bang - ND). Tho+`i gian xe^'p mo.i vie^.c va`o
ddu'ng cho^~ cu?a no'. Du` ke? thu` muo^'n the^' na`o thi` nghe^. thua^.t
cu?a Bondartsuk cu~ng va^~n so^'ng. Nga`y 25/9 na(m ngoa'i, sinh nha^.t
anh a^'y, to^'i tu+o+?Ng nie^.m kha'ch ddo^ng nhu+ ne^m. Ca? nhu+~ng ke?
tu+`ng quo+? ma('ng anh a^'y cu~ng dde^'n nhu+ the^? chu+a tu+`ng co'
chuye^.n gi` xa?y ra...

(La.i Va(n Anh lu+o+.c di.ch - Theo ngo.n lu+?a nho? so^' 5/97)
 
**************************************************************************
         Phung Ho Hai                      Section of Mathematics
             International Center for Theoretical Physics
                         Strada Costiera 11
                  P.O.Box 586, 34100 Trisete, ITALY 
   TEL. 39-40-2240223 FAX. 39-40-224163 EMAIL phung@ictp.trieste.it
http://www.ictp.trieste.it/~phung
***************************************************************************