[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next][Date Index][Thread Index]

[TTCN 6/7] Ta?n ma.n ve^` cu' ca('n cu?a Mike Tyson & mo^n quye^`n Anh



Ta?n ma.n ve^` cu' ca('n cu?a Mike Tyson & mo^n quye^`n Anh

     "Cu' ca('n cu?a the^' ky?" (bi`nh lua^.n cu?a ba'o The Las Vegas
Review - Journal), theo to^i, chi? la` mo^.t su+. kie^.n dda'ng tie^'c
ddu+o+.c ghi the^m va`o nhu+~ng gi` xa?y ra "dda'ng tie^'c ga^'p tra(m
la^`n" o+? mo^.t bo^. mo^n ma` ngu+o+`i phu+o+ng Ta^y go.i la` "noble
art" (nghe^. thua^.t qui' to^.c hoa(.c cao qui') nhu+ng thu+.c te^' theo
to^i, la` mo^n the^? thao... man ro+. nha^'t ma` con ngu+o+`i dda~
dda(.t ra va` duy tri` cho dde^'n nga`y nay. Co' kho^ng i't ngu+o+`i se~
kho^ng ddo^`ng y'. Nhu+ng vo+'i to^i, tu+` khi mo+'i cha^.p chu+~ng va`o
la`ng ba'o na(m 1962 - lu'c a^'y to^i mo+'i 22 tuo^?i - thi` mo^.t trong
nhu+~ng ba`i ba'o dda^`u tie^n cu?a to^i tre^n to+` tua^`n ba'o the^?
thao DDuo^'c Thie^ng la` cho^'ng la.i mo^n the^? thao na`y. Ba`i ba'o
co' tu+.a : Co' ne^n de.p vo~ dda`i cha(ng ? (nga`y 7-5-1962) vie^'t
nha^n ca'i che^'t cu?a vo~ si~ Kid Paret trong tra^.n dda^'u tranh
chu+'c vo^ ddi.ch the^' gio+'i vo+'i Emile Griffith ta.i Madison Square
Garden o+? New York. To^i xin che'p la.i mo^.t ddoa.n cu?a ba`i ba'o:
"Kid Paret bi. do^`n ke.t cu+'ng va`o da^y bao quanh vo~ dda`i va`
Griffith dda^'m tu'i bu.i du+o+'i ma('t cu?a tro.ng ta`i, trong lu'c co'
le~ Kid Paret dda~ bi. ba^'t ti?nh tu+` qua? dda^'m dda^`u. Ba('t dda^`u
tu+` ddo', Kid Paret me^ man kho^ng co`n bie^'t gi` nu+~a cho dde^'n
nga`y 3-4-1962 (tu+'c mu+o+`i nga`y sau), nga`y ma` tim cu?a anh ngu+`ng
dda^.p vi~nh vie^~n...". 
Emile Griffith kho^ng he^` "ca('n" Kid Paret khie^'n cho To^?ng tho^'ng
My~ tho+`i ddo' la` J.Kennedy pha?i "kinh to+?m" (horrified) nhu+ To^?ng
tho^'ng Bill Clinton dda~ "kinh to+?m" Mike Tyson, nhu+ng theo to^i,
ddo^'i vo+'i con ngu+o+`i va(n minh, nhu+~ng cu' dda^'m ha. sa't mo^.t
ca'ch... ho+.p lua^.t cu?a Emile Griffith gie^'t che^'t Kid Paret la.i
dda'ng... kinh to+?m ga^'p tra(m la^`n "cu' ca('n the^' ky?" cu?a Mike
Tyson. 
Xin no'i ngay dde^? ca'c ba.n kho^ng hie^?u la^`m: to^i kho^ng he^` ti`m
ca'ch be^nh vu+.c Mike Tyson. Vo+'i mo^n quye^`n Anh va` nhu+~ng lua^.t
le^. cu?a no', vo+'i tu+ ca'ch mo^.t va^.n ddo^.ng vie^n, ddu'ng la` cu'
ca('n cu?a Tyson la` ddie^`u to^`i te^.. Nhu+ng nha('c la.i ca'i
che^'t... ho+.p lua^.t (quye^`n Anh) cu?a Kid Paret (va` bie^'t bao
nhie^u ca'i che^'t kha'c tre^n vo~ dda`i ma` to^i ddu+o+.c bie^'t tu+`
na(m to^i mo+'i vie^'t the^? thao cho dde^'n nay), to^i muo^'n dde^`
ca^.p dde^'n mo^.t va^'n dde^` kha'c nhu+ng la` chi'nh ye^'u cu?a mo^n
the^? thao na`y. DDa^y la` mo^.t mo^n the^? thao do^`n con ngu+o+`i
tro+? ve^` ca'i ba?n na(ng thu+' hai xa^'u xa, dda'ng so+. nha^'t cu?a
no': ba?n na(ng thu' va^.t. Pascal dda~ tu+`ng no'i: Con ngu+o+`i kho^ng
pha?i la` thie^n tha^`n ma` cu~ng kho^ng la` thu' va^.t. Nhu+ng cu~ng
co' the^? no'i con ngu+o+`i vu+`a la` thie^n tha^`n vu+`a la` thu'
va^.t. Con thu' trong mo^~i con ngu+o+`i ddu+o+.c xa~ ho^.i tie^'p tu.c
thua^`n ho'a. Va` ddo^`ng tho+`i mo^.t xa~ ho^.i va(n minh, to^'t dde.p
co' nhie^`u ddie^`u kie^.n ho+n la`m cho thie^n tha^`n trong mo^~i
chu'ng ta tro+? tha`nh ba?n cha^'t a'p dda?o. 
Vo~ dda`i de^~ da`ng kho+i da^.y "con thu' hoang da~" trong mo^~i chu'ng
ta, va` "cu' ca('n" cu?a Mike Tyson hay cu' hu'c dda^`u va`o ma('t cu?a
Evander Holyfield la` nhu+~ng su+. co^' dde^`u co' the^? xa?y ra. Ne^'u
no'i ve^` vi lua^.t thi` cu' hu'c dda^`u la`m ra'ch mi ma('t ddo^'i
phu+o+ng, hay dda^'m du+o+'i tha('t lu+ng o+? mo^n quye^`n Anh; cu'
dda.p va`o ma(.t khi ddo^'i phu+o+ng dda~ nga~ trong bo'ng dda'; che`n
xe dde^? loa.i ddo^'i phu+o+ng trong lu'c tranh nhau o+? mu+'c dde^'n
trong mo^n xe dda.p... tha^.t su+. cu~ng dda'ng le^n a'n ngang vo+'i
"cu' ca('n" cu?a Mike Tyson. DDie^`u kha'c duy nha^'t o+? dda^y la`
chuye^.n ma` Mike Tyson dda~ la`m... chu+a tu+`ng xa?y ra. Khi ti`m la.i
ba`i ba'o cu~ ve^` quye^`n Anh tre^n ba'o DDuo^'c Thie^ng, ti`nh co+`
to^i ddo.c la.i mo^.t ba`i ba'o kha'c no'i ve^` tin buo^`n cu+.u tuye^?n
thu? Tra^`n Va(n u+'ng (*) kho^ng co`n nu+~a (ba'o ra nga`y 19-12-1961),
to^i la.i ba^.t nho+' ca'i nga`y ma` danh thu? u+'ng tru+o+'c ddo' ro+`i
kho?i sa^n co? vi~nh vie^~n kha' so+'m: ddo' la` nga`y 12-5-1957 trong
tra^.n AJS ga(.p TTM tre^n sa^n Vu+o+`n O^ng Thu+o+.ng Sa`i Go`n (tu+'c
Tao DDa`n hie^.n nay). Tra^`n Va(n u+'ng (AJS) dda~ bi. To^'ng Ma`nh
(TTM) "ddo^'n" ga~y cha^n. Tie^'ng "ra('c" to^i nghe vang le^n ta^.n
kha'n dda`i. Theo to^i, cu' ddo^'n a^'y co`n... to^`i te^. ho+n ca? "cu'
ca('n" cu?a Mike Tyson. Mo^.t la^`n nu+~a to^i la(.p la.i: to^i kho^ng
he^` ti`m ca'ch be^nh vu+.c Mike Tyson nhu+ng xe't ve^` ly', khi Mike
Tyson so sa'nh "cu' ca('n" cu?a anh trong mo^.t gia^y phu't ddie^n
cuo^`ng vo+'i nhu+~ng cu' pha?n the^? thao kha'c o+? trong ca'c mo^n
the^? thao kha'c (trong thu+ ta. lo^~i cu?a anh) - ddie^`u ddo' cu~ng
kho^ng pha?i hoa`n toa`n ngu.y bie^.n. 
Nhu+ng "cu' ca('n the^' ky?" rie^ng trong mo^n quye^`n Anh la.i nha('c
nho+?, pho^ ba`y ca'i ba?n cha^'t dda'ng le^n a'n nha^'t cu?a mo^n na`y:
la^'y mu.c tie^u "die^.t" con ngu+o+`i (the^? xa'c) cu?a ddo^'i phu+o+ng
dde^? gia`nh chie^'n tha('ng. Vo~ dda`i dda~ kho+i da^.y va` xu'i giu.c
"con thu' du+~" trong Mike Tyson tha'o chuo^`ng va` ddu+o+ng nhie^n khi
no' kho^ng "die^.t" ddu+o+.c ddo^'i phu+o+ng ba(`ng ddo^i ga(ng tay
thi`... no' ca('n va^.y ! Cu' ddo^'n cu?a To^'ng Ma`nh la`m "ga~y" vi~nh
vie^~n cuo^.c ddo+`i ca^`u thu? cu?a Tra^`n Va(n u+'ng kho^ng thuo^.c
ba?n cha^'t cu?a mo^n bo'ng dda'. Ca'i che^'t cu?a tay ddua o^to^ co'
the^? coi la` tai na.n. Nhu+ng ba.o lu+.c trong mo^n quye^`n Anh la`
ta^'t ye^'u va` ne^'u xa?y ra ca'i che^'t - nhu+ ca'i che^'t cu?a Kid
Paret - thi` cu~ng ne^n hie^?u ddo' la` mo^.t ca'i che^'t ddu+o+.c sa('p
dda(.t tru+o+'c va` bie^'t tru+o+'c. 
La` mo^.t nha` the^? thao, to^i le^n a'n cu' ca('n cu?a Mike Tyson.
Nhu+ng la` mo^.t con ngu+o+`i to^i le^n a'n mo^n quye^`n Anh, to^i xa^'u
ho^? khi tha^'y con ngu+o+`i va^~n tie^'p tu.c to^? chu+'c "ngu+o+`i
dda^'u ngu+o+`i (tri' ma.ng) cho ngu+o+`i xem", trong khi nhie^`u ho^.i
ba?o ve^. thu' va^.t va^~n ddu+o+.c la^.p ra. Ca`ng vo^ ly' la` chi'nh
o+? nhu+~ng no+i me^ mo^n noble art na`y, la.i la` nhu+~ng no+i cho
ra(`ng mo^n... dda' ga` la` man ro+.! 
... Nhu+ 35 na(m tru+o+'c, to^i va^~n tie^'p tu.c cho^'ng mo^n quye^`n
Anh. 

Cha'nh Trinh

(*) Ca^`u thu? cu?a ddo^.i Union Sportive Ha?i Pho`ng (1938), thu? qua^n
ddo^.i Nha Co^ng an Ha` No^.i, di cu+ va`o Nam na(m 1954, sau ddo' dda'
cho ddo^.i AJS.