[TT 12/7] Pho'ng su+.: Phno^m Pe^nh sau co+n lu+?a dda.n

[VIPS <proxy098@hotmail.com>]

Pho'ng su+.: Phno^m Pe^nh sau co+n lu+?a dda.n

* Tu+` Ta^n So+n Nha^'t dde^'n Po^chento^ng
Chi? sau ho+n nu+?a gio+` co' ddu+o+.c ta^'m ho^. chie^'u trong tay,
chu'ng to^i dda~ co' ma(.t o+? sa^n bay Ta^n So+n Nha^'t dde^? thu+.c
thi co^ng vu. kha^?n ca^'p: tu+o+`ng thua^.t nhu+~ng bie^'n co^' qua^n
su+. vu+`a xa?y ra ta.i dda^'t nu+o+'c Campuchia. 
Ngay ta.i qua^`y thu? tu.c ha?i quan sa^n bay, anh DDu+'c Hie^.p, ca'n
bo^. cu+?a kha^?u, nha^.n ra chu'ng to^i la` nha` ba'o, tho^'t le^n:
"Be^n a^'y ddang co' chie^'n su+., ca'c anh sang la`m gi` ?". 
Ta.i pho`ng cho+` chuye^'n bay mang so^' hie^.u VN 815 cu?a Vietnam
Airlines tu+` Ta^n So+n Nha^'t sang Po^chento^ng, co^ Ho^` Thi. Thanh
Ha`, to^? tru+o+?ng to^? phu.c vu. ma(.t dda^'t sa^n bay Ta^n So+n
Nha^'t cho bie^'t: lu+o+.ng kha'ch sang Po^chento^ng trong nhu+~ng nga`y
co' chie^'n su+. gia?m ha(?n. Nga`y ho^m nay, chuye^'n 10g35 chi? co' 10
kha'ch, chuye^'n 11g25: 31 kha'ch va` chuye^'n cu?a chu'ng to^i chi? co'
7 kha'ch dda(ng ky' ! 
DDu'ng 13g20 chuye^'n bay VN 815 cu~ng la(n ba'nh mang theo ddu'ng 7
ha`nh kha'ch. Trong so^' na`y co' 4 thu+o+ng nha^n ngu+o+`i Hoa, 1
ngu+o+`i Pha'p va` 2 pho'ng vie^n Vie^.t Nam chu'ng to^i. Chu'ng to^i
la`m ngay mo^.t cuo^.c pho?ng va^'n cho+'p nhoa'ng 5 vi. kha'ch hie^'m
hoi tre^n chie^'c ATR 72 vo+'i 68 cho^~ ngo^`i na`y. Ba` Koko, chuye^n
gia ngu+o+`i DDa`i Loan, nu+~ ha`nh kha'ch duy nha^'t tre^n chuye^'n
bay, cho bie^'t: "DDu+o+`ng bay tu+` DDa`i Ba('c sang Phno^m Pe^nh
ta('c, ne^n pha?i bay sang Vie^.t Nam dde^? qua Campuchia. To^i ra^'t
so+. ti`nh hi`nh chie^'n su+. o+? Campuchia nhu+ng co^ng ty mi`nh dda^`u
tu+ o+? dda^y bie^'t sao ddu+o+.c !". Co`n o^ng Jean Maric Bertin, ky~
su+ co+ khi' va` chuye^n gia thu+o+ng ma.i cu?a ha~ng Friedlander thi`
tu+. tin ho+n: "Do chuye^'n bay tu+` Xingapo sang Campuchia ta('c, ne^n
pha?i mu+o+.n ddu+o+`ng tu+` Sa`i Go`n sang. OK ca? tho^i !". To^i dda~
la`m vie^.c o+? Campuchia tu+` na(m 1990, ne^n tin mo.i vie^.c se~ tro+?
la.i bi`nh thu+o+`ng"...Co^ Nguye^.t Cha^u, tie^'p vie^n ha`ng kho^ng
Vietnam Airlines thi` cho bie^'t: "To^i kho^ng so+. gi` ca?, ma'y bay
dde^'n Po^chento^ng tra? kha'ch va` nha^.n kha'ch ve^` Vie^.t Nam ngay". 
Thu? ddo^ Phno^m Pe^nh hie^.n ra sau o^ cu+?a ma'y bay sau 40 phu't
kho+?i ha`nh tu+` Ta^n So+n Nha^'t. Sa^n bay Pochentong va('ng la(.ng
la. thu+o+`ng, chi? vo+'i hai chie^'c phi co+ tre^n sa^n ba(ng, trong
ddo' co' mo^.t chie^'c C.130 so+n ma`u qua^n su+. cu?a kho^ng lu+.c
hoa`ng gia u'c dde^'n dde^? di ta?n kie^`u da^n u'c ra kho?i Campuchia.
Lu+.c lu+o+.ng qua^n ca?nh va` ca?nh sa't ddu+'ng dda^`y ddu+o+`ng
ba(ng, ra hie^.u cho mo.i ngu+o+`i nhanh cho'ng va`o nha` ga. Nhu+~ng
ma?nh vo+~ cu?a be^to^ng, cu+?a ki'nh, ga.ch dda' va^~n co`n dda^`y
tru+o+'c sa?nh sa^n bay quo^'c te^' Pochentong - da^'u ti'ch cu?a cuo^.c
chie^'n a'c lie^.t nga`y 6-7. Nha` ga chi'nh ddo'ng cu+?a vi` tru'ng
dda.n pha'o. Ca'c nha^n vie^n ha?i quan, ca?nh sa't Campuchia ngo^`i
cho^`m ho^?m kie^?m tra ho^. chie^'u, ddo'ng da^'u thi. thu+.c ngay
tre^n chie^'c ghe^' dda' xie^u ve.o. 
Trong khi ca'c nam nu+~ qua^n nha^n u'c ddang kha^?n tru+o+ng so+ ta'n
kie^`u da^n le^n ma'y bay qua^n su+., chu'ng to^i ghi nha^.n co' khoa?ng
ga^`n 1.000 kie^`u da^n phu+o+ng Ta^y kha'c cu~ng ddang ta^.p ke^'t
cho+` di ta?n, gu+o+ng ma(.t bo^`n cho^`n lo la('ng. Ho. thuo^.c ca'c
quo^'c ti.ch u'c, My~, Pha'p ma` chu'ng to^i nha^.n ra qua ca'c la' co+`
quo^'c gia treo ta.i ca'c ddie^?m ta^.p ke^'t. 

* Phno^m Pe^nh : bi`nh ye^n trong lo la('ng!
Ngu+o+.c do`ng ngu+o+`i di ta?n phu+o+ng Ta^y, chu'ng to^i tie^'n ra
co^?ng sa^n bay Pochentong. Ngu+o+`i ta`i xe^' taxi ra gia' 10 USD ddu+a
tu+` sa^n bay ve^` trung ta^m thu? ddo^. Anh tha^.t tha` gia?i thi'ch:
"Nga`y thu+o+`ng chi? 5 USD, nhu+ng ma^'y ho^m nay co' chie^'n su+.,
xa(ng le^n gia', ne^n co' the^? la^'y 7 USD cu~ng ddu+o+.c!". 
Tre^n ca'c pho^' chi'nh da^~n ve^` thu? ddo^ Phno^m Pe^nh kho^ng co'
ma^'y da^'u hie^.u giao tranh nhu+ o+? Pochentong, nhu+ng chu'ng to^i
tha^'y co' ra^'t nhie^`u ddoa`n xe qua^n su+. cho+? dda^`y li'nh, trang
bi. vu~ khi' na(.ng nhu+ su'ng cho^'ng ta(ng B40, B41, su'ng pho'ng
lu+.u M79... cha.y tu+` hu+o+'ng thu? ddo^ ra. 
Tru+o+'c cu+?a ca'c tru. so+? cu?a DDa?ng Nha^n da^n Campuchia (CPP),
lu+.c lu+o+.ng qua^n su+. trang bi. na(.ng canh ga'c kha' cha(.t che~;
va` tre^n ddu+o+`ng va`o thu? ddo^, chu'ng to^i luo^n ga(.p lu+.c
lu+o+.ng tua^`n tra co+ ddo^.ng ba(`ng xe ga('n ma'y vo+'i trang phu.c
ra(`n ri, ddo^.i no'n ba?o ho^. che ki'n ma(.t, tay ca^`m su'ng pho'ng
lu+.u hoa(.c su'ng cho^'ng ta(ng vo+'i dda.n qua^'n dda^`y mi`nh ngang
do.c tre^n ca'c ddu+o+`ng pho^'. Qua ca'c phu+o+ng tie^.n tho^ng tin
ta.i Phno^m Pe^nh, chu'ng to^i ddu+o+.c bie^'t lu+.c lu+o+.ng co+
ddo^.ng na`y go^`m 16 xe va^.n ta?i qua^n su+. va` 70 mo^to^ pha^n
kho^'i lo+'n. Lu+o+.ng xe giao tho^ng cu?a ngu+o+`i da^n cu~ng dda~ kha'
ddo^ng, tre? em dda~ da'm ra ddu+o+`ng, nhie^`u tie^.m ta.p ho'a va`
qua'n a(n dda~ mo+? cu+?a tro+? la.i. o+? ca'c giao lo^. chi'nh dde^`u
tha^'y ca'c ti'n hie^.u giao tho^ng va` lu+.c lu+o+.ng ca?nh sa't co^ng
lo^. kho^ng vu~ trang ddu+'ng ga'c, co' the^? no'i ca'c di.ch vu. co^ng
dda~ hoa.t ddo^.ng tro+? la.i, tru+` nga`nh ve^. sinh co^ng co^.ng (?)
vi` tre^n ddu+o+`ng pho^' no+i dda^u ra'c cu~ng nga^.p dda^`y. Da.o
quanh ca'c cho+. nhu+ Chobaompu+ (cho+. Sa`i Go`n), cho+. Xa^y La('p,
cho+. Sathmay (cho+. Mo+'i) dda~ tha^'y tie^?u thu+o+ng mo+? sa.p buo^n
ba'n tro+? la.i, nhu+ng nhie^`u ngu+o+`i cu~ng ra^'t lo ra(`ng ti`nh
hi`nh chie^'n su+. se~ tro+? la.i sau khi hay tin o^ng Ranariddh ke^u
go.i "kha'ng chie^'n toa`n quo^'c" tu+` Pha'p tru+o+'c ddo' ma^'y nga`y.
Ca'c ma(.t ha`ng o+? cho+. chi? la` nhu ye^'u pha^?m, nhu+~ng thu+'
ha`ng dda('t gia' nhu+ va`ng ba.c o+? cho+. Mo+'i va^~n chu+a buo^n ba'n
la.i. Chi? mo+'i 4 gio+` chie^`u nhu+ng ca'c cho+. ha^`u nhu+ dda~ do.n
ha`ng nghi? ba'n. 
Theo nha^.n ddi.nh cu?a chu'ng to^i, ti`nh hi`nh Campuchia, cu. the^?
la` ta.i Phno^m Pe^nh, dda~ ye^n ti~nh tro+? la.i, cho du` ca'c ba'o,
dda`i ta.i Phno^m Pe^nh ho^m nay ddu+a tin chie^'n su+. va^~n die^~n ra
ta.i Siem Reap vo+'i ca'c chie^'n xa cu?a o^ng Hun Xen ddang kie^?m
soa't ti`nh hi`nh ta.i dda^y. Nhu+ng ta^m tra.ng ngu+o+`i da^n va^~n
ba(n khoa(n tru+o+'c die^~n bie^'n sa('p to+'i. Ca'c ddo^`ng nghie^.p
cu?a Tho^ng ta^'n xa~ VN thu+o+`ng tru' ta.i Phno^m Pe^nh dda~ cha^n
ti`nh khuye^n chu'ng to^i kho^ng ne^n ro+`i kho?i kha'ch sa.n khi tro+`i
to^'i, dde^` pho`ng nhu+~ng ba^'t tra('c co' the^? xa?y ra... 

Binh Nguye^n - Ho^` Nguye^n Tha?o 
(Phno^m Pe^nh to^'i 11-7-1997)