[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next][Date Index][Thread Index]

Trong nghi~a trang lie^.t si~




Hi,

DDang que't do.n account thi` ga(.p ba`i na`y do 1 DHS post
tre^n SCV, dda(ng la.i (vo+'i ca('t bo? mo^.t va`i tu+`) cho 
ca'c ba'c ddo.c cho+i\.

Tran Minh Tien

*****************************************************************



Trong nghi~a trang lie^.t si~

                        Nguye^~n thi. Ho^`ng


        Ha~y ye^n nghi? ddi anh, ngu+o+`i chie^'n si~
        Du` que^ anh no+i na`o
        Du` anh la` ai
        Su+. hi sinh cu?a anh la` cao ca?
        Va`
        Chi? ca^`n the^' la` ddu?
        Lo+`i ru dda~ cu~ xu+a ro^`i !

        Ta.i sao la.i la` vo^ danh
        Khi mo^~i con ngu+o+`i sinh ra la` mo^.t thu+.c the^? ?
        Ta.i sao la.i la` vo^ danh
        Khi mo^~i ngu+o+`i trong ca'c anh
        DDa~ dde^? la.i tre^n ma(.t dda^'t
        Mo^.t ngu+o+`i me.
        Mo^.t ngu+o+`i cha
        Mo^.t ngu+o+`i chi.
        Mo^.t ngu+o+`i vo+.
        Ta.i sao la.i la` vo^ danh
        Khi mo^~i ca'c anh
        Ra ddi
        DDe^`u tu+` mo^.t ma'i nha` co' thu+.c !

        Ha~y tra? lo+`i ddi, ho+~i nhu+~ng bia mo^. tra('ng tinh
        Chi? co' nga`y hi sinh va` ba tie^'ng BO^. DDO^.I BA('C la.nh lu`ng

        Anh sinh ra tu+` dda^u ?
        DDa^'t Kinh Ba('c co' so^ng Ca^`u lo+ tho+
        Hay tu+` so^ng Cha?y ddo^i bo+`
        So^ng Ho^`ng mu`a nu+o+'c so'ng xo^ ma.n thuye^`n...
        No+i a^'y co'
        Nha` ai xa^y do+? ba^.c the^`m
        Hay nha` anh-
        Vo+. goa' la(.ng im mo^.t ddo+`i...

        ( Su+. la(.ng im vo^'n kho^ng lo+`i
        ma^'y ai dda~ hie^?u ddo^i ho^`i la(.ng im
        No+i he` ho^.i va^~n tro^'ng chie^ng
        A't sao ddu+o+.c Su+.-La(.ng-Im-Kho^ng -Lo+`i )

        Sao anh la.i cu+' la(.ng im
        Khoa?ng tro^'ng tre^n bia mo^. o+i tim to^i vo+~ ma^'t...

                                NTH 4/1984



La.m ba`n

Mo^.t mi`nh ddo^'i die^.n vo+'i ca'i che^'t cu?a ddo^`ng loa.i- su+. im la(.ng
vi~nh cu+?u- du+o+`ng nhu+ con ngu+o+`i tro+? le^n thanh thoa't ho+n , ngu+o+`i
ho+n, ro^`i ba^.t le^n trong lo`ng ngu+o+`i so^'ng nhu+~ng ca^u ho?i nhu+'c
nho^'i ddo`i tra? la.i nhu+~ng ma^'t ma't thie^.t tho`i cho nhu+~ng ngu+o+`i
dda~ che^'t trong vo^ danh va` la~ng que^n cu?a cuo^.c ddo+`i. Ba`i tho+ tre^n
hi`nh tha`nh mo^.t ta^m the^' kha' dda(.c bie^.t: Vie^'t ve^` nhu+~ng ngu+o+`i
li'nh dda~ che^'t mo^.t ca'ch tu+'c tu+o+?i kho^ng ai bie^'t ho. te^n, tuo^?i
ddo+`i hay sinh qua'n, cho+` ma~i sau chie^'n tranh mo+'i ddu+o+.c gom ve^`
trong nghi~a trang lie^.t si~ du+o+'i tu+`ng ta^'m bia cu~ng ra^'t vo^ danh:
Bo^. DDo^. Ba('c (chi? co' ba tu+`, tie^'t kie^.m ngo^n ngu+~ to+'i mu+'c to^'i
thie^?u, vu+`a ddu? pha^n bie^.t vo+'i bia mo^. cu?a bo^. ddo^.i mie^`n nam ).
DDo^'i vo+'i phong tu.c to^n tro.ng va` coi so'c ngu+o+`i che^'t to+'i mu+'c
linh thie^ng cu?a da^n to^.c Vie^.t nam thi` nhu+~ng linh ho^`n ddu+o+.c nha('c
dde^'n trong ba`i tho+ dda~ che^'t to+'i hai la^`n. Mo^. pha^`n cu?a ho. cu~ng
dda^u ddu+o+.c na(`m o+? que^ hu+o+ng ma` pha?i na(`m la.i giu+~a muo^n nga`n
na^'m mo^` vo^ chu? o+? mo^.t mie^`n dda^'t hoa`n toa`n xa la. ngay ca? khi ho.
co`n so^'ng va` chie^'n dda^'u nha^n danh no'.

Du+o+`ng nhu+ ta'c gia? kho^ng muo^'n nghe ba^'t cu+' lo+`i gia?i dda'p tra^`n
tu.c na`o ve^` ca'i ddie^`u phi ly' va` chua xo't nha^'t cho tha^n pha^.n cu?a
nhu+~ng ngu+o+`i xa^'u so^' ddo':

        "...Ta.i sao la.i la` vo^ danh
        Khi mo^~i con ngu+o+`i sinh ra la` mo^.t thu+.c the^? ?
        Ta.i sao la.i la` vo^ danh
        Khi mo^~i ngu+o+`i trong ca'c anh
        DDa~ dde^? la.i tre^n ma(.t dda^'t
        Mo^.t ngu+o+`i me.
        Mo^.t ngu+o+`i cha
        Mo^.t ngu+o+`i chi.
        Mo^.t ngu+o+`i vo+.
        Ta.i sao la.i la` vo^ danh
        Khi mo^~i ca'c anh
        Ra ddi
        DDe^`u tu+` mo^.t ma'i nha` co' thu+.c ! "

Qui lua^.t sinh to^`n thu+o+`ng khie^'n con ngu+o+`i bie^'t nhanh cho'ng que^n
qua' khu+' dde^? thi'ch nghi ngay vo+'i tho+`i the^' mo+'i. Tha^.t va^.y, nhu
ca^`u cu?a cuo^.c so^'ng tho+`i bi`nh bao gio+` cu~ng lo+'n lao va` ga^'p ga'p
ho+n cho nhu+~ng ngu+o+`i dda~ tra?i qua thie^'u tho^'n  va^.t cha^'t trong
hoa`n ca?nh chie^'n tranh nay so^'ng mai che^'t. DDie^`u na`y dda(.c bie^.t
chi'nh xa'c cho nhu+~ng ngu+o+`i co' quye^`n lu+.c. Ne^'u ho^m qua ho. co`n
dde^` cao va` khi'ch le^. tinh tha^`n hi sinh la`m tro`n nghi~a vu. thie^ng
lie^ng cu?a ngu+o+`i li'nh vi` va^.n me^.nh cu?a to^? quo^'c, thi` ho^m nay
cu~ng chi'nh nhu+~ng ngu+o+`i chi? huy cao ca^'p ddo' la.i co' dda^`y ddu?
nhu+~ng ly' do dde^? que^n ke? che^'t vi` ke? so^'ng. Nhu+ng tra'i tim tho+ ,
i't nha^'t cu?a mo^.t ngu+o+`i phu. nu+~, la.i kho^ng chi.u no^?i su+. phi ly'
ra^'t ddo+`i ddo' khi ddu+'ng tru+o+'c ngo^i mo^. cu?a nhu+~ng ngu+o+`i li'nh
vo^ danh va` ca`ng vo^ danh ho+n trong chi'nh ca'i cuo^.c so^'ng ma` vi` no',
khi nga~ suo^'ng ho. dda~ nha^n danh no'. Hi`nh nhu+ chi? rie^ng chi. dda~ ca?m
nha^.n ddu+o+.c ddie^`u na`y:

        ..."Su+. la(.ng im vo^'n kho^ng lo+`i
        ma^'y ai dda~ hie^?u ddo^i ho^`i la(.ng im
        No+i he` ho^.i va^~n tro^'ng chie^ng
        A't sao ddu+o+.c Su+.-La(.ng-Im-Kho^ng -Lo+`i "

Va^ng ca'i su+. la(.ng im kho^ng lo+`i ddo' la` no^~i ddau thu+o+ng ma^'t ma't
qua' lo+'n lao ma` kho^ng mo^.t chie^'n tha('ng  vi~ dda.i na`o co' the^?
dda'nh ddo^?i, la`m ngo^i ngoai hay dde` be.p.Nhu+~ng ngu+o+`i ddang ga'nh
tre^n vai no^~i ddau ddo+'n tinh tha^`n mo^.t ca'ch nha^~n nhu.c va` ca^m
la(.ng la` ha`ng chu.c trie^.u ngu+o+`i me., ngu+o+`i vo+., ngu+o+`i con o+?
mie^`n Ba('c, nga`y nay cu~ng la.i la` na.n nha^n cu?a ca'i go.i la` ne^`n kinh
te^' thi. tru+o+`ng ddi.nh hu+o+'ng XHCN [...].
Va^ng nhu+~ng ngu+o+`i li'nh vo^ danh ddo' va^~n ddang pha?i tie^'p tu.c la(.ng
im trong su+. la~ng que^n va` ky` thi., ma(.c du` su+. im la(.ng dda^`y ua^'t
u+'c va` ca^m ne'n a^'y co' su+'c ma.nh ddo^.i mo^` le^n ddo`i ke? so^'ng pha?i
de^`n bu` to^?n tha^'t.
Va` ca`ng buo^`n ho+n du+o+`ng nhu+ chi? co' mo^.t tra'i tim tho+ kho^ng chi.u
na(`m ye^n trong lo^`ng ngu+.c cu?a mo^.t ngu+o+`i phu. nu+~ me^`m ye^'u la`
kho^g chi.u no^?i su+. im la(.ng na`y:
         
        "...Sao anh la.i cu+' la(.ng im
        Khoa?ng tro^'ng tre^n bia mo^. o+i tim to^i vo+~ ma^'t..."

Cuo^.c chie^'n tranh ta`n kho^'c dda~ qua ddi 20 na(m, song nhu+~ng ve^'t
thu+o+ng cu?a no' va^~n chu+a chi.u la`nh. Kho^ng hie^?u nhu+~ng oan ho^`n cu?a
nhu+~ng ngu+o+`i con Ba('c Vie^.t se~ nghi~ sao khi Hoa Ky`- mo^.t nu+o+'c ba.i
tra^.n-vu+o+.t tru`ng du+o+ng sang ti`m xu+o+ng co^'t con em mi`nh, trong khi
ho. va^~n ma~i ma~i chi? la` nhu+~ng ho^`n ma va^'t vu+o+?ng ngay tre^n dda^'t
nu+o+'c cu?a mi`nh- dda^'t nu+o+'c ma` vi` no', ho. dda~ chie^'n dda^'u va`
chie^'n tha('ng.

[....]

Nhu+ng va^'n dde^` la`m nhu+'c nho^'i lu+o+ng ta^m ta'c gia? la.i
la` mo^.t va^'n dde^` cu?a cuo^.c so^'ng ha`ng nga`y. DDo' la` tie^'ng no'i tu+`
mo^.t tra'i tim bie^'t ye^u thu+o+ng, kho^ng he^` chu+'a ddu+.ng su+. ddo^.c
a'c va` do^'i tra'.
Ba`i tho+ ddu+o+.c vie^'t theo the^? loa.i nha^n ba?n, ra^'t co' gia' tri. ve^`
no^.i dung la^~n nghe^. thua^.t ( O+? dda^y to^i kho^ng pha^n ti'ch ve^` nghe^.
thua^.t, ne^'u ba.n na`o co' nha~ hu+'ng, co' the^? la`m vie^.c na`y). DDo' la`
nie^`m ai oa'n tho^'ng thie^'t ve^` nhu+~ng ca'i che^'t thu+o+ng ta^m cu?a
nhu+~ng li'nh chie^'n ddang bi. la~ng que^n trong su+. im la(.ng cu?a dda^'t.
Pha?i cha(ng ba`i tho+ tre^n la` ke^'t qua? tu+` bao chie^m nghie^.m cu?a ta'c
gia?, ra(`ng chi'nh cuo^.c so^'ng ho^`n nhie^n, i't duy ly', duy lo+.i, mo+'i
la`ma?nh dda^'t cu?a ti`nh ye^u thu+o+ng con ngu+o+`i ddi'ch thu+.c. Va` su+.
tinh tu'y cu?a tho+ ca cu~ng kie^.m lo+`i nhu+ thuo+? nguye^n sinh cu?a cuo^.c
so^ng' #

(...)

DTA