[truye^.n nga('n] Ca^u ha't ti`m nhau

[AnHai Doan <anhai@cs.washington.edu>]

Ba'c na`o thi'ch nghe chuye^.n ti`nh ye^u "gu+`ng gia`", vo^ vo.ng, 
tru+~ ti`nh, dda^.m dda` ma`u quan ho. va` mu`i thi.t cho' thi` mo+`i 
ddo.c truye^.n nga('n du+. thi sau. Co' nhie^`u chi tie^'t thu' vi. ve^` 
phong tu.c vu`ng quan ho. 

"...To^i ha't ba`i "Khi tu+o+ng phu`ng, khi tu+o+ng ngo^." ngang nu+?a ba`i
thi` co^ a^'y xen ngang, ha't tie^'p : "Ba.n ti`nh o+i! Em bie^'t dde^'n bao
gio+` ho.p ma(.t sa'nh ddo^i... Tru+o+'c kho^ng pha?i, sau dde^`n duye^n ba
sinh". Chu'ng to^i ca('t ca^u quan ho. la`m ddo^i, mo^i ddu+'a giu+~ mo^.t
nu+?a. He.n kie^'p sau cha('p la.i... " 

--------------------------------------------------------------------------
CA^U HA'T TI`M NHAU

Que^' Hu+o+ng - Truye^.n nga('n du+. thi
Ba'o Va(n nghe^. qua^n ddo^.i

To^i ga(.p la~o la^`n dda^`u trong qua'n thi.t cho' cu?a ba` Tu+ ba'o, no+i
to^i dde^'n bo? ru+o+.u ga.o ha`ng chie^`u sau gio+` ddi la`m.  La~o xua^'t
hie^.n vo+'i bo^. da.ng mo^.t ngu+o+`i lo+~ ddu+o+`ng, tay bi., tay mu~
co^'i, gu+o+ng ma(.t ro^~ hoa la^'m ta^'m bu.i ddu+o+`ng va` mo^` ho^i.
Tu+o+?ng la~o la` ngu+o+`i a(n xin, ba` Tu+ dduo^?i nhu+ dduo^?i ta` : 

- Ddi ra! Dde^? ngu+o+`i ta ba'n, ddu+`ng co' ha~m ta`i. 

- Thu+a ba` to^i kho^ng xin.  To^i ta^.n Ha` Ba('c va`o dda^y ti`m ngu+o+`i
quen. Ba` cho to^i ho?i... ba` co' bie^'t ngu+o+`i na`y. 

La~o chi`a ra ma?nh gia^'y bo.c e'p nylon nhu+ the? ca(n cu+o+'c, ghi do`ng
chu+~ :  Hai Xua^n, ngu+o+`i Ba('c Ninh, co' cho^`ng te^n la` Tua^'t.  Sau
1975 co' ngu+o+`i ga(.p sinh so^'ng o+? Dda` Na(~ng. 

- Mo+ ho^` the^' co' tro+`i bie^'t ! Kho^ng ddu+o+`ng, kho^ng so^' nha`...
Gia` ro^`i la^?m ca^?m. Con cha'u sa'ng suo^'t kho^ng sai ddi ti`m. Tho^i ddi
cho^~ kha'c. Dda^y cu~ng la` da^n ngu. cu+ tho^i ! Kho^ng bie^'t! 

Ba` chu? quay ngoa('t, de^`nh ngang bo^. mo^ng nu'ng ni'nh ddi va`o be^'p.
La~o la^?m ba^?m : 

- Ca? tua^`n nay... ho?i ai cu~ng tra? lo+`i chu+`ng ddo' ! 

Thu+o+ng ha.i la~o, to^i go+.i chuye^.n : 

- The^' ba` Xua^n ngu+o+`i nhu+ the^' na`o ? 

- Co^ a^'y ngu+o+`i dong do?ng. Tra('ng tu+o+i. Ha't hay. Xinh dde.p. 

Ba`n thi.t cho' be^n ca.nh la^.p tu+'c nhao le^n : 

- o^`! Cha'u la~o ha??  Bao nhie^u tuo^?i?  Dde^? tu.i na`y ti`m giu'p coi
co' "xo+ mu'i" chi kho^ng ? 

- Co^ a^'y thua tui mo^.t tuo^?i. 

Ca'i qua'n ven ddu+o+`ng bo^~ng oa` vo+~ tie^'ng cu+o+`i. Tie^'ng dda^.p
ba`n, la o', huy't gio', ho^ ho^'... na'o loa.n. 

- The^' thi` "co^'" chu+' "co^" gi` ! La`m tu.i na`y tu+o+?ng bo+? bo^' a.!
Co+~ a^'y ra nghi~a ddi.a ti`m de^~ ho+n. 

- Ma` co^' Xua^n la` gi` cu?a la~o ? Ga~ dde^? ra^u xo^`m xoa`m vu+`a nhai
vu+`a ho?i. 

- Xu+a co^ a^'y la` ba.n ha't quan ho. cu?a to^i. 

- La~o vu+o+.t ddu+o+`ng da`i o+? tuo^?i na`y dde^? ti`m mo^.t ba.n ha't xu+a
gia` khu' dde^' a` ? 

- Va^ng. 

- Tro+`i o+i... la` tro+`i... o+? mo^ ro+'t xuo^'ng o^ng ngo^' dda ti`nh nhu+
ri ho+? tro+`i ! Ga~ gio.ng Hue^' cu`ng ba`n cu'i ga^.p ngu+o+`i re^n giu+~a
mo^.t tra`ng cu+o+`i. Co`n la~o ddie^`m ti~nh, kie^n nghi. ho?i tie^'p : 

- Mua ba?n ddo^` tha`nh pho^' o+? dda^u ma^'y chu' ? 

- Tho^i la~o o+i, co' kha't to+.p i't ngu.m ro^`i mua ve' xe ve^` nha` na(`m
nghi?. Kie^'p sau ye^u cho da`i nga`y ro^.ng tha'ng. 

Ro^`i dde^? thu+o+?ng ca^u no'i ma` ga~ tu+. cho la` y' vi. a^'y, ga~ dde^?
ra^u ngu+?a ma(.t le^n tro+`i,
 ne'm die^.u nghe^. mo^.t mie^'ng do^`i cho' va`o mie^.ng, nhai nghie^'n
nga^'u, to+.p mo^.t ngu.m ru+o+.u, kha` mo^.t tie^'ng khoa'i tra'. 

- Ngoa`i to^i, chi?  co' mo'n xa`o va` ru+.a ma^.n la` dde^?  ba't ddi~a.
Co`n ca'c mo'n kha'c ddu+.ng trong la' ta^'t... A(n bo^'c mo+'i ddu'ng
ddie^.u. Ddo^.t ngo^.t la~o go'p y'. 

- Coi bo^. cu~ng la` da^n nghie^.n mo^.c to^`n. 

- Pha?i tha^.t thoa?i ma'i, kho^ng ca^`n giu+~ y' tu+'. Bu+~a a(n pha?i
ddu+o+.m mu`i hoang so+ cu?a nhu+~ng ngu+o+`i lu.c la^m tu+' chie^'ng. 

- Mo+? dda^`u ddu+o+.c dda^'y ! Ma^`n ly ru+o+.u no'i tie^'p ddi! 

Ca^u chuye^.n xoay quanh cho' :  ca'ch cho.n cho', na^'u cho', a(n cho'...
La~o sa`nh dde^'n no^~i nhu+~ng ca'i ma(.t ddo? gay, nhu+~ng ca'i mie^.ng
bo'ng nha^~y dde^`u quay ve^` phi'a la~o ho'ng chuye^.n. Ca'i mo^ng nu'ng
ni'nh cu?a ba` Tu+ cu~ng ye^n vi. tre^n chie^'c ghe^' du+.a ho^`i na`o. Ba`
chu? ddang ha' ho^'c mie^.ng nghe la~o ba`y ca'ch che^' bie^'n tu+` ba?y mo'n
ca^`y co+ ba?n tha`nh mu+o+`i mo'n hoa(.c ho+n nu+~a.  La` la~o sa`nh mo'n
"hu+o+ng nhu.c" dde^'n the^' la.i tu+` cho^'i ddo^.ng ddu~a va`o ddi~a do^`i
cho' ba` Tu+ ddi'ch tha^n bu+ng dde^'n dda(.t tru+o+'c ma(.t la~o dde^? mong
thu.  gia'o. La~o gia?i thi'ch he^~ la~o ca^`m ddu~a la` pha?i a(n no mo+'i
tho^i. Ca'i thu+' na`y he^~ a(n la` say, a(n ma~i... a(n thi` pha?i ddu'ng
ddie^.u va` vo+'i ba.n tri a^m dde^? say co`n kho'c cu+o+`i cho ha?... 

- Kha'ch cu?a tui ddu? gio+'i, o+? kha('p tha`nh pho^' na`y. - ba` chu? le^n
tie^'ng - Do` ti`m mo^.t co^' Xua^n no'i gio.ng ba('c, va^'n kha(n, cao dong
do?ng, bie^'t ha't quan ho. kho^ng pha?i la` kho'. Tui se~ nho+` anh em...
se~ dde^? la~o a(n thi.t cho' thoa?  thue^ kho^ng la^'y tie^`n... vo+'i
ddie^`u kie^.n la~o giu'p to^i tie^'p khi' sa('c cho qua'n. Da~y na`y bo^'n
qua'n... Pha?i co' ngo'n nghe^` dda(.c bie^.t mo+'i ke'o kha'ch ve^` mi`nh... 

Qua'n thi.t ca^`y cu?a ba` Tu+ be'o tu+` ddo^. co' la~o bo^~ng ddo^ng kha'ch
ha(?n. Thi.t bao gio+` cu~ng lo+'n bu`i, be' me^`m, ca? to+ ca? cu+'ng cho
ddu? vi. cuo^.c ddo+`i. La' sen, la' dong rie^`ng, la' chuo^'i ddu+o+.c thay
ddi~a men. Qua'n co' dde^'n mu+o+`i hai mo'n "hu+o+ng nhu.c" tho+m ddie^'c
mu~i. Buo^?i to^'i qua'n ta('t dde`n ddie^.n tha('p dde`n ca^`y a(n thi.t
ca^`y... a^m a^m u u the^' ma` go.i mo+`i dda'o dde^?. Nhu+~ng ca^u chuye^.n
ve^` ddo+`i, ve^` cho' cu?a la~o du+o+'i a'nh ne^'n bao gio+` cu~ng khie^'n
kha'ch a(n ca?m tha^'y bu+~a ru+o+.u thi.t dda^.m dda`. Bu+~a na`o la~o
kho^ng to+'i, ho. la.i a(n ue^? oa?i ddo`i la~o co' ma(.t. Bo.n ho. go.i la~o
la` "la~o Ta^`m Xua^n". Ca'i qua'n ven ddu+o+`ng ro^m ra? ha(?n le^n khi o^ng
la~o ma(.t ro^~ hoa, a(n ma(.c nhe^'ch nha'c bu+o+'c va`o.  Ho. ha't ong o?ng
ddo'n la~o :"Nu. ta^`m xua^n no+? ra xanh bie^'c. Em ddi la^'y cho^`ng anh
tie^'c la('m thay. Gia` ro^`i tie^'c va^~n chu+a nguo^i. Xa('n qua^`n anh
lo^.i suo^'i, kho`m lu+ng anh vu+o+.t dde`o...". Co' ho^m, men ru+o+.u kho^ng
gia?i ddu+o+.c no^~i sa^`u vo^ vi., ho.  la.i ddem la~o ra gia?i buo^`n. Ho.
ddo^?i nhu+~ng tin "do?m" ve^` co^' Xua^n ba(`ng nhu+~ng ca^u chuye^.n cu?a
la~o hoa(.c mo^.t cu' ta^?m qua^'t su+o+'ng e^ ngu+o+`i. Ne^'u va('ng kha'ch,
ho. na(`m u+o+`n ngay tre^n ne^`n qua'n, u+o+~n ta^'m tha^n tre? trung ra~
ro+`i cho la~o ta^?m. Xu+o+ng ba^.t do`n tan, co`n bo.n ho. le` lu+o+~i
:"Ho^`i tre?, la~o pha?i va^.t tra^u!". 

- Ho^`i tre?, tui gia^.t dde^'n hai gia?i thi va^.t. Hu+'ng chi' la~o khoe. 

- The^' ma` kho^ng va^.t no^?i co^ Xua^n dong do?ng, tra('ng tu+o+i, ha't hay
xinh dde.p. 

Ca? bo.n cu+o+`i o^` co`n la~o bo^~ng tiu nghi?u. La~o ngu+`ng dda^'m ho?i : 

- La^`n na`y "do?m" kho^ng ddo' ? 

- Do?m 50%, 50% co' the^? tha^.t. Ddu+'a na`o no'i do^'i 100% ho^.c bia ra
ngay. 

Cha^n dung co^' Xua^n thay ddo^?i xoa`nh xoa.ch. Khi thi` co^' Xua^n o+?
ta^.n be^n la`ng bie^?n Anh Ha?i, mu` vi` kho'c la~o. Khi thi` o+? tre^n Hoa`
Kha'nh, ddie^'c dda(.c. Khi thi` o+? ta^.n Hoa` Cu+o+`ng, suo^'t nga`y ho su`
su.... 

Co' lu'c bo.n tre? ke'o va`o qua'n mo^.t ba` gia` nghe^~nh nga~ng, re' le^n
:"La~o ta^`m Xua^n o+i, co^' Xua^n dda^y ne`!". Ba` gia` chu+?i te tua co`n
bo.n chu'ng cu+o+`i ho^ ho^'. Chi? co' la~o kho^ng no'i mo^.t lo+`i. To^i co'
ca?m tu+o+?ng co' ca'i gi` ddo' na(.ng ho+n chie^'c la' kho^ vo+~ tan ta`nh
trong lo`ng la~o. O^i la~o ta^`m Xua^n ! La~o ti`m trong cuo^.c ddo+`i
nu+o+'c cha?y ma^y tro^i mo^.t hi`nh bo'ng cu?a ky' u+'c thi` ti`m la`m sao
dda(.ng ?  Nhu+~ng cuo^.c "ga(.p" a^'y dde^?  la.i trong lo`ng la~o du+ vi. 
cay dda('ng.  La~o ngo^`i uo^'ng ru+o+.u suo^ng, ma('t mo+` ddu.c nhu+ co'
kho'i va` la~o ha't. Di~ nhie^n kho^ng pha?i dde^? cho chu'ng to^i nghe !
La~o ha't hay la('m. Hay dde^'n no^~i co' la^`n to^i pha?i tro+?  ve^` cho+?
vo+. dde^'n nghe. Na`ng ddu+'ng o+? ngu+o+~ng cu+?a nghe la~o ha't ba`i
ruo^.t :  "Khi tu+o+ng phu`ng, khi tu+o+ng ngo^.. Xuo^i le^n bo^., va(ng
va(?ng to+ ti`nh. Chie^m bao la^`n cha(~n na(m canh. Bao la^`n anh ngo^`i
du+.a tra(ng thanh.  Thu+o+ng nho+' sa^`u oanh. Le? loi chim nha.n. Ba.n
ti`nh o+i ! Em bie^'t dde^'n bao gio+` ga(.p ma(.t sa'nh ddo^i.  Suo^'t na(m
hoa. la`. Duye^n be'n nga~n, va(ng va(?ng to+ ti`nh.  Tru+o+'c kho^ng pha?i
sau dde^`n duye^n ba sinh". Kho' tu+o+?ng tu+o+.ng mo^.t gio.ng ha't say
dda('m ngo.t nga`o du+o+`ng kia la.i thoa't ra tu+` mo^.t lo^`ng ngu+.c hom
hem pho^ nhu+~ng gie? su+o+`n.  Vo+. to^i ba?o kho^ng pha?i la~o ha't ma`
ti`nh ye^u la~o ha't. Na`ng co' ddo^i chu't ho.c va^'n dde^?n nha^.n xe't : 
dda(`ng sau ve? ngu` ngo+`, xa^'u xi', gia` nua kia la` mo^.t tra'i tim
thu+.c co' mo^.t co^ Xua^n dong do?ng, tra('ng tu+o+i, ha't hay, xinh dde.p
tre^n ddo+`i.  Co^ Xua^n a^'y kho^ng bao gio+` gia`, kho^ng bao gio+` xa^'u,
kho^ng bao gio+` che^'t trong la~o ! 

Sau la^`n nghe la~o ha't va` nhu+~ng ca^u chuye^.n to^i ke^? ve^` la~o, vo+. 
to^i bo^~ng tro+? ne^n "a'i mo^." la~o. Na`ng ba?o to^i cho+? la~o dde^'n
nha` cho+i ro^`i la~o tro+? tha`nh kha'ch quen thuo^.c cu?a ca? nha`. Ho.
cu~ng bi. la~o "me^ hoa(.c" nhu+ ca? qua'n ca^`y to+ cu?a ba` Tu+ be'o. Lu~
con to^i quy' la~o vo^ cu`ng. La~o ba`y chu'ng ha't nghe^u ngao nhu+~ng ba`i
quan ho. :"So+'m ddi cho+i ho^.i, to^'i ve^` quay to+. Da?i ye^'m pha^'t
pho+. Mie^'ng tra^`u, mo^`i thuo^'c. Mie^'ng a(n, mie^'ng buo^.c.  Mie^'ng
go^'i dda^`u giu+o+`ng.  Muo^'n ti`m ngu+o+`i thu+o+ng. Ti`m dda^y cho tha^'y
? ..."  La~o cho chu'ng nhu+~ng ddo^` cho+i tha^.t ngo^.  - nhu+~ng con va^.t
ba(`ng la' du+`a bie^'t ngu'c ngoa('c, con ga` tro^'ng ba(`ng dda^'t se't
loe` loe.t xanh ddo? ti'm va`ng ke.p chie^'c ke`n la' co' the^? ca^'t tie^'ng
ga'y... Be^'p nha` a^'m a'p khi co' la~o. La~o ne^'m ru+o+.u chi'nh xa'c nhu+
ddo, ha`n giu'p ca'i soong, ca'i no^`i ra^'t khe'o. La~o mo+ ma`ng ke^? cho
chu'ng to^i nghe nhu+~ng nga`y ho^.i ddo^`i Lim, nhu+~ng lie^`n anh a'o the
kha(n xe^'p, lie^`n chi. tha('t lu+ng hoa ly', ye^'m dda`o con nha.n, ma('t
la' ra(m lu'ng lie^'ng ha't tha^u dde^m. To^i ngo^`i nghe la~o ta? nhu+~ng
la`n ddie^.u quan ho. dda('m say mie^n man di`u da(.t va` ye^u ca^`u la~o
ha't nhu+ng thu+o+`ng la~o la('c dda^`u. La~o ba?o ha't quan ho. pha?i co'
ddo^i, co' ba.n, co' cho^~. Ky' u+'c la~o co`n giu+~ nguye^n ve.n nhu+~ng
nga`y ho^.i que^ la~o : Ho^.i la`ng, Ho^.i xua^n, Ho^.i mu`a... Trai thi
ma.nh,
 ga'i thi me^`m. Thi hoa, thi va^.t, ke'o co, ha't che`o, na^'u co+m, dda'nh
ddu, co+` ngu+o+`i... 

- La~o ga(.p co^' Xua^n o+? nhu+~ng nga`y ho^.i ddo' a` ? 

- Va^ng. Ddo' cu~ng la` nga`y ho^.i quan ho., ca? vu`ng nhu+ nga^'m men say,
pha't cuo^`ng vi` ho^.i le^~. Na(m a^'y anh cu Ro^~ la` to^i tro`n 18 tuo^?i,
ddu+o+.c cu+? va`o bo.n quan ho. la`ng dde^? luye^.n gio.ng thi ha't vo+'i
bo.n quan ho. la`ng be^n kia so^ng. Nha` tui ba ddo+`i ha't quan ho.. To^i
luye^.n tre^n du+o+'i 200 gio.ng, the^' ma` khi ha't ddo^i vo+'i co^ a^'y
to^i run. Ta^m ho^`n to^i lo+ lu+?ng kho^ng dda(.t he^'t va`o lo+`i. Co^ a^'y
la` tie^n quan ho.. Nga`y xu+a co^ Ta^'m cu~ng dde.p the^' la` cu`ng ! Gio.ng
ha't so'ng sa'nh.  Ma('t dden lo'ng la'nh. Mo^i ca('n chi? ddo? tha('m. Ca^`n
co^?  nhu+ cuo^'ng hoa hue^.... To^i say, say lo+`i ha't, say co^ a^'y, que^n
ca? ngo'n ruo^.t pha?i tung va`o phu't cho't dde^? tha('ng du+'t ddie^?m.
Cuo^.c thi ke'o da`i dde^'n ba nga`y. Tie^'ng tro^'ng du+'t mo+'i gia^.t
mi`nh ngo+ nga^?n. 
 Di~ nhie^n to^i thua... 

- Dda ti`nh the^' sao kho^ng la^'y ? 

- Le^. quan ho. nhu+~ng ddo^i trai ga'i dda~ ke^'t ba.n quan ho. kho^ng la^'y
nhau. Ti`nh ye^u co' na?y sinh thi` cu~ng gu+?i thu+o+ng gu+?i nho+' qua
lo+`i ha't. Ke^'t nghi~a quan ho. nhu+ ke^'t nghi~a anh em, ddu+o+.c cha me.
hai be^n, da^n hai la`ng cha^'p nha^.n. Ti`nh ba.n a^'y cha^n tha`nh, thuy?
chung, tha('m thie^'t kho^ng chi? ddo+`i mi`nh ma` co' khi co`n dde^'n ddo+`i
sau. La`ng to^i co' nhie^`u ca(.p quan ho. khi dda^`u ba.c ra(ng long, ti`nh
ye^u trong ca^u ha't xu+a va^~n kho^ng ta`n. Co' di.p ga(.p nhau tre^n
chie^'u quan ho., ho. la.i so^'ng la.i tho+`i xua^n sa('c. Anh em ke^'t
nghi~a quan ho.  ga(.p nhau "xua^n thu nhi. ky`", dde^'n tha(m nhau, a(n
uo^'ng, vui cho+i, ca ha't vo+'i nhau. Mo^~i be^n co' chuye^.n vui buo^`n
dde^`u to^?  chu+'c ddi la.i tha(m vie^'ng. To^i nha^.n ra mo^.t ddie^`u :
ngu+o+`i ta co' the^? cho nhau nie^`m ha.nh phu'c to lo+'n bie^'t du+o+`ng
na`o va` cha(?ng la^`n na`o gio^'ng la^`n na`o... Ro^`i co^ a^'y cu~ng pha?i
ddi la^'y cho^`ng. Bo.n quan ho. chu'ng to^i dde^'n chia vui. To^i ddau lo`ng
ha't mie^n man... 

Ma('t la~o bo^~ng mo+ ma`ng xa va('ng. Ro^`i mo^.t gio.ng ha't tre? trung
dda(`m tha('m da die^'t ca^'t le^n :"A(n qua? nha~n lo^`ng.  U+o+'c sao
ngu+o+`i a^'y to^i bo^`ng tre^n tay..." Kho^ng pha?i la~o ta^`m Xua^n to'c
ba.c da mo^`i ha't ma` anh cu Ro^~ to'c dden nhu+ mun, da ma`u ddo^`ng, co'
gio.ng ha't Tru+o+ng Chi ha't ! Co^ a^'y hie^?u lo`ng to^i, chu' a. ! - La~o
la.i ngu+ng ha't, ke^? :  "To^i ha't ba`i "Khi tu+o+ng phu`ng, khi tu+o+ng
ngo^." ngang nu+?a ba`i thi` co^ a^'y xen ngang, ha't tie^'p : "Ba.n ti`nh
o+i! Em bie^'t dde^'n bao gio+` ho.p ma(.t sa'nh ddo^i... Tru+o+'c kho^ng
pha?i, sau dde^`n duye^n ba sinh". Chu'ng to^i ca('t ca^u quan ho. la`m
ddo^i, mo^i ddu+'a giu+~ mo^.t nu+?a. He.n kie^'p sau cha('p la.i. 

Sau ddo' la` chie^'n tranh... na.n ddo'i... Ca^u quan ho. tan ta'c tra(m
phu+o+ng. To^i va`o ve^. quo^'c qua^n, tham gia kha'ng chie^'n cho^'ng Pha'p,
khi hoa` bi`nh la^.p la.i, to^i ve^` la`ng thi` nghe co^ a^'y dda~ theo
cho^`ng... nghe no'i va`o Nam. 

Ro^`i tuo^?i gia` dde^'n. Gia` buo^`n la('m chu' a.! Co^ ddo+n va` ba^'t
lu+.c.  Che^'t kho^ng dda'ng so+. ba(`ng tuo^?i gia`. So^'ng dde^'n ddo'
ngu+o+`i ta mo+'i ne^'m ta^.n cu`ng che'n dda('ng cay cu?a ddo+`i. To^i so+.
hi`nh a?nh o^ng ha`ng xo'm nga`y na('ng ddu+o+.c be^' ca? ngu+o+`i la^~n
cha(n ra hong na('ng. Na('ng ru+.c ro+~ ddo.ng tha`nh tu+`ng vu~ng quanh o^ng
a^'y, co`n o^ng a^'y nha(n nhu'm trong ca'i cha(n ra'ch... To^i co' ca?m
tu+o+?ng o^ng ddu+o+.c ddem pho+i cho che^'t vi tru`ng. Co' ba`, ddu+o+.c mua
cho mo^.t co^~ ha^.u su+. tha^.t to^'t, la^u kho^ng che^'t, a'o quan bi. mo.t
ddu.c. Nga`y na('ng con cha'u ddem ra pho+i, tro+? qua la^.t la.i ru+?a ra'y
ca`u nha`u... Lua^.t ddo+`i chu' a. ! Gia` thi` bu.i ta`n, pha?i che^'t.
So^'ng la^u tha`nh no+. cu?a mo.i ngu+o+`i, ngay con ca'i cu~ng cha'n...
Mo^.t la^`n to^i o^'m, tra^.n a^'y o^'m thu+o+ng ha`n, tha^.p tu+? nha^'t
sinh. Trong nhu+~ng co+n me^, to^i cu+' nghe mo^.t gio.ng ha't la?nh lo't
ni'u to^i la.i tra^`n the^' :"Ngu+o+`i ve^` bo? ba.n sao dda`nh.  Ngu+o+`i
ve^` em va^~n ddinh ninh ta^'m lo`ng..." Gio.ng co^ a^'y ! Chi? co' co^ a^'y
mo+'i co' ca'i gio.ng mo+ ma`ng thi` nghe gio.ng da^u con tho+? than ga^`n
he^'t nga`y to^'t ma` cha chu+a chi.u ddi. To^i mo+? ma('t, chu'ng no' la.i
ri'u ri't ho?i han, la`m ra ve? vui mu+`ng... Sau la^`n o^'m a^'y, to^i nghi~
dde^'n chuye^.n ddi ti`m co^ a^'y. Chi'nh co^ a^'y ni'u to^i la.i cuo^.c
ddo+`i na`y. To^i pha?i ddi ti`m nu+?a ca^u quan ho. ca('t ddo^i. Tre? kho^ng
la^'y nhau ddu+o+.c, gia` o+? be^n nhau, ha't vo+'i nhau cho ddo+~ co^i cu't.
Tru+o+'c sau va^~n la` ba.n co' gi` sai tra'i dda^u ? 

La~o im ba(.t. Ddo^i ma('t gia` nua chi`m trong co~i va('ng. Tho+`i gian
vo+'i la~o chi? la` lo+'p bu.i mo+`. Gio' tho^?i, bu.i bay, di~ va~ng la.i
hie^.n ra nguye^n ve.n tru+o+'c ma('t la~o. Dde^m a^'y, la~o ha't mie^n man
be^n be^'p lu+?a ta`n. Mo^.t mi`nh ha't, mo^.t mi`nh nghe,
 mo^.t mi`nh mo+? ho^.i ddo^`i Lim, lu'ng lie^'ng, dda('m say, chan ti`nh lai
la'ng. 

The^' ma` sau mo^.t tua^`n ddi co^ng ta'c xa ve^`, con to^i dda~ me^'u ma'o
ni'u a'o ngoa`i cu+?a ddo`i to^i ddi ti`m la~o Ta^`m Xua^n. Thi` ra la~o dda~
bo? ddi... Tu+. nguye^.n theo la~o la` con cho' ma^.p u' cu?a ba` Tu+ ca^`y.
Du+o+`ng nhu+ cha'n ga(.m xu+o+ng ddo^`ng loa.i, no' bo? theo la~o Ta^`m
Xua^n. 

To^i cu~ng vo^ ti`nh que^n la~o ne^'u kho^ng co' la^`n ga(.p la.i o+?  Ha`ng
Xanh, Sa`i Go`n ca'ch ddo' hai na(m. 

Ddo' la` mo^.t buo^?i chu+a na('ng chang chang. Con he?m em ga'i to^i o+?
vang le^n tie^'ng rao la.c lo~ng :"Ai ha`n soong ha`n no^`i, ma`i dao ma`i
ke'o kho^ng ? ..." - Tie^'p lie^`n sau mo^.t gio.ng ha't ca^'t le^n : "Khi
tu+o+ng phu`ng khi tu+o+ng ngo^., xuo^i le^n bo^. va(ng va(?ng to+ ti`nh...
thu+o+ng nho+' sa^`u oanh, le? loi chim nha.n. Ba.n ti`nh o+i. .."o^i! La~o.
La~o chu+' co`n ai nu+~a. Kho^ng ki.p xo? de'p, to^i cha.y nha`o ra he?m go.i
o+'i o+'i :"La~o ma`i dao... la~o Ta^`m Xua^n". La~o quay pha('t la.i ro^`i
o^m cha^`m la^'y to^i mu+`ng ro+~. Mo+'i hai na(m ma` la~o gia` the^m
nhie^`u. La~o dda~ thu+.c su+.  gia` the^m nhie^`u. La~o dda~ thu+.c su+.
gia`. Gu+o+ng ma(.t cha(`ng chi.t ne^'p nha(n lo^~ cho^~ nhu+ ta^'m go^~
mo.t. Ddo^i ma('t mo+` ddu.c, gio.ng ha't kha`o kha`o. La~o mang li?nh ki?nh
du.ng cu. ha`n ma`i. Ca^u quan ho. la^`m lu~i la.c theo, la.c lo~ng trong
tha`nh pho^' hoa le^.. Con cho' va`ng cu?a ba` Tu+ ca^`y le~o dde~o theo
be^n. Chi? kha'c la` no' kho^ng co`n ma^.p u' nu+~a, no' xo+ xa'c ga^`y nhom
nhu+ chu?. 

Chu'ng to^i ta^'p va`o qua'n nu+o+'c be^n ddu+o+`ng. o+?  ddo' to^i ddu+o+.c
bie^'t vi` sao la~o bo? ddi ddo^.t ngo^.t. Ba` chu? qua'n thi.t ca^`y cu`ng
da~y vo+'i ba` Tu+ be'o ba?o co' ga(.p mo^.t ba` ngu+o+`i Ba('c ddi xin o+?
Gia Ddi.nh bie^'t ha't quan ho. va` y he^.t co^ Xua^n cu?a la~o. The^' la`
la~o ddi!... Qua'n ba` Tu+ ma^'t ha^'p lu+.c, dda^u la.i va`o dda^'y. To^i
nghi~ the^' nhu+ng kho^ng no'i ra, so+. la~o buo^`n. To^i ddi.nh bu.ng
khuye^n la~o tro+? ve^` que^. Kho^ng ngo+` la~o cu~ng no'i : 

- May ga(.p nhau la^`n cuo^'i...  Tua^`n sao to^i ve^` chu' a..  Tie^`n ta`u
xe ddu? ro^`i... To^i ve^` dde^? mu+o+`i ba tha'ng gie^ng to+'i du+. ho^.i
Lim la^`n cuo^'i. Ho^.i Lim gio+` dda^u nhu+ xu+a nu+~a... Nhu+ng to^i va^~n
nghe tie^'ng tro^'ng va`o ho^.i giu.c gia~ lo`ng to^i. To^i ye^'u ro^`i !
To^i dda~ nghe dda^'t go.i. Que^ go.i. Dda`nh he.n kie^'p sau va^.y... 

To^i nhi`n la~o, co`n la~o nhi`n do`ng xe co^.  nu+o+`m nu+o+.p dde^'n cho'ng
ma(.t. Chie^`u ta` da^`n trong ddo^i ma('t ma`u hoa`ng ho^n. 

- La^u nga`y ga(.p la.i, tui vo+'i la~o ma^`n ddi'ch dda'ng mo^.t bu+~a thi.t
cho' ddi ! o+? dda^y co' Bo^`ng Lai qua'n nghe no'i kha' la('m, a(n hoa`i
kho^ng dda~ mie^.ng. Tui mo+`i la~o. 

- Ca'm o+n chu' ! Nhu+ng na(m ro^`i tui kho^ng ddu.ng thu+' ddo'. Tui se~
kho^ng du.ng cho dde^'n nga`y cuo^'i ddo+`i... 

La~o cu'i xuo^'ng vo^~ ve^` va`o lu+ng con va`ng. Con cho' ngu+o+'c ddo^i
ma('t na(.ng tri~u ye^u thu+o+ng nhi`n la~o ro^`i kho^ng da(`n lo`ng no^?i,
no' ddu+'ng tre^n hai cha^n sau, vu+`a ke^u u+ u+? ha`i lo`ng vu+`a lie^'m
kha('p ngu+o+`i la~o. 

- Chu' tha^'y dda^'y ! Cu+' tu+o+?ng tu+o+.ng no' tha`nh nhu+~ng ddi~a do^`i,
ddi~a luo^.c, ddi~a xa`o,
 xa'o... la` to^i lo+.m gio.ng ro^`i... Kho^ng co' no' to^i kho^ng so^'ng
no^?i o+? dda^y dde^'n hai na(m... No' su+o+?i a^'m to^i, ke'o to^i ddu+'ng
da^.y, no' bi. dda'nh que` ca(?ng vi` a(n ca('p cu?a ngu+o+`i ta dde^?  cho
to^i a(n nhu+~ng nga`y to^i o^'m...  No' tu+`ng sung su+o+'ng... theo to^i
no' mo+'i cu+.c the^' na`y... No'... 

La~o nghe.n nga`o, ma('t ha^'p ha'y, Gio.t le^. tuo^?i gia` cha('t mai mo+'i
tha`nh da`nh cho ke? ddo^`ng ha`nh bo^'n cha^n! 

Khoa?ng mu+o+i ho^m sau, con dao cha(.t thi.t bi. me?, em to^i nha('c : 

- Kho^ng tha^'y la~o ma`i dao ke'o va`o xo'm...  ca'i la~o tha^.t la., kho^ng
lo kie^'m kha'ch chi? lo ha't... Co' ddo^`ng na`o mua ddo^` a(n la.i chia
ddo^i cho cho' mo^.t nu+?a. Con cho' cu~ng dda'o dde^?, kho^ng bao gio+` a(n
tru+o+'c chu?  du` co' dda(.t tru+o+'c mie^.ng... Ngu+o+`i gia` cu~ng la. ! 
Tra.i du+o+~ng la~o em la`m co' mo^.t ba` gia`...  nha^.p tra.i ba na(m
kho^ng no'i mo^.t lo+`i, tu+o+?ng ca^m, khi ga^`n che^'t hoa' ra bie^'t
ha't... ca'i gio.ng, ca'i ddie^.u, ca'i lo+`i na na' nhu+ la~o ma`i dao. 

- Dda^u ? Ba` a^'y o+? dda^u ? To^i chu.p tay no'. 

- o+? tro?ng, sa('p che^'t ro^`i. Ma` anh ho?i la`m gi` ? 

To^i ke'o a'o no', ba('t no' cho+? ddi to^i se~ gia?i thi'ch. Do.c ddu+o+`ng
to^i ke^? va('n ta('t ca^u chuye^.n la~o Ta^`m Xua^n ddi ti`m nu+?a ca^u quan
ho.. To^i linh ca?m ddo' la` co^' Xua^n. 

- Ba na(m tru+o+'c, mo^.t ngu+o+`i dda`n o^ng sang tro.ng, gu+o+ng ma(.t
tra`n tre^` nha^n a'i da^~n ba` a^'y va`o tra.i. O^ng ta ba?o vo+'i Ban qua?n
ddo^'c o^ng ta tha^'y ba` gio+` co+ nho+~, ngu? tru+o+'c hie^n nha` to^.i
ne^n thu+o+ng xo't da^~n giu'p va`o dda^y. Ba na(m o+? dda^y, ba` a^'y so^'ng
la(.ng le~ nhu+ bo'ng, kho^ng he^` no'i, na(`m quay ma(.t va`o va'ch. Nhu+ng
ca'ch dda^y mo^.t tha'ng, du+o+`ng nhu+ kho^ng ne'n ddu+o+.c no^~i ddau qua'
lo+'n, ba` ta kho'c ro^'ng le^n :"Ha('n la` con to^i, ca'i tha(`ng da^~n to^i
va`o dda^y chi'nh la` con to^i". Ma^'y ho^m nay thi` ba` ta ha't... Kho^ng
a(n, kho^ng uo^'ng...  chi? phe^`u pha`o ha't...  - Em to^i ke^?. 

Ba^y gio+` na(`m tru+o+'c ma(.t to^i, tre^n chie^'c chie^'u toa? mu`i khai
tho^'i tra?i tre^n ne^`n ga.ch loang lo^? la` ba` cu.  to'c tra('ng nhu+
bo^ng va^'n va`nh kha(n nhung dda~ so+`n, mo?ng nhu+ gia^'y, ma(.t va`ng,
ho+i tho+? do^'c... 

"Dong do?ng, tra('ng tu+o+i, hay ha't, xinh dde.p..." 

Hi`nh ha`i a^'y kho^ng co' ne't na`o gio^'ng la~o Ta^`m Xua^n ta?.  Tho+`i
gian cho, tho+`i gian la^'y hay tho+`i gian dda~ la^`m ?  To^i ddi.nh lui ra
nhu+ng chie^'c la' kho^ a^'y bo^~ng khe~ kha`ng ddo^.ng dda^.y. Ro^`i tu+`
lo^`ng ngu+.c thoi tho'p ho+i ta`n, phe^`u pha`o nhu+~ng tie^'ng, lo+`i ro+`i
ra.c :  "Ba.n ti`nh o+i! Duye^n be'n nghi~a, tru+o+'c kho^ng pha?i... sau
dde^'n... duye^n... ba sinh". 

- Ddu'ng ro^`i ! Co^' Xua^n dda^y ro^`i ! To^i reo to giu+~a nhu+~ng gu+o+ng
ma(.t gia` nua ngo+ nga'c - La~o Ta^`m Xua^n o+i ! Nu+?a ca^u quan ho. dda^y
ro^`i. 

La~o ti`m ba na(m, nay bie^'t ti`m la~o o+? dda^u ? 

Ba` cu. ma^'p ma'y mo^i ha't, a^m sa('c ye^'u da^`n... ye^'u da^`n... Nhanh
tri', to^i na('m la^'y ba`n tay co`n xu+o+ng vo+'i da a^'y va` to^i la^.p
la.i lo+`i ha't cu?a la~o Ta^`m Xua^n :"Khi tu+o+ng phu`ng, khi tu+o+ng ngo^.
xuo^i le^n bo^.  va(ng va(?ng to+ ti`nh..."  Gio.ng ha't vu.ng ve^` tho^ ra'p
nhu+ ddo.c cu?a to^i ca^'t le^n, va` la. lu`ng thay, no' tu+.a nhu+~ng gio.t
nu+o+'c ca`nh du+o+ng die^.u ky`. .. Mi' ma('t ba` la~o ddo^.ng dda^.y,
ngu+.c pha^.p pho^`ng ro^`i gio.ng ha't ye^'u o+'t cu+' ro~ da^`n hoa` vo+'i
ca'i gio.ng vi.t ddu+.c o^` o^` cu?a to^i. Nhu+~ng ba` gia` tre^n ne^`n nha`
la^.p tu+'c ngo^`i da^.y.  Ho. kho^ng hie^?u nhu+ng ho. va^~n vo^~ tay nhu+
nhu+~ng ddu+'a tre?. Ho. reo, ho. ho`, ho. ha't ru... Nhu+~ng ddo^i ma('t
mo+` ddu.c cha^'t nga^'t no^~i buo^`n va` ba^'t ha.nh bo^~ng ha'o hu+'c nhu+
ma('t tre? con.  Mo^.t ba` la~o lu.c trong hai ba la^`n a'o mo^.t ca'i go'i
nho? mo+?  hai ba lo+'p nylon ba`y mo^.t nhu'm thi.t cha` bo^ng, cha^`n chu+`
nga('m ro^`i nho'n tay bo^'c hai so+.i thi.t ddem to+'i ddu't va`o mie^.ng
to^i mo^.t so+.i, mie^.ng co^' Xua^n bi. lo+`i ha't dda^?y ra, co`n trong
mie^.ng to^i, tra`o tha`nh nu+o+'c ma('t! 

To^i la^.p tu+'c dda.p xe ddi quanh vu`ng Gia Ddi.nh ti`m la~o Ta^`m Xua^n
nhu+ng bo'ng la~o ba(.t ta(m... Hi`nh nhu+ la~o dda~ ve^` que^ ro^`i. Em ga'i
to^i go'p y' nha('n la~o tre^n ti vi. Ma^?u nha('n tin ky` qua'i ddu+o+.c
nha('c la.i hai ho^m :"La~o Ta^`m Xua^n!  Dda~ ti`m ra nu+?a ca^u quan ho..
Dde^'n ga^'p tra.i du+o+~ng la~o so^' 3, ddu+o+`ng... Mau le^n ke?o kho^ng
ki.p". 

Kho^ng ki.p tha^.t. Co^' Xua^n ha('t ra ho+i tho+?  cuo^'i cu`ng, la~o va^~n
ba(.t ta(m. Chie^'c xe tang cu?a tra.i ddu+a co^' dde^'n lo` thie^u.  Kho^ng
mo^.t va`nh kha(n, kho^ng do`ng nu+o+'c ma('t. 

Co' le~ gio+` na`y la~o Ta^`m Xua^n ddang le^ bu+o+'c tro+? ve^`. Nu+?a ca^u
quan ho.  la^`m lu~i theo la~o... Cho+i vo+i... Cho+i vo+i... 

-----------------------------------------------------------------------------