Tha^`n DDie^u DDa.i Hie^.p: Ho^`i 1

[Minh Xuan Nguyen <mnguyen@cs.umn.edu>]

   Tha^`n ddie^u dda.i hie^.p


   Ho^`i thu*' nha^'t 


   Ngu*o*`i di. kha'ch tre^n bo*` ho^` 


   Giang Nam, mo^.t da?i dda^'t hu*~u ti`nh go^`m nhie^`u tha('ng ca?nh
ma` xu*a nay kha'ch giang ho^` dda~ tu*`ng lu*u go't, kho^ng mo^.t ai
kho^ng quye^'n luye^'n. Bo^'n mu`a dde^`u co' hoa no*?: Xua^n co' thuy`
lie^~u xinh tu*o*i, ha. co' anh dda`o tra('ng xoa'. Nha^'t la` va`o dda^`u
thu, trong ho^` sen kho^ng ngo*'t nhu*~ng tie^'ng ha't ve'o von cu~
nhu*~ng tha^n nha^n quy' to^.c. Ho. tie^u khie^?n ba(`ng thu' che`o ghe
ha'i sen tro^ng ra^'t thanh li.ch.

   Na(m ddo', va`o tho*`i Nam-To^'ng, tra^'n La(ng ho^`, phi'a Ba('c trai
thanh ga'i li.ch du ngoa.n ra^'t nhie^`u.

   Mo^.t ho^m, va`o ca^.n tie^'t Trung thu, du*o*'i ho^` sen co' mo^.t
chie^'c ghe nho? cho*? na(m ngu*o*`i thie^?u nu*~ lo* lu+?ng tre^n do`ng
nu*o*'c nhu* ma(.t gu*o*ng. Na(m thie^'u nu*~ a^'y co' ba ngu*o*`i tuo^?i
suy't soa't nhau. Ho. vu*`a ha'i sen vu*`a ca^'t tie^'ng ha't:

     Sen xa ho^`, sen kho^ nhuy. u'a
     Ho^` kho^ng sen nhu* da?i lu.c ddi`a hiu
     Ti`nnh ddo*`i ma^'y ke? bie^'t ye^u

   Giu*~a lu'c ddo' thi` hai co^ be' kia tuo^?i mo*'i le^n chi'n, chu*a 
hie^?u gi` ti`nh tu*' cu?a ca^u ha't ddo', va` cu~ng kho^ng ca^`n dde^?
y', ddu*a tay chi? mo^.t o^ng la~o ngo^`i o*? ho^` sen cu*o*`i nu*'c no*?.

   Mo^.t co^ be' no'i:
   
   -Ki`a, dde^'n ho^m nay o^ng la~o va^~n co`n ngo^`i ddo'.

   Tha^.t va^.y, mo^.t o^ng la~o dda^`u ra^u mo^'c xe^'ch, qua^`n a'o ta? 
to*i, to'c da`i va` du*.ng ngu*o*.c, choa`ng mo^.t chie^'c a'o da`ii cu~ng
ra'ch na't, thu?ng nhie^`u cho^~, phi'a du*o*'i la` mo^.t ta^'m xie^m cu?a
phu. nu*~ va` co' the^u ho^` ddie^.p (bu*o*'m ) trong tra.ng tha'i say
su*a va` lo*i la?. La~o ngo^`i ddo' dda~ ba ho^m nay, tay ca^`m chie^'c
tro^'ng con con cho tre? em cho*i te^'t Trung thu, thi?nh thoa?ng la.i go~
mo^.t ho^`i va`o ma(.t tro^'ng, ma('t dda(m chie^u nhi`n va`o ta^.n cha^n
tro*`i xa. Kho^ng ai hie^?u la~o dde^'n tu*` dda^u ca?. Mo.i ngu*o*`i 
nhi`n la~o nhu* mo^.t ngu*o*`i ddie^n hay mo^.t ke? ma^'t tri'. Hai co^
be' tre^n thuye^`n la` hai chi. em ho., ho*n nhau chu*a dda^`y nu+?a
tuo^?i. Co^ lo*'n te^n Tri`nh Anh, ti'nh ne^'t ddoan trang di.u da`ng,
ta^m ho^`n chu*'a ddu*.ng dda^`y ti`nh thu*o*ng, uy? mi.. Co`n co^ nho?
la` Lu.c Vo^ Song, tra'i vo*'i chi. na`ng ra^'t ranh ma~nh, lie^'n
thoa('ng va` hoa.t ba't. Bo*?i va^.y, tuy hai chi. em nhu*ng mo^~i
ngu*o*`i mo^.t ta^m tu* kha'c nhau.

   Trong lu'c mo.i ngu*o*`i ddang chu' y' nhi`n la~o gia` ky` di. thi` 
Lu.c Vo^ Song nha?y du*.ng tre^n thuye^`n, cho? mie^.ng ve^` phi'a o^ng
gia` no'i:

   - Ca'c chi. o*i, o^ng la~i ddie^n kia ngo^`i ddo' dda~ ba nga`y, cha('c 
o^ng ta ddo'i la('m.

   Tri`nh Anh ba^'m nhe. va`o vai Lu.c Vo^ Song ba?o:

   - A^'y che^'t, bie^'t co' pha?i ngu*o*`i ta ddie^n hay kho^ng. No'i 
khe~ chu*' ne^'u o^ng ta nghe ddu*o*.c thi` kho^'n !

   Lu.c Vo^ Song va^~n lo*'n tie^'ng:

   - Ne^'u kho^ng ngu*o*`i ddie^n sao ma(.c ta^'mm cie^m phu. nu*~, ngo^`i 
ddo' dda'nh tro^'ng la`m gi`? La~o ca`ng gia^.n chu'ng ta ca`ng ddu*o*.c
xem vui ma('t !

   Du*'t lo*`i Lu.c Vo^ Song pha' le^n cu*o*`i ro^`i cu'i xuo^'ng ma(.t
ho^` nga('t mo^.t gu*o*ng sen ne'm ve^` phi'a o^ng la~o.

   Tri`nh Anh vo^.i ddu*a tay ca?n lai. 

   - Hie^`n muo^.i ddu*`ng ddu`a the^', to^.i nghie^.p ngu*o*`i ta.

   Nhu*ng kho^ng ki.p, chie^'c thuye^`n ca'ch bo*` ho*n tra(m thu*o*'c, 
the^' ma` ma(.c du` Lu.c Vo^ Song co`n nho? tuo^?i na`ng dda~ ne'm chie^'c
gu*o*ng sen tru'ng ngay dda^`u o^ng la~o. La~o gia` ky` di. va^~n ngo^`i
ddie^`m nhie^n dda'nh tro^'ng, ma('t va^~n hu*o*'ng ve^` phi'a tro*`i
xa. DDo*.i cho chie^'c ro*i dde^'n, la~o nhe ra(ng ddo*'p la^'y nhai
nga^'u nghie^'n.

   Ba ngu*o*`i thie^'u nu*~ lo*'n tuo^?i tha^'y la~o kho^ng he^` bo'c gi`
ca?, nhai nga^'u nghie^'n cu?a xa'c la^~n vo? la^'y la`m nga.c nhie^n
la('m la('m. Lu.c Vo^ Song la^'y la`m thu' vi., nha(.t tie^'p mo^.t
chie^'c gu*o*ng ne'm dde^'n. O^ng la~o chu*a nhai xong chie^'c gu*o*ng
tru*o*'c ddu*a dda^`u ra hu*'ng. Chie^'c gu*o*ng sen ro*i
va`o me' dda^`u la~o va` na(`m dda^'y. Na(m co^ thie^'u nu*~ pha' le^n
cu*o*`i mo^.t lu*o*.t ba?o nhau:

   - Tha^.t la` ly' thu'.

   Lu.c Vo^ Song la.i ne'm tie^'p. Va` cu*' mo^~i la^`n chie^'c gu*o*ng
sen bay ve`o dde^'n, o^ng la~o le` lu*o*~i ra la'm cho chie^'c gu*o*ng sen
bay tung le^n ro^`i ddu*a dda^`u ra hu*'ng la^'y. Gu*o*ng sen cho^`ng
cha^'t le^n dda^`u la~o nhu* nhu*~ng chie^'c co^? tha'p ra^'t ngoa.n mu.c.
Chi? mo^.t lu'c, chie^'c co^? tha'p ddo' ddu*o*.c xa^y ra^'t cao, ga^`n
dde^'n ddo.t ca^y thuy` lie^~u. Lu.c Vo^ Song tha^'y the^' kho^ng ne'm
gu*o*ng sen nu*~a, ba`o mo.i ngu*o*`i:

   - Chu'ng ta che`o thuye^`n va`o bo*` dde^'n ga^`n o^ng a^'y xem sao !

   Tri`nh Anh no'i:

   - Kho^ng ne^n, bie^'t dda^u o^ng a^'y ddang gia^.n chu'ng ta 

   Lu.c Vo^ Song no'i:

   - Tie^?u muo^.i xem o^ng a^'y kho^ng co' y' gia^.n chu'ng ta dda^u. 
Nhu*ng ne^'u o^ng a^'y co' gia^.n thi` la`m gi` chu'ng ta ddu*o*.c ma`
so*..

   Trong lu'c na(m co^ thie^'u nu*~ ddang ba`n ca~i vo*'i nhau thi` la~o
gia` ky` di. la('c dda^`u cho tu*`ng ca'nh sen ro*i va`o mo^`m. Va` cu*'
the^' nai cho ga^`n he^'t chie^'c co^? tha'p tre^n dda^`u la~o.

   Tri`nh Anh tha^'y the^' thu*o*ng ta^m, ba`n vo*'i ba thie^'u nu*~ lo*'n
cho thuye^`n va`o bo*` ro^`i tu*. mi`nh bu*o*'c le^n da^ng cho o^ng la~o
mo^.t chung tra` ngon va` no'i:

   - La~oTru*o*.ng a(n sen nhu* the^' cha('c kha't nu*o*'c la('m.

   O^ng la~o kho^ng no'i gi` ca?, tie^'p la^'y chung tra` va` uo^'ng mo^.t 
ho*i. 

   Tri`nh Anh la.i tu*. tay mi`nh lo^i va`i chie^'c gu*o*ng sen, la^'y
ha.t ddu*a va`o mo^`m o^ng la~o. Ho*i tra` la^~n vo*'i vi. hu*o*ng sen
khie^'n o^ng la~o ca?m tha^'y ngo.t nga`o. Va` ddo^i ma('t hoang va('ng
ddang theo dduo^?i mo^.t bo'ng hi`nh na`o o*? no*i cha^n tro*`i du*o*`ng
nhu* di.u la.i, o^ng ta lie^'c nhi`n Tri`nh Anh cha^.m ra~i va` ga^.t
dda^`u to? y' ca?m o*n.

   Nhu*ng la. thay, trong lu'c o^ng ta ga^.t dda^`u xuo^'ng ma` nhu*~ng
chie^'c gu*o*ng sen tre^n dda^`u kho^ng ro*i. Ngay sau ddo' be^n bo*` ho^`
la.i co' tie^'ng ke^u cu?a mo^.t con cho'. Tri`nh Anh quay la.i chi?
tha^'y mo^.t dda'm tre? con, ddu*'a ca^`m ga^.y, ddu*'a ca^`m dda' ddang
dduo^?i theo mo^.t con cho' ghe? cha.y xuo^'ng ca^y ca^`u. Con va^.t ghe?
kho^'n na.n ddo' dda~ tu*`ng bi. bo.n tre? nghi.ch ngo*.m kia dduo^?i
dda'nh ma^'y la^`n vi` no' la` con cho' hoang vo chu?. Tri`nh Anh ddo^.ng
lo`ng  thu*o*ng ne^n mo^~i la^`n ga(.p con cho' a^'y na`ng vo^.i va~ la^'y
thu*'c a(n ddem cho.

   DDang bi. dduo^?i dda'nh, bo^~ng tha^'y a^n nha^n mi`nh, con cho' 
lie^`n lao dda^`u dde^'n be^n Tri`nh Anh co' y' ca^`u cu*'u.

   Tri`nh Anh no'i vo*'i ba^`y tre?:
 
   - Tho^i! Ca'c em cho*' dda'nh dda^.p no' to^.i nghie^.p. No' la` mo^.t 
con va^.t be^.nh hoa.n, vo^ chu?, dda'ng thu*o*ng ha.i.

   Bo.n tre? tha^'y Tri`nh Anh la` ga'i, la.i kho^ng lo*'n ho*n tu.i no'
la` bao ne^n si` so^. kho^ng nghe lo*`i. Mo^.t ddu*'a trong bo.n tre?, ve?
ma(.t ddanh a'c nha^'t xo^ng ra no'i:

   - Chu'ng ta dda'nh cho' can gi` dde^'n ma`y ma` can thie^.p. Ha~y 
ddu*'ng dang ra ke?o lie^n luy. dde^'n tha^n.

   Lu.c Vo^ Song ddu*'ng be^n chi., tha^'y tha(`ng be' ho^~n la~o be`n
bu*o*'c to*'i no'i:

   - Tao ba?o chu'ng bay kho^ng ddu*o*.c ta`n nha^~n vo*'i con va^.t
na`y...

   Lu.c Vo^ Song chu*a du*'t lo*`i, tha(`ng be' dda~ nha?y cho^`m to*'i,
ddu*a tay thoi va`o ma(.t. Lu.c Vo^ Song ne' vo^.i sang mo^.t be^n la`m
cho tha(`ng be' ma^'t tha(ng ba(`ng te' nhu?i ve^` phi'a tru*o*'c. Thu*`a
the^', co^ ta tung cha^n dda.p ma.nh va`o vai la`m cho ha('n ca('m dda^`u
xuo^'ng, ma(.t va pha?i mo^ dda^'t, ga~y ma^'t hai chie^'c ra(ng cu+?a. 
Thi'ch chi', Lu.c Vo^ Song ddu*'ng vo^~ tay cu*o*`i. Trong lu'c ddo'
Tri`nh Anh tha^'y thu*o*ng ta^m vo^.i ddo*~ tha(`ng be' da^.y, lau ca'c
ve^'t ma'u tre^n ma(.t va` vo^~ ve^`:

   - Tho^i! Em ddu*`ng kho'c ! Chi? ta.i em ta'nh hung ha(ng! Em co' ddau
la('m kho^ng ?

   Na`ng vu*`a no'i vu*`a ru't chie^'c kha(n ra lau nhu*~ng ve^'t ma'u.
Nhu*ng tha(`ng be' kho^ng la^'y the^' la`m la`nh, ddu*a tay xo^ ma.nh
Tri`nh Anh ra va` nguye^`n ru?a:

   - Tao kho^ng ca^`n chu'ng bay an u?i tao. Chu'ng bay la` lu~ kho^ng cha
kho^ng me. , thua gi` con cho' ghe? vo^ chu? kia.

   Lu.c Vo^ Song tu*'c gia^.n bu*o*'c to*'i, toan dda^'m va`o ma(.t ha('n
ta mo^.t thoi nu*~a nhu*ng Tri`nh Anh nga(n la.i:

  - No' dda~ bi. thu*o*ng, hie^`n muo^.i ddu*`ng gia^.n nu*~a!

   Tha(`ng be' tro^' ma('t nhi`n Lu.c Vo^ Song cho`ng cho.c, nhu*ng no'
vu*`a bi. dda.p, lie^.u kho^ng ddu? su*'c cho^'ng cu*. lie^`n xua lu~ tre?
bo? cha.y, vu*`a cha.y vu*`a chu+?i ru?a ddu? lo*`i. Qua dde^'n giu*~a
ca^`u, lu~ tre? nha(.t dda' ne'm va`o chi. em Tri`nh Anh to*'i ta^'p. Chi.
em Tri`nh Anh bie^'t vo~ nghe^. ne^n tra'nh ne' lanh le., chi? to^.i 
nghie^.p ba co^ thie^'u nu*~ lo*'n tuo^?i bi. ga.ch ngo'i ro*i tru'ng
ngu*o*`i la o^i o^'i.

   Ba^y gio*` o^ng la~o cu`ng ddu*'ng be^n ca.nh chi em Tri`nh Anh va`
cu~ng bi. ga.ch ngo'i ne'm tru'nng, nhu*ng o^ng ta va^~n ddie^`m nhie^n
kho^ng he^` ne' tra'nh, va` cu~ng kho^ng he^` to? ra ddau ddo*'n gi` ca?.
Bo.n tre? cho ky` la., ta^.p trung ca? ga.ch ngo'i mo^.t lu*o*.t ne'm o^ng
la~o nhu*ng o^ng ta va^~n nhu* thu*o*`ng. Chu'ng ca`ng thi'ch thu', ca`ng
co^' ga('ng ne'm ga.ch dda' nhie^`u ho*n. Lu.c Vo^ Song bu*.c tu*'c
tru*o*'c cu+? chi? tre^u ngu*o*i ddo', co^ ta he't le^n mo^.t
tie^'ng, toan nha?y pho'c qua ca^`u dde^? cu`ng vo*'i ba^`y tre? a(n thua
mo^.t tra^.n. Nhu*ng o^ng la~o dda~ ki.p tho*`i ca?n la.i.

   O^ng ta ddu*'ng a'n ngu*~ tru*o*'c ma(.t chi. em Tri`nh Anh, gu.c
dda^`u cho cho hai ca'nh sen ro*'t xuo^'ng , du`ng lu*o*~i ddu*a va`o
mo^`m nhai nga^'u nghie^'n. Nhu*ng la^`n na`y o^ng ta kho^ng nuo^'t, bu'ng
mie^.ng phun va`o dda'm tre? con. Xa'c gu*o*ng sen bay vu.t dde^'n tru'ng
va`o ddu*'a na`o cu~ng to? ra ddau ddo*'n, u` te' bo? cha.y. Lu.c Vo^ Song
thi'ch thu' cu*o*`i. DDo^`ng tho*`i co^ ta cu~ng nga.c nhie^n tu*. ho?i:

   - Xa'c gu*o*ng sen nhe. nhu* bo^ng, o^ng la~o la`m sao phun ra xa
ddu*o*.c. Ma` va^.t nhe. nhu* the^' da^~u co' tru'ng thi` la`m the^' na`o
ddau ddo*'n ddu*o*.c.

   Ca? chi. em Tri`nh Anh cu~ng ddo^`ng kinh nga.c va` nghi~ nhu* the^'. 
Tha^'y ba^y` tre? re^n ri? cha.y tro^'n he^'t, o^ng la~o ky` di. ngu+?a
ma(.t le^n tro*`i no'i:

   - Theo ta cha(ng ?

   No'i xong o^ng ta ra?o bu*o*'c ve^` hu*o*'ng Ta^y. Lu.c Vo^ Song ca^`m
tay Tri`nh Anh no'i:

   - Chi. o*i, chu'ng ta theo o^ng la~o na`y xem thu+? !

   Tri`nh Anh co`n tru` tru*` chu*a quye^'t. Ba co^ thie^'u nu*~ lo*'n
tuo^?i ca?n la.i:

   - Tho^i, cho*' ne^n ddi cho*i xa, ha~y tro*? ve^` so*'m la` ho*n. Di`
va` du*o*.ng bie^'t ddu*o*.c se~ ra^`y la kho^ng i't.

   Lu.c Vo^ Song tha^'y Tri`nh Anh do du*., na('m cha(.t tay no'i:

   - Ne^'u chi. kho^ng ddi thi` em ddi mo^.t mi`nh.

   Tu*` be' dde^'n gio*`, chi. em Tri`nh Anh lu'c na`o ddi cho*i dda^u 
cu~ng co' nhau, cha(?ng le~ Tri`nh Anh dde^? cho Lu.c Vo^ Song ddi mo^.t
mi`nh. Bie^'t kho^ng ca?n tro*? ddu*o*.c y' ddi.nh cu?a em, Tri`nh Anh
mie^~n cu*o*~ng bu*o*'c theo. Ba co^ thie^'u nu*~ lo*'n vu*`a a'i nga.i
vu*`a so*. se^.t ddu*'ng no*i bo*` ho^` ke^u re'o. Bo'ng o^ng gia` qua'i
di. va` chi. em Tri`nh Anh khua^'t da^`n trong ba~i da^u xanh.

(Co`n nu*~a)