Re: Phe^ bi`nh ba`i phe^ bi`nh cu?a Tra^`n Ma.nh Ha?o

[Tuan Pham <Tuan.Pham@unsw.edu.au>]

Hi ba'c Aiviet & all

Co' ti' thi` gio+` ne^n ba`n ve^` msg cu?a ba'c AV cho+i. 
Su+. thu+.c thi` ba'c AV la^'y ca'i tu+.a la.t nha'ch, vi` 
ba`i cu?a ba'c a^'y kho^ng no'i ve^` ba`i phe^ bi`nh cu?a
TMH, ma` cu~ng kho^ng no'i gi` ve^` ba`i phe^ bi`nh ba`i 
phe^ bi`nh TMH cu?a to^i, ba'c ta chi? ddu+a ra 1 so^' 
y' nghi~ chung chung ve^` chi'nh sa'ch va(n nghe^.


>   To^i co' mo^.t ca?m gia'c kinh to+?m khi hai ma?ng ddo' ba('t dda^`u
>merge la.i vo+'i nhau. Nhu+~ng chuye^.n tu.c ti~u vo^ lua^n ba('t
>dda^`u co' ma`u sa('c Du+o+ng Chu, La~o Trang,...Theo y' to^i ddo' la`
>mo^.t tendency he^'t su+'c xa^'u, dda'ng ba'o ddo^.ng, va` nhu+~ng nha`
>phe^ bi`nh ( Tra^`n Ma.nh Ha?o hay kho^ng Tra^`n Ma.nh Ha?o, a(n
>lu+o+ng nha` nu+o+'c hay kho^ng) ca^`n pha?i la`m mo^.t ca'i gi` ddo'.
>Bo+?i vi` phe^ bi`nh la` go+.i mo+? va` xa^y du+.ng my~ ca?m la`nh
>ma.nh cho xa~ ho^.i.
>

"Phe^ bi`nh la` go+.i mo+? va` xa^y du+.ng my~ ca?m la`nh ma.nh 
cho xa~ ho^.i" ? Ca'i na`y nghe thi` ra^'t la` hay ho, nhu+ng 
thu+.c te^' thi` cho tha^'y la` ba^'t cu+' nu+o+'c na`o la^'y 
nhu+~ng ca'i ddo' la`m cha^m ngo^n thi` se~ ddu+a dde^'n su+. ddo^.c 
ta`i va(n nghe^., kie^?m soa't tu+ tu+o+?ng, tru` da^.p nghe^. si~:
DDu+'c cu?a Hitler, LX cu?a Stalin, TQ cu?a Mao va` Giang Thanh.
Kho+?i dda^`u la` ho. la^'y nh~ ca'i "la`nh ma.nh", "my~ quan", 
"da^n to^.c ti'nh" ra la`m slogan, ro^`i ddu+a dde^'n tru` da^.p, 
kie^?m soa't tu+ tu+o+?ng. 

Do ddo' cu+' nghe ai no'i dde^'n "xa^y du+.ng my~ ca?m la`nh ma.nh 
cho xa~ ho^.i" la` ngu+o+`i na`o bie^'t chu't i't li.ch su+? cu~ng 
so+?n gai o^'c. Nh~ nu+o+'c cho ra(`ng phe^ bi`nh co' bo^?n pha^.n 
"xa^y du+.ng la`nh ma.nh" thi` cu~ng cho ra(`ng nhie^.m vu. cu?a 
ba'o chi' la` "xa^y du+.ng" "la`nh ma.nh", nhie^.m vu. cu?a va(n 
ho.c la` "xa^y du+.ng", "la`nh ma.nh", ro^'t cuo^.c la` ho't nhu+ 
chim ca? lu~!

Ma` ho't nhu+ chim thi` co' ddu+a dde^'n xa~ ho^.i la`nh ma.nh
kho^ng? Kinh nghie^.m thu+.c te^' la.i cho tha^'y la` ca`ng 
ho't thi` xa~ ho^.i ca`ng suy ddo^`i, co+ che^' ca`ng mu.c na't,
mo.i su+. tie^'n bo^. ca`ng bi. ddi`nh tre^.


>  Theo quan ddie^?m cu?a to^i, bo+?i vi` tha^?m ddi.nh va(n chu+o+ng
>co' nhie^`u ta^`ng, ca^`n co+?i mo+? cho in va` tu+. do xua^'t ba?n
>nhu+~ng ta'c pha^?m
>co' no^.i dung "kho^ng cha^?m mu+.c" 
>...
>Tuy nhie^n cu~ng ca^`n coi chuye^.n phe^ bi`nh
>nhu+~ng ta'c pha^?m ddo' la` chuye^.n thu+o+`ng.
>

Nghe co' ly'! Nhu+ng ai cu~ng bie^'t ra(`ng co' nhie^`u
hi`nh thu+'c phe^ bi`nh ma` kho^ng pha?i phe^ bi`nh, 
phe^ bi`nh dde^? ma` dda^.p, nha^'t la` su+. phe^ bi`nh 
du+.a ho+i nha` ca^`m quye^`n trong nh~ nu+o+'c thie^'u 
da^n chu?. Nh~ kie^?u "phe^ bi`nh" na`y dda~ die^~n ra 
qua' nhie^`u la^`n trong li.ch su+? ga^`n dda^y. 
Khi ma` nha` ca^`m quye^`n co`n co' quye^`n lu+.c 
ca^'m ddoa'n ta'c pha^?m, tru` da^.p nha` va(n, 
thi` chu+~ phe^ bi`nh kho^ng co' nghi~a gia?n di. la` 
phe^ bi`nh va` no' kho^ng "thu+o+`ng" chu't na`o ca?!


>   Ma(.t kha'c mo^ ta? su+. sa ddoa., u a'm, ba^?n thi?u cu?a con
>ngu+o+`i kho^ng pha?i la` mo^.t ca'i gi` sai tra'i. Tuy nhie^n bie^.n
>ho^. cho no' ba(`ng ca'c ly' thuye^'t ba bi., mo^ ta? dde^? khoa'i
>tra', dde^? tuye^n truye^`n nhu+ mo^.t trie^'t ly' so^'ng kie^?u nhu+
>"ddo+`i la` con cho' va^.y tao cu+' pho'ng ue^' va`o cuo^.c ddo+`i la`
>ho+.p ly'". Nhu+~ng nha` va(n lo+'n mo^ ta? to^.i lo^~i kho^ng bao
>gio+` du+`ng la.i ddo' ma` ho. co`n the^m mo^.t ca'i gi` kha'c: hoa(.c
>mo^.t su+. gia^.n du+~, hoa(.c mo^.t ti`nh thu+o+ng ha.i cao
>khie^'t.... Ranh gio+'i giu+~a va(n ho.c re? tie^`n va` va(n ho.c
>ddi'ch thu+.c trong chuye^.n na`y chi? la` mo^.t chu't nha^n ba?n ba`ng
>ba.c dda^u ddo' ma` tho^i. Thie^'u ca'i ddo' kho^ng co' gi` dda'ng
>khuye^'n khi'ch du` co' ly' lua^.n the^' na`o.
>

The^' na`o la` "nha^n ba?n ba`ng ba.c dda^u ddo'"? DDa~ go.i
la` va(n chu+o+ng thi` mo^~i ngu+o+`i hie^?u mo^.t ca'ch,
ne^'u ta'c gia? dda~ co^' y' la`m cho "ba`ng ba.c dda^u ddo'" 
thi` ai co' quye^`n ba?o ra(`ng no' co' hay kho^ng co'?

O+? My~ thi` tha ho^` tranh lua^.n ma^'y chuye^.n ddo' cho
ra nhe~, co`n o+? nh~ nu+o+'c ma` ng` ca^`m quye^`n tu+. cho 
mi`nh ca^`m ca^n na?y mu+.c va(n nghe^. thi` nh~ ng` do^'t 
nha^'t, ke'm sa^u sa('c nha^'t, ke'm ho.c thu+'c nha^'t la.i 
thu+o+`ng ddu+o+.c la`m ca'i job quye^'t ddi.nh ta'c pha^?m 
na`o lo+'n va` ta'c pha^?m na`o kho^ng lo+'n, the^' na`o la` 
co' hay kho^ng co' ba`ng ba.c nha^n ba?n! Vi` va^.y mo+'i co' 
chuye^.n Stalin da.y Shostakovich la`m nha.c!

Nhu+~ng tu+` ngu+~ "va(n ho.c re? tie^`n" cu?a ba'c AV nghe 
ra^.p khuo^n y he^.t ma^'y tu+` "mi` a(n lie^`n", "mo^'t 
tho+`i thu+o+.ng" cu?a TMH. Toa`n la` nh~ cliche' mie^.t thi. 
cu~ ri'ch dde^? bie^.n minh cho ca'i ba?o thu? cu?a nh~ ng` 
he.p ho`i, tu+o+?ng mi`nh co' ddo^.c quye^`n pha'n xe't 
the^' na`o la` "cha^?n mu+.c", "my~ ca?m la`nh ma.nh", 
"va(n ho.c ddi'ch thu+.c", ddo`i set standards cho nh~ 
ngu+o+`i co' standard cao ho+n mi`nh.


>NGU+O+`I O+? TRONG NU+O+'C NGHE NHU+~NG CHUYE^.N
>LA.C HA^.U VA`O CO+~ NA(N 70 na`y se~ tha^'y vu+`a kho' chi.u vu+`a
>nu+.c cu+o+`i ma` la.c dde^`. Tho+`i su+. Va(n ho.c trong nu+o+'c kha'c
>xu+a nhie^`u ro^`i.
>

Bo^. la to thi` se~ la`m ng` ta tin hu+? :-)

Cheers
Tuan Pham