Re: Mo^ hi`nh li.ch su+? Re: Ba('c Ngu.y ... Help!?!

[Thach Nguyen <esse@angband.org>]

 Dear ba'c Vie^.t,
   

On Mon, 16 Aug 1999, Aiviet Nguyen wrote:

>   Ddi.nh nghi~a mo^.t mo^ hi`nh ra^'t quan tro.ng. Thi' du. mo^ hi`nh
> Trung quo^'c cu?a Nha.c Phi kha'c Cao To^ng va` Ta^`n Co^'i.
> 
>   Tu+` sau khi Ta^y Ta^'n die^.t vong, DDo^ng Ta^'n ve^` Kie^'n
> Nghie^.p thi` Hoa Ba('c dda~ tro^.n vo+'i Ho^` tha`nh mo^.t thu+'
> mixture tu+o+ng ddo^'i kha'c vo+'i Ha'n tro^.n vo+'i Giang Nam.
> 

    Mo^ hi`nh chi'nh tri. cu?a Nam trie^`u va` Nam To^'ng kho^ng go^`m Hoa
Ba('c vi` ly' do qua^n su+. ho+n la` gio^'ng ti'nh. Nam Trie^`u va` Nam
To^'ng va^~n luo^n nuo^i hy vo.ng kho^ng phu.c Trung Nguye^n, Ha` Ba('c,
chi? khi hoa`n toa`n vo^ vo.ng ho. mo+'i ngu+ng. DDie^?n hi`nh la` To^'ng
he^'t lie^n ke^'t vo+'i Kim dde^? dda'nh Lie^u la.i lie^n ke^'t Mo^ng co^?
dde^? dda'nh Kim, chi? vi` ho. muo^'n kho^i phu.c la~nh tho^? ma` ho. tin
la` cu?a ngu+o+`i Ha'n. Ngoa`i ra, qua^n Nam Trie^`u T^'n, To^'ng, Te^`,
Tra^`n dde^`u campaign Ba('c pha.t, all ended in devastating defeat. 

   Mo^ hi`nh cu?a Ta^`n Co^'i kho^ng go^`m Hoa Ba('c vi` Ta^`n kho^ng tin
qua^n To^'ng ma.nh ba(`ng Kim, va` vi` chie^'n tranh qua' to^'n ke'm.
Ngoa`i ra, co`n va^'n dde^` Nhi. dde^' va` uy ti'n Nha.c Phi la` mo^'i
dde do.a cu?a Trie^`u ddi`nh To^'ng .

>    Ddo.c su+? Ta`u do ca'c su+? gia ddo+`i Minh, To^'ng vie^'t tha^'y
> quan ddie^?m Ta`u la` ca? Hoa Nam va` Hoa Ba('c la` do khi ca'c trie^`u
> na`y tho^'ng nha^'t ddu+o+.c TQ. Co`n tho+`i Ddo^ng Ta^'n, Nam To^'ng
> thi` he`n ma.t. Theo to^i ho. kho^ng he`n dde^'n mu+'c kho' hie^?u nhu+
> va^.y ma` mo^ hi`nh cu?a ho. kho^ng go^`m mie^n Ba('c.

     Co' ve? Nam Trie^`u, To^'ng bi. ba('t pha?i cho.n mo^ hi`nh na`y ho+n
la` ho. cho.n. Ly' do vi` sao Nam Trie^`u va` To^'ng u+o+ng he`n cu~ng
kha' ddo+n gia?n, theo thie^?n y', va` ddo' cu~ng la` cu`ng ly' do vi` sao
Ha'n (Vu~ dde^'), va` So+ DDu+o+`ng cu+o+`ng thi.nh: ngu+.a.
     Hai nguo^`n cung ca^'p ngu+.a chi'nh la` Lu~ng hu+~u( Thie^?m Ta^y,
Cam Tu'c) va` Lie^u DDo^ng, Ta^y. Nha` Ha'n ye^'u va` nga.i dda'nh nhau
cho to+'i tho+`i Vu~ dde^', pha^`n chi'nh la` nho+` Vu~ dde^' coi tro.ng
vie^.c nuo^i ngu+.a cho qua^n ddo^.i. Va` ngu+.a la` mo^.t trong nhu+~ng
bie^?u tu+o+.ng chi'nh cu?a DDu+o+`ng. Ba('c To^'ng kho^ng qua' he`n ye^'u
cho dde^'n khi ma^'t Cam Tu'c, Thie^?m Ta^y ve^` Ta^y Ha.. Mie^`n Nam
nhie^`u kinh ra.ch ne^n kho^ng tie^.n cho operation cu?a cavalry. Mo^ng
Co^? chie^'m ddu+o+.c Nam To^'ng pha^`n chi'nh la` nho+` dda'nh ba.i Thu?y
qua^n To^'ng tre^n so^ng Tru+o+`ng Giang. 
  
>    Tu+o+ng tu+. ne^'u mo^ hi`nh cu?a ta ma` dde^'n DDo^.ng ddi`nh ho^`
> hay Li~nh Nam thi` ma^'t nu+o+'c tu+` la^u. Chie^m tha`nh tho+`i Che^'
> Bo^`ng Nga mo+'i co' mo^ hi`nh Chie^m tha`nh bao go^`m ca? Ba('c VN
> ne^n ma^'t nu+o+'c.  
> 
>    Tuy nhie^n mo^ hi`nh VN tu+` Ha` tie^n dde^'n vi~ tuye^'n 17 thi`
> thua mo^ hi`nh tu+` Mu.c Nam Quan to+'i Ca` Mau....
  
    Vi` sao tu+o+ng tu+. mo^ hi`nh ma` cu?a ngu+o+`i Vie^.t thi` be^`n
vu+~ng, ngu+o+`i Chie^m thi` ma^'t nu+o+'c ? :-) Va? la.i, 'hi`nh nhu+'
Che^' Bo^`ng Nga chi? tha^'t ba.i vi` bi. Tra^`n Kha't Cha^n ba('n che^'t.

>     Tui nghi~ tay Ha'n Hung no^ gi` ddo' va` Tha`nh Ha'n mo+'i la` Ho^`
> va`o la`m dde^' o+? Trung quo^'c dda^`u tie^n.

   Nha` Ha'n ba'c no'i dda^y la` cu?a cha con Lu+u Uye^n (Hung no^),
ddo'ng ddo^ hi`nh nhu+ o+? So'c phu+o+ng, ne^n kho^ng quan tro.ng la('m.
Hai nha` Tie^`n Trie^.u (Lu+u Die^.u) va` Ha^.u Trie^.u ( Tha.ch la(.c)
co' le~` quan tro.ng ho+n. 

>     Su`ng Dda.o Pha^.t nha^'t co' le~ la` Lu+o+ng Vo~ Dde^'. Ba('c
> Ngu.y ma^'t va`o tay Ddo^ng Ngu.y (Cao) va` Ta^y Ngu.y ( Vu~ Va(n).

   Hie^'u vu~ dde^' nha` Ba('c Ngu.y ba('t buo^.c ca'c tu+o+'ng la~nh,
quan tha^`n pha?i du`ng tie^'ng Ha'n va` chu+~ Ha'n, ca^'m y phu.c va`
tie^'ng Tie^n ti, ga^y ba^'t ma~n trong qua^n ddo^.i. Sau khi Hie^'u Vu~
che^'t, Nhi~ Chu Vinh ddem qua^n ve^` dda'nh La.c Du+o+ng, gie^'t vua va`
Tha'i ha^.u . Ba('c Ngu.y chia la`m hai factions, mo^.t be^n Ha'n ho'a ma`
mo^.t be^n cho^'ng Ha'n. Be^n Ha'n ho'a ca^`m dda^`u la` ho. Cao do+`i
ve^` Nghie^.p qua^.n tha`nh DDo^ng Ngu.y, sau Cao cu+o+'p ngo^i tha`nh
Ba('c Te^`. Be^n cho^'ng Ha'n do+`i ve^` Tra`ng An tha`nh Ta^y Ngu.y, sau
Vu~ va(n Tha'i cu+o+'p ngo^i tha`nh Ba('c Cha^u . Ho. Vu~ va(n, Du+o+ng
(Kie^n), Ly' (Uye^n), DDo^.c co^ co' quan he^. tho^ng gia vo+'i nhau .   

Regards,