Thu+? nhi`n ve^` xu hu+o+'ng trong tho+`i su+. cu?a van ho.c Vie^.t nam (II)

[Tuan Pham <Tuan.Pham@unsw.edu.au>]

Hi ba'c Aiviet

Ca'm o+n ba'c ve^` nhu+~ng ca'i facts ra^'t instructive trong 
ba`i vie^'t na`y. Co`n nh~ opinions kie^?u nhu+ sau dda^y thi`,
ahem, to^i tha^'y co' nhie^`u va^'n dde^`! :-))) 


>Tra^`n Ma.nh Ha?o la` tay pha?n ly' lua^.n ba(`ng lu+o+ng
>na(ng bi`nh da^n, kho^ng ca^`n ba'c ho.c. Ra^'t sa('c sa?o, gia?n ddo+n
>va` kho^ng thie^'u nanh no.c anh bo'c tra^`n mo.i bao bi` tri' thu+'c
>ho.c vi. Ngu+o+`i tha(?ng tha('n, mo+'i me? nhu+ anh kho^ng chi.u cu`ng
>loa.i vo+'i nhu+~ng ke? ddo^.i lo^'t ddo^?i mo+'i, nhu+ng ba^'t lu+o+ng
>( chu+~ du`ng cu?a Mai Quoc Lien).  To^i nghi~ TMH ca(m ghe't ddu?
>thu+' ho.c thuye^'t ba bi., ddeo ki'nh kho^ng so^' gia? danh tri'
>thu+'c. Dde^? ddo^'i la^.p la.i anh kho^ng du`ng ly' lua^.n ba'c ho.c
>ma` du`ng mo^.t thu+' ly' lua^.n gia?n ddo+n nhu+ cu?a chu' be' trong
>Hoa`ng dde^' o+? truo^n`g cua? Andersen. 
>

Kinh khu?ng qua'. Ly' lua^.n phe^ bi`nh ma` cu+' du`ng nhu+~ng
ca'i concepts chu? quan, ma^.p mo+`, dda^`y ca?m ti'nh nhu+ 
"lu+o+ng na(ng", "ba`ng ba.c nha^n ba?n" dde^? ma` phe^ pha'n 
ke? kha'c! Kie^?u suy nghi~ u to^'i na`y ra^'t nguy hie^?m
va` cu~ng cha(?ng mo+'i me? hay tie^'n bo^. ho+n nh~ tha`nh
ngu+~ "ke" xa^'u", "ke? to^'t" ma` ma^'y vi. chi'nh tri.
ra(ng dden nga`y xu+a thu+o+`ng hay du`ng va` ba^y gio+` 
va^~n co`n du`ng. (xa^'u == kho^ng co' lu+o+ng na(ng == 
cho^'ng la.i to^i, etc.)

La.i co`n "lu+o+ng na(ng bi`nh da^n" nu+~a chu+'!
The^' na`o la` "lu+o+ng na(ng bi`nh da^n"? Bo^. LN bi`nh da^n 
thi` ho+n LN kho^ng bi`nh da^n sao? Bo^. bi`nh da^n la` co'
ddo^.c quye^`n ve^` lu+o+ng na(ng sao? 

Nh~ quan nie^.m ma^.p mo+`, xuo^i tai ma` thie^'u ly' lua^.n
kie^?u na`y dda~ bi. bao chi'nh tri. gia ba^'t lu+o+ng trong 
li.ch su+? - tu+` Hitler to+'i Milosevic - lo+.i du.ng.
DDu+a to+'i nhu+~ng toa` a'n nha^n da^n, nhu+~ng dda^'u to^',
ho^`ng ve^. binh, nh~ ba`i tho+ gie^'t cu?a To^' Hu+~u, nh~ ethnic
cleansing ... kho^ng ai la`m nh~ vie^.c ddo' ma` kho^ng nghi~ 
mi`nh co' "lu+o+ng na(ng" ca?. Lu+o+ng na(ng bi`nh da^n dda~ giu'p 
cho Mao tuye^n bo^' "Tri' thu+'c kho^ng ba(`ng cu.c pha^n".

Lu+o+ng na(ng bi`nh da^n na`y cu~ng dda^`y da^~y trong nh~ posting
o+? SCV va` nhu+~ng cuo^.c bie^?u ti`nh anticommie witch hunt o+?
Bolsa. Du`ng lu+o+ng na(ng bi`nh da^n, bo.n DCC cu+.c ddoan dda(.t 
ra danh tu+` "Khoa ba?ng nga^y tho+ ma('c lu+a` CS" dde^? mie^.t thi. 
nh~ ng` o^n ho`a trong co^.ng ddo^`ng cu?a ho.. Co' nh~ ng` dda~
du`ng LNBD dde^? ba`o chu+~a cho vie^.c a'm sa't 1 so^' ng`
o+? My~ bi. ke^'t to^.i la` tay sai CS. Lu+o+ng na(ng bi`nh da^n 
cu?a TMH thi` la`m o^ng ta du`ng ba'o cu?a co^ng an va` dda?ng 
dde^? dda^.p ddo^`ng nghie^.p, cu~ng nhu+ lu+o+ng na(ng bi`nh da^n
cu?a McCarthy be^n My~ tho+`i 50s hay lu+o+ng na(ng cu?a bo.n
to^n gia'o cuo^'ng ti'n tho+`i xu+a cu~ng nhu+ ba^y gio+` dde^? 
da^.p ta('t mo.i heresies.

No'i to'm la.i, lu+o+ng na(ng la` ca'i co' the^? du`ng dde^?
dde^? bie^.n minh cho mo.i ha`nh ddo^.ng ba^'t dung, intolerance,
quan ddie^?m Mob Justice. Thu+? tu+o+?ng tu+o+.ng 1 he^. tho^'ng 
tu+ pha'p kho^ng ca^`n lua^.t su+, kho^ng sa'ch lua^.t, chi? 
ca^`n lu+o+ng na(ng cu?a ng` xu+?! Nhu+ ta dda~ tu+`ng tha^'y 
o+? VN.


>to^i thi'ch hoa(.c kho^ng thi'ch. Chu'ng la` nhu+~ng no^'t tha(ng dde^?
>ca^n ba(`ng vo+'i nhu+~ng loa.i va(n chu+o+ng re? tie^`n, loa.i va(n ca
>ngo+.i mo^.t chie^`u thu? cu+.u, khu'c ca?i lu+o+ng ba^'t lu+o+ng la?i
>nha?i va` no^~i a?m a?nh vo^ duye^n ve^` su+. tro+? la.i cu?a bo'ng ma
>Stalinism xung quanh ca'i ne^`n chung vo+'i nhu+~ng cuo^.c phie^u lu+u
>y' thu+'c trong va(n ho.c cu?a CHU'NG TA./.
>

Co`n nh~ ta'c gia? va` ta'c pha^?m bi. ca^'m, mo.i ba'o chi' 
co`n na(`m trong tay chi'nh quye^`n, nh~ ca'i ddo' co' pha?i
la` a'm a?nh hay kho^ng?

Cheers
Tuan Pham