Ba'o HN: Tu+. Tu+? Gia Ta(ng O+? Sa`i Go`n

[AnHai Doan <anhai@cs.washington.edu>]

Phong Tra`o Tu+. Tu+? Gia Ta(ng O+? Sa`i Go`n.

Trong cuo^.c ho^.i tha?o ve^` hie^.n tu+o+.ng 
tu+. tu+? trong gio+'i thanh thie^'u nie^n, to^? chu+'c ta.i Sa`i 
Go`n, va`o thu+o+.ng tua^`n tha'ng 3/97. Ba'c si~ Le^ Ho^`ng Ha`, 
Tru+o+?ng khoa sa(n so'c dda(.c bie^.t thuo^.c be^.nh vie^.n 
cho+. Ra^~y, cho bie^'t trong na(m 1996, co' ta^'t ca? 315 
tru+o+`ng ho+.p be^.nh nha^n tu+. tu+? ddu+o+.c ddu+a va`o be^.nh 
vie^.n ca^'p cu+'u, va` so^' tu+? sua^'t le^n kha' cao 14,38%. 
Trong chu+a dda^`y 2 tha'ng dda^`u na(m 1997, khoa sa(n so'c 
dda(.c bie^.t cu~ng dda~ tie^'p nha^.n 73 be^.nh nha^n tu+. tu+?, 
trong ddo' co' 47 ngu+o+`i co`n trong ddo^. tuo^?i tha`nh nie^n 
16-30 tuo^?i\. 

Theo so^' lie^.u to^?ng ho+.p cu?a So+? Y Te^' tha`nh pho^' thi` 
tu+` di.p Te^'t DDinh Su+?u dde^'n nay, so^' ca tu+. tu+? dda~ 
gia ta(ng, rie^ng 4 nga`y Te^'t (29 tha'ng Cha.p dde^'n mu`ng 3 
Te^'t) dda~ co' to+'i 31 tru+o+`ng ho+.p. DDa'ng quan ta^m la` 
vu`ng no^ng tho^n ngoa.i tha`nh co' 9 tru+o+`ng ho+.p: Ho'c Mo^n 
co' 3 vu. (1 vu. co' 4 ngu+o+`i che^'t), Cu? Chi co' 4 vu., Nha` 
Be` co' 1 vu. va` Thu? DDu+'c 1 vu..

Be^n ca.nh nhu+~ng thie^.t ha.i ve^` tinh tha^`n, ta^m ly' ddo^'i 
vo+'i gia ddi`nh be^.nh nha^n, co`n co' ga'nh na(.ng ta`i cha'nh 
ma` ba?n tha^n be^.nh nha^n cu~ng nhu+ gia ddi`nh pha?i ga'nh 
chi.u\. Cha(?ng ha.n tru+o+`ng ho+.p tu+. tu+? ba(`ng thuo^'c 
tru+` sa^u, ngoa`i nhu+~ng phi' to^?n ca^'p cu+'u, vie^.n phi', 
v.v... rie^ng tie^`n thuo^'c ddie^`u tri. dda~ to^'n 300.000 
ddo^`ng/nga`y (trong tru+o+`ng ho+.p nhe.) hoa(.c 800.000-1 
trie^.u ddo^`ng/nga`y (trong tru+o+`ng ho+.p na(.ng).

Hai gia'o su+ Tra^`n Tua^'n Lo^. va` Phan Minh Tha?o, thuo^.c 
Trung ta^m Khoa Ho.c Xa~ Ho^.i & Nha^n Va(n, cu~ng ddo^`ng y' 
vo+'i ba'c si~ L.H Ha` ra(`ng co' nhu+~ng ye^'u to^' ta^m ly' xa~ 
ho^.i, be^' ta('c trong cuo^.c so^'ng, tha^'t ti`nh, ba^'t ma~n, 
v.v.... DDie^`u dda'ng lo nga.i o+? dda^y la` ti`nh tra.ng tu+. 
tu+? trong gio+'i thanh thie^'u nie^n ddang co' chi? da^'u nhu+ 
la` mo^.t "mo^'t tho+`i thu+o+.ng". Gio^'ng nhu+ tru+o+`ng ho+.p 
4 thie^'u nu+~ 16 tuo^?i, na('m tay nhau ra ca^`u Xa'ng tra^`m 
mi`nh che^'t, va`o tha'ng 2/97. Khoa?ng tro^'ng tinh tha^`n va` 
su+'c e'p cu?a xa~ ho^.i co' le~ la` nguye^n nha^n chi'nh da^~n 
dde^'n quye^'t ddi.nh cho.n lu+.a ca'i che^'t cu?a gio+'i thanh 
thie^'u nie^'n, theo lo+`i pha't bie^?u cu?a gia'o su+ Tra^`n 
Tua^'n Lo^., va` so^' lie^.u tho^'ng ke^ cho tha^'y tre^n 84% 
tru+o+`ng ho+.p tu+. tu+? na(`m trong tha`nh pha^`n o+? tuo^?i 
lao ddo^.ng.
------------------------