Re: China & Vietnam

[Hong Lam Vu <vuh000@goofy.zdv.Uni-Mainz.de>]

Hi all,

Ma^'y ho^m nay ba^.n du`i ma`i kinh su+?, ra ddi`nh tha^'y ca'c bo^ ho.p
ho^.i nghi. Die^n Ho^`ng ha(ng qu'a, tui cu~ng pha?i mo` vo^ ba`n chuye^.n
nuo+'c vi` nghe no'i "Quo^'c gia hu+ng vong, tha^'t phu hu+~u tra'ch".

- A French geographer named Yves Lacoste dda~ tu+`ng dde^` nghi. tu+` la^u
go.i South China Sea la` South East Asia Sea. Cha(?ng ma^'y ai nghe ca?.
Ngay nhu+ ng` VN mi`nh ghe't Ta`u la` the^' ma` va^~n co`n bao ng` go.i
no' "bie^?n Nam Ha?i" thay vi` "bie^?n Ddo^ng".

- Truo+'c khi ba`n chuye^.n hoa` hay chie^'n co' le~ cu~ng ne^n pha^n
ti'ch strategy cu?a TQ va` national interest cu?a mo.i ng` xem sao.

Co' 1 cu. Ta`u trong Chie^'n quo^'c sa'ch pha^n bie^.t 2 loa.i chie^'n
tranh. 1 loa.i dde^? cuo+'p dda^'t, 1 loa.i dde^? thu phu.c la`m chu+
ha^`u. TQ dde^? y' dde^'n HS-TS truo+'c he^'t vi` nghe no'i duo+'i ddo'
co' dde^'n 1 ty? ta^'n da^`u va` khi'. Lo+.i i'ch trung ha.n cu?a TQ la`
co' the^m nguo^`n energy ma` cha.y ca'i ne^`n kinh te^' ddang ta(ng
truo+?ng no'ng dde^'n 2 chu+~ so^' mo^~i na(m. Lo+.i i'ch da`i ha.n la` 
kie^?m soa't vu`ng bie^?n Ddo^ng. Khi na`o TQ tha`nh 1
superpower, ddu? su+'c ca.nh tranh vo+'i My~ o+? mu+'c toa`n ca^`u thi`
lu'c a^'y ba'c Ta`u mo+'i dda(.t vie^.c kie^'m chu+ ha^`u la`m mu.c tie^u.

Va^.y ne^n tranh cha^'p vo+'i VN, ba'c TQ dda(.t strategy la` la^'n
bie^?n. Tactic cu?a ba'c a^'y la` ga(.m nha^'m, la^u la^u la.i ddo+'p 1
ho`n dda?o, dda`o 1 gie^'ng khoan. Ga(.m nha^'m va` dda'nh ti?a, ti?a VN
truo+'c ru`i ti?a da^`n ca'c chu' kha'c sau. Ca'c ba'c tru`m nuo+'c ta`u
ddo.c su+? Ta`u thuo^.c la`u, ca'c ba'c a^'y quen tu+ duy theo ha`ng the^'
ky?, khinh ba'c My~ mo+'i co' 200 na(m la^.p quo^'c, cha(?ng ba(`ng 1
ti'ch ta('c trong li.ch su+? nuo+'c Ta`u. Ca'c ba'c TQ co' ke^' hoa.ch se~
ga(.m da^`n toa`n bo^. qd TS trong vo`ng 100 na(m (HS thi` ca'c ba'c a^'y
dda~ a(n tuo+i nuo^'t so^'ng ru`i).

Nghe no'i cu. Palmerston, British PM under Queen Victoria said: "There are
no permanent allies, there are only permanent interests", va^.y ta k0 ne^n
ti'nh chuye^.n ve va~n ca'c ba'c China, US et al. ba(`ng ca'i na`y ca'i
no., ta pha?i nuo+ng va`o vital interests cu?a ca'c ba'c a^'y ma`
du`ng strategy cu?a ng` la`m tactic cu?a mi`nh.

Ve^` la^u ve^` da`i, ro~ ra`ng TU+. ta pha?i ma.nh thi` mo+'i cu+. dduo+.c
TQ, va` muo^'n ma.nh le^n thi` chi? co' nghe lo+`i ba'c Tuan Pham: Work
hard AND smart. Hie^.n ta co`n thie^'u khoa?n work smart, theo tui tro+?
nga.i lo+'n nha^'t la`m ta k0 smart dduo+.c la` ca'i inferiority complex.
Ta ra^'t thie^'u tu+. tin, dda^y la` ti'nh ca'ch ra^'t bao tru`m cu?a ng`
VN mi`nh ba'c Hoa`ng a. Ta cu+' oang oang ddo`i "giu+~ gi`n ba?n sa('c",
k0 bie^'t ra(`ng ca'i ba?n sa('c hay ho nha^'t cu?a da^n to^.c la` bie^'t
vuo+.t qua chi'nh mi`nh. Va^.y ca'ch to^'t nha^'t dde^? "giu+~ gi`n ba?n
sa('c" la` pha?i vuo+.t qua chi'nh mi`nh. Hi`nh nhu+ cu. La~o tu+? co'
no'i: "Bie^'t dduo+.c mi`nh mo+'i la` Anh, tha('ng dduo+.c mi`nh mo+'i la`
Hu`ng." Duo+`ng nhu+ ta mo+'i sa('p la` anh hu`ng tho^i, chu+' chu+a la`
anh hu`ng dda^u.

Dde^? cu+. dduo+.c vo+'i TQ, tu+. ta ma.nh chu+a ddu?, ma.nh ma^'y thi`
cu~ng k0 a(n thua so vo+'i ho+n 1 ty? da^n Ta`u. Ta co`n pha?i co' "ha^.u
phuo+ng lo+'n" nu+~a. To^'t nha^'t la` bie^'n ca? the^' gio+'i la`m ha^.u
phuo+ng lo+'n cho ta. Tuy nhie1n la`m gi` cu~ng pha?i co' tro.ng ddie^?m,
va^.y ta pha?i nha('m 3 anh My~, Nha^.t va` ASEAN la`m ha^.u phuo+ng lo+'n
cho mi`nh. Ba'c Phu lang sa thi` tuy ti`nh ca?m co' dda^'y nhu+ng ba'c
a^'y ye^'u, la.i o+? xa. Ba'c ASEAN thi` la` ve^` la^u ve^` da`i tho^i,
ba'c na`y tuy o+? ga^`n nhu+ng vu+`a ye^'u vu+`a chia re~. Truo+'c ma('t
chi? co' ba'c My~ va` ba'c Nha^.t.

Nga`y xu+a, ba'c My~ bo? ro+i ba'c Saigon ma(.c du` cu`ng "ideology", nay
ba'c My~ ye^?m tro+. ba'c Taiwan cu~ng dda^u pha?i dde^? ba?o ve^. "ne^`n
da^n chu? non tre?". Cha(?ng qua chi? vi` ba'c My~ la` 1 maritime power,
vital interest cu?a ba'c a^'y la` pha?i giu+~ dduo+.c va`nh ddai chie^'n
luo+.c Ta^y Tha'i bi`nh duo+ng cha.y tu+` Japan, SKorea, Taiwan, the
Philippines, Australia. South VN na(`m tre^n lu.c ddi.a, ngoa`i va`nh ddai
chie^'n luo+.c ddo' ne^n "ma^'t cu~ng k0 sao". Bie^?n Ddo^ng ddo^'i vo+'i
ba'c Nha^.t la` ca'i ye^'t ha^`u ru`i, ne^n ba'c a^'y quye^'t k0 dde^?
lo.t va`o tay ba'c TQ. Nay ta pha?i la`m sao dde^? ba'c My~ cu~ng nhi`n
nha^.n nhu+ ba'c Nha^.t. So*? di~ ba'c Ta`u cho.n ta la`m ddo^.t pha'
kha^?u vi` ta la` "ma('t xi'ch ye^'u nha^'t". Ne^'u muo^'n ca'c ba'c My~,
Nha^.t,etc nha^.n la`m ha^.u phuo+ng lo+'n cho ta trong truo+`ng ho+.p
khu?ng hoa?ng bie^?n Ddo^ng thi` ta cu~ng pha?i nhuo+.ng bo^. ca'c ba'c
a^'y ddo^i ddie^`u. Ca'i na`y thuo^.c ve^` nghe^. thua^.t chi'nh tri. va`
ngoa.i giao ru`i. Chi? xin no'i la` ta pha?i cu+ xu+? ra sao dde^? ca'c
ba'c a^'y kho?i khinh ta (la` ngu, la` he`n, la` kie^u, la` v.v.), co'
nhu+ the^' thi` ca'c ba'c a^'y mo+'i to^n tro.ng ta ma` ta cu~ng to^n
tro.ng la.i ca'c ba'c a^'y dduo+.c.

Ve^` truo+'c ma('t, thi` ta pha?i he^'t su+'c kie^`m che^', k0 dduo+.c
manh ddo^.ng. Ba'c TQ chi? mong ta no^? 1 pha't su'ng dde^? ba'c a^'y
la^'y co+' a la xo^. Na(m 88, ta ma^'t vo+'i ba'c TQ 7 dda?o, li'nh ta
chi? dda'nh tay k0, k0 ba('n 1 pha't su'ng. Ddu'ng nhu+ ba'c Ca no'i, ha?i
qua^n ta ke'm ho+n TQ nhie^`u, ta ma` manh ddo^.ng ba^y gio+` thi` thay
vi` ma^'t 1 se~ bi. ma^'t 10. Ta co' le~ chi? ddo. dduo+.c vo+'i TQ ve^`
khoa?n ta`u bay. Nghe dda^u sa('p mua SU cu?a Nga. Sang na(m ta se~ co'
ve^. tinh rie^ng, k0 bie^'t ca'i na`y co' da`nh 1 pha^`n cho quo^'c pho`ng
k0, nhu+ng nha^'t thie^'t ta pha?i co' ve^. tinh do tha'm, ta`u nga^`m va`
ma'y bay sa(n ta`u nga^`m. Bom nguye^n tu+? thi` k0 ca^`n ma` cu~ng k0
the^? vi` ta cu`ng ca'c nuo+'c ASEAN dda~ ky' hie^.p uo+'c bie^'n DNA
tha`nh non nuclear weapon zone. Ta`u sa^n bay ta cu~ng k0 ca^`n vi` bo+`
bie^?n ta dda~ la` ta`u sa^n bay k0 the^? dda'nh chi`m ru`i.

Ddie^?m lai. qu'a tri`nh da'nh nhau, tre^n bo^. thi` ta cu~ng k0 dde^'n
no^~i na`o, nhu+ng tre^n bie^?n thi` cha(?ng ra sao. Na(m 74 ma^'t Hoa`ng
sa vo+'i TQ, na(m 88 ma^'t 7 dda?o o+? Truo+`ng sa, na(m 92 ma^'t the^m 4
dda?o nu+~a. Ma` ba'c Ta`u thi` cho+i tro` u' tim, kie^'n tha la^u dda^`y
to^?, vu+`a na(m ngoa'i ky' hie^.p ddi.nh vo+'i ta la` "2 be^n cam ke^'t
giu+~ nguye^n tra.ng, kho^ng ga^y phu+'c ta.p the^m ti`nh hi`nh", ma` ba'c
a^'y cu+' la`m to+'i, ta la thi` ba'c a^'y ba?o ba'c a^'y la`m trong nha`
cu?a ba'c a^'y, cha? lie^n quan gi` dde^'n ta. Va^.y ne^'u ta ma` cu+'
to^n tro.ng ma^'y ca'i gia^'y lo^.n ky' vo+'i ba'c a^'y la` ta bi. ba'c
a^'y lu+`a cho tho^'i mu~i. Dda~ dda`nh pha?i kie^`m che^', nhu+ng dde^'n
dda^u la` gio+'i ha.n. Ca'c ba'c fuzzy logic thu+? gia?i cho anh em ba`i
toa'n na`y coi. Chu+' cu+' kie^`m che^' ma~i thi` co' lu'c se~ ma^'t tro.n
Truo+`ng sa va`o tay TQ. Co' le~ dda~ dde^'n lu'c ta k0 the^? chi? la
la`ng nu+~a, ma` cu~ng pha?i na('n ga^n ba'c TQ xem sao. Ddu'ng nhu+ ba'c
Hu+ng no'i, the^' gio+'i so+. vi'a TQ ho+n la` am hie^?u thu+.c lu+.c cu?a
ba'c a^'y. Cu+' theo li.ch su+? da.y thi` ta pha?i la` ke? hie^?u ba'c
Ta`u ho+n ai he^'t tre^n hoa`n ca^`u. Va^.y ta cu~ng ne^n qua^'y ro^'i
ba'c a^'y 1 chu't, nho+' la` chi? du`ng karate tho^i, ddu+`ng cha.y sang
mo^n ba('n su'ng. Na(m ngoa'i vu. Taiwan, tui phu.c ba'c Clinton la('m,
ba'c a^'y la`m chi'nh tri. ra^'t ta`i, ddu+`ng khinh ba'c a^'y la` tre?
con nghe ba'c Kissinger xo+ cu+'ng ddo^.ng ma.ch.

Tho^i hi`nh nhu+ tui dda~ bo'p na't qua? cam Tra^`n Quo^'c Toa?n ru`i.
Ve^` nha` "tri' thu+'c tru`m cha(n" dda^y.

Cheers,
La^m.

PS: Ba'c Hoa`ng quan sa't vu. na`y co' the^? ru't ra kho^'i ti'nh ca'ch VN
ddo'.