[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next][Date Index][Thread Index]

Re: Ba`n ve^` Ta^`n Co^'i



Hi ba'c Tie^'n,
> 
> Khi dda~ xa'c ddi.nh ne^`n ta?ng va(n ho'a cu?a nhu+~ng be^n tham
> gia tranh lua^.n thi` ddie^`u quan tro.ng thu+' hai la` ca'c be^n
> tham gia tranh lua^.n co' ddu+'ng cu`ng tre^n mo^.t ne^`n ta?ng
> va(n ho'a hay kho^ng. Ne^'u kho^ng thi` kho^ng the^? tranh lua^.n
> ddu+o+.c, cu~ng nhu+ kho^ng the^? ddu+'ng tre^n hi`nh ho.c
> Lobatrevxkyi tranh lua^.n vo+'i ngu+o+`i ddu+'ng tre^n hi`nh ho.c
> Euclid ve^` hai ddu+o+`ng tha(?ng song song.

Marx/Engels also wrote in the Communist Manifest that you can
not criticize a standpoint from a different standpoint. I have the
same opinion. But be careful. It makes no sense to criticize the
Lobachevski geometry from the point of view of the Euclides geometry. Yet
it is OK to criticize the Lobachevski as well as the Euclides geometry
from a meta geometry. So in order to criticize the Lobachevski geometry, 
you must not stand on the Lobachevski geometry at all.


> DDie^`u na`y cu~ng tu+o+ng tu+. (nhu+ng kho^ng ha(?n hoa`n toa`n
> gio^'ng) trong li.ch su+? cu?a chu'ng ta co' Tra^`n I'ch Ta('c.
> Tra^`n I'ch Ta('c cu~ng la` mo^.t ngu+o+`i co' ho.c va^'n cu+.
> pha'ch, nhu+ng trong khe^' u+o+'c va(n ho'a cu?a da^n to^.c
> Vie^.t, o^ng bi. nga`n ddo+`i nguye^`n ru?a la` te^n ba'n nu+o+'c,
> ha.i da^n\. Mo.i co^' ga('ng bie^.n ho^. cho Tra^`n I'ch Ta('c
> la` ddi ngu+o+.c vo+'i va(n ho'a Vie^.t Nam, la` cho^'ng la.i
> da^n to^.c Vie^.t Nam.  

The Vietnamese "contrat culturel" is not an "unchanged melody". It is
not made once for all. It is a resultate of a historical process, the
Vietnamese history. The Vietnamese culture, or with other words the
Vietnamese value system was and is always under change. 

The Vietnamese nation is not necessarily to be identical with the
Vietnamese culture. The Vietnamese nation must not cease when the
Vietnamese culture changes. The ability to reform is a virtue for the 
nations in a world of permanent changes like ours.


> 
> Ba^y gio+` thu+? ba`n ve^` Ta^`n Co^'i kho^ng pha?i trong va(n
> ho'a Ha'n, ma` trong va(n ho'a nha^n va(n. Ta^`n Co^'i trong
> 1 nga`y gia? le^.nh vua vie^'t 12 kim ba`i trie^.u Nha.c Phi
> ve^` trie^`u\. DDie^`u na`y ddu+o+.c che'p trong chi'nh su+?
> Trung Quo^'c (ne^'u kho^ng tin va`o chi'nh su+? thi` thu+? ho?i
> tin va`o ta`i lie^.u na`o dde^? tham chu+'ng ?). Ha`nh ddo^.ng
> na`y cu?a Ta^`n Co^'i se~ ddu+o+.c dda'nh gia' the^' na`o du+o+'i
> ca'i nhi`n cu?a nha^n va(n ? Ro~ ra`ng la` lu+`a lo.c va` do^'i tra'\.
> Tie^'p dde^'n, khi Nha.c Phi ve^` trie^`u bi. ba('t giam to^'ng
> ngu.c va` bi. ha`nh quye^'t. Ha`n The^' Trung ho?i Ta^`n Co^'i,
> Nha.c Phi ma('c to^.i gi` ? Ta^`n Co^'i tra? lo+`i: "Ma.c tu
> hu+~u" (cha(?ng ca^`n co'). Ddie^`u na`y cu~ng ddu+o+.c che'p
> trong chi'nh su+?\. Ha`nh ddo^.ng na`y the^? hie^.n Ta^`n Co^'i
> ba^'t cha^'p lua^.t pha'p cu?a Nam To^'ng, ba('t va` gie^'t
> ngu+o+`i vo^ co+'\. 
> 
> Va^.y dda^'y, du+o+'i ca'i nhi`n cu?a nha^n va(n, Ta^`n Co^'i chi?
> la` mo^.t te^n lu+`a lo.c, gian tra' va` vo^ dda.o\. Xin ho?i
> nhu+~ng ai muo^'n bie^.n ho^. cho Ta^`n Co^'i ddang ddu+'ng
> o+? va(n ho'a na`o ?
> 

Ddu'ng qu'a, Ta^`n Co^'i lu+`a lo.c, do^'i tra', sa't nha^n. Cha('c
ba'c kho^ng cho ca'i va(n hoa' nha^n va(n na`y la` "ba(`ng vai pha?i 
lu+'a" vo+'i va(n ho'a VN, TQ, ca'c thu+', vi` ne^'u va^.y thi` ba'c 
tu+. ma^u thua^~n. Do do' tui hie^?u ba'c coi "va(n ho'a nha^n va(n" na`y
la` mo^.t thu+' "meta culture". Tu+'c la` kho^ng pha?i va(n ho'a da^n
to^.c ma` la` va(n ho'a nha^n loa.i hoa(.c va(n ho'a giai ca^'p cha(?ng
ha.n. A` ma` theo ba'c thi` co' mo^.t ne^`n ta?ng va(n ho'a chung cho
toa`n nnha^n loa.i kho^ng? Ne^'u co' thi` he^. gia' tri. cu?a no' sa('p
xe^'p ra sao, ca'i gi` tre^n, ca'i gi` duo+'i? Ca'c kha'i nie^.m: Lu+`a
lo.c, do^'i tra', sa't nha^n co' trong he^. gia' tri. na`y kho^ng? Ne^'u
co', thi` na(`m o+? vi. tri' na`o? 

Nha^n no'i dde^'n sa't nha^n, xin ho?i ba'c ne^'u gie^'t 1 nguo+`i dde^?
cu+'u muo^n nguo+`i thi` la` to^'t hay xa^'u? Co' bao nhie^u loa.i gie^'t
nguo+`i? Loa.i na`o to^'t, loa.i na`o xa^'u? Ba'c Machiavelli dda~ ba`n
chuye^.n na`y ru`i nhu*ng tui muo^'n nghe y' kie^'n ca'c ba'c.

Cheers,
La^m.