[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next][Date Index][Thread Index]
Tra? lo+`i cu?a Nguyen Vy-Khanh ve^` ba`i Mie^`n Nam Khai Pho'ng
Cha`o ca'c ba'c,
Ca'c ba'c co`n nho+' tru+o+'c dda^y tre^n VNSA dda~ co' tha?o lua^.n ve^`
ba`i "Mie^`n Nam khai pho'ng" cu?a Nguye^~n Vy Khanh. Sau dda^y la` tra?
lo+`i cu?a ta'c gia?.=20
So+n.
---------- Forwarded message ----------
Date: Fri, 04 Jul 1997 12:04:24 -0400
From: Vy-Khanh Nguyen <vnguyen@mtq.gouv.qc.ca>
To: AnHai Doan <anhai@cs.washington.edu>
Subject: Re: 22 forwarded messages...
Thu+a anh An Ha?i,
Tru+o+'c he^'t, to^i xin ca'm o+n anh dda~ gu+?i la.i cho to^i ta^'t ca?
ca'c tha?o lua^.n cu?a VNSA ve^` ba`i MNKP cu?a to^i. To^i tra? lo+`i quy'
anh tre^~ vi` 1. ma^'y tua^`n qua, to^i kha' ba^.n co^ng vie^.c la`m; 2.
tre^~ mo^.t pha^`n kha'c vi` chi'nh tha'i ddo^. va` tinh tha^`n tha?o lua^.=
n
cu?a mo^.t so^' ngu+o+`i tre^n VNSA ve^` ba`i MNKP; 3. va` hoa`n ca?nh ba`i=
=20
MNKP dda~ ddu+o+.c posted le^n VNSA; 2 ly' do sau la`m ma^'t hu+'ng !
Ti`nh co+` to^i co' mo^.t ngu+o+`i ba.n trong VNSA ho?i co' bie^'t bi. ...
chie^'u co^' kho^ng, to^i mo+'i ho?i ba'c Ian, chuye^.n mo+'i vo+~ ra nhu+
the^'! DDie^`u to^i muo^'n no'i la` die^~n dda`n internet ca^`n co' ddo^'i
thoa.i, ne^'u kho^ng se~ ma^'t he^'t y' nghi~a, du` ai cu~ng co' quye^`n
vie^'t va` no'i ve^` ca'c ta'c gia? (xin lo^~i dda~ pha?i du`ng chu+~
na`y, cho go.n). Quy' anh chi. tre^n VNSA dda~ ngu+ng tha?o lua^.n ve^`
ba`i MNKP; du` va^.y, vo+'i tu+ ca'ch "ddo^'i tu+o+.ng" cu?a phe^ pha'n
cu?a mo^.t so^' ngu+o+`i tre^n VNSA, to^i xin tra? lo+`i ra^'t to^?ng
qua't ve^` mo^.t so^' ddie^?m :=20
1. To^i sinh qua'n (va` nguye^n qua'n) cu`ng ti?nh vo+'i nga`i DDa.i
tu+o+'ng DDie^.n Bie^n, nhu+ng tru+o+~ng tha`nh o+? "vu`ng" VN co^.ng ho`a.
To^i ro+`i VN nga`y 29-4-1975. No'i the^' dde^? nhu+~ng ngu+o+`i quan=20
ta^m to+'i ba`i na`y tre^n VNSA la^'y la.i ca'i mu~ (no'n) "Nam ky`" ra=20
kho?i dda^`u cu?a to^i (tru+o+'c khi ... cha(.t !).
2. Mu.c ddi'ch cu?a to^i khi vie^'t MNKP la` dde^? giu'p nhu+~ng ai muo^'n
vie^'t va(n ho.c su+? VN mo^.t ca'ch toa`n die^.n va` co^ng ba(`ng ba(`ng
ca'ch ddu+a ra mo^.t so^' du+~ kie^.n bi. bo? que^n 1 ca'ch vo^ ti`nh hay
co^' y'. Ne^'u ddo.c ba`i MNKP mo^.t ca'ch vo^ tu+ ho+n, vo+'i common sense
hay view khoa ho.c ho+n, ddu+`ng theo phe pha'i, ddu+`ng prejudice, ha~y
que^n mi`nh la` Ba('c hay Nam, CS hay quo^'c gia ("nguy."), ha~y que^n ca?
nhu+~ng gi` dda~ ho.c ddu+o+.c hay bi. nho^`i so., se~ tha^'y to^i kho^ng
co' y' ky` thi. Nam Ba('c hay pha^n bie^.t CS va` kho^ng CS. Cha(?ng qua co=
'
nhu+~ng su+. thu+.c li.ch su+? ca^'m ky. (tabou) nhie^` u ngu+o+`i so+. no'=
i
dde^'n ! Ma` kho^ng da'm tru+.c die^.n li.ch su+? va` su+. thu+.c thi` la`m
sao co' tie^'n bo^. ? To^i tha^'y quy' anh chi. view la.i Ta^`n Co^'i,
Nguye^~n Du, trong khi ddo', va(n ho.c VN thi` kho^ng ? Cu~ng la. ! =20
3. Nhie^`u vi. tre^n VNSA dda~ hie^?u sai nghi~a KHAI-PHO'NG la` "tie^n
phong", "tie^`n phong", "tru+o+'c he^'t", "dda^`u tie^n", va` MNKP la`
Pioneering South; do ddo' dda~ co' nhu+~ng ... che'm cha(.t theo to^i la`
tra^.t cho^~ ! KHAI PHO'NG co' nghi~a la` "co+?i mo+?", "open mind", sa(~n
sa`ng ddo'n nha^.n ca'i mo+'i ca'i la., ca'i tu+`ngoa`i, vv. (Ha'n Vie^.t
TD cu?a DDa`o Duy Anh ddi.nh nghi~a KP : "Buo^ng tha? ra; co^ng khai;
tho^ng thu+o+ng cu`ng ca'c nu+o+'c kha'c". VNTD cu?a ho^.t KTTD : "Buo^ng
tha mo+? ro^.ng". VNTD cu?a Le^Va(n DDu+'c/Le^Ngo.c Tru. : "Tha? cu+?a cho
tu+. do; to^n tro.ng tinh tha^`n khoa ho.c, pha't huy tinh tha^`n da^n
chu? va` xa~ ho^.i, tha^u tha'i tinh hoa va(n ho'a the^' gio+'i" chu'
the^m : trong chu+o+ng tri`nh gia'o du.c cu?a VNCH, KP la` mo^.t trong
so^' ca'c mu.c tie^u !=20
=20
Tie^'p dda^y, to^i xin tra? lo+`i ve^` 1 so^' nha^.n xe't:
* AiViet Nguyen vie^'t :
> Nhu+~ng Pha.m Thi. Hoa`i, Nguye6~n HUy Thie^.p co' la` nho+` tie^'p=20
>xu'c vo+'i va(n ho.c "ngu.y"? O^ng na`y vui ti'nh qua'.
DDa^y la` vie^.c ca^`n pha?i kie^?m chu+'ng, kho' vi` dda^u co' nha` va(n
na`o tu+. khai, ha~y cho+` tho+`i gian va^.y !
> Tu+` tho+`i Tie^`n chie^'n va` trong Li.ch Su+?: nha` va(n tho+, nghe^.=
=20
>thua^.t dde^`u o+? mie^`n Trung va` xu+' Ba('c la` chi'nh. XIn mo+`i cu+'=
=20
>mo+? Gia'o Khoa thu+ cu?A mie^`n Nam ra thi` tha^'y Huy CA^.n Xua^n=20
>Die^.u,... dde^`u o+? Ba('c ca?.=20
Anh xa'c nha^.n nhu+~ng gi` to^i xa'c quye^'t trong ba`i MNKP, pha^`n VNCH
1954-1975: Theo to^i chu+o+ng tri`nh Vie^.t va(n kho+?i tu+` Hoa`ng Xua^n
Ha~n va^~n tie^'p tu.c the^m bo+'t trong tho+`i 1954-75, nhu+ng va^~n trong
khuynh hu+o+'ng que^n va(n ho.c mie^`n Nam ca^.n cu~ng nhu+ hie^.n dda.i.
>To^i cu~ng nghe no'i Tha^`y Ladaro^ Phie^`n la` tie^?u thuye^'t dda^`u
tie^n ba(`ng quo^'c ngu+~ la^u ro^`i.
Nhu+ trong MNKP, to^i dda~ tri`nh ba`y ngu+o+`i dda^`u tie^n no'i dde^'n la=
`
gs Bu`i DDu+'c Ti.nh na(m 1975. Ga^`n dda^y, na(m 1993, khoa Ngu+~ va(n DHT=
P
HCM dda~ in la.i truye^.n na`y dde^? tham kha?o va` co' nhu+~ng nghie^n
cu+'u mo+'i ve^` vie^.c na`y !
=20
* Anh Tuan V Nguyen :
>=09To^i sick and tired vo+'i ca'i lua^.n ddie^.u Nam=20
>Ba('c. Tu.i Pha'p no' du`ng ca'i chie^u ba`i "chia dde^?=20
>tri." na`y xem ra kha' tha`nh co^ng.
Co' nhu+~ng su+. thu+.c ca^`n pha?i nhi`n tha(?ng, nha^'t la` ngu+o+`i ...
tri' thu+'c. To^i kho^ng tu+. cho la` tri' thu+'c, nhu+ng to^i ye^u su+.
thu+.c va` ghe't ba^'t co^ng ! Ai ddo' lo+~ bi. be^.nh ki'n thi` cu~ng pha?=
i
chu+?a (ne^'u muo^'n so^'ng), co`n muo^'n da^'u su+. thu+.c thi` ke^'t qua?
ra sao ai cu~ng co' the^? ddoa'n ddu+o+.c ro^`i !
>=09Tua^'n
> Ke? muo^'n cha(.t dda^`u ... tri' thu+'c :)
To^i cu~ng muo^'n nhu+ anh T : cha(.t dda^`u he^'t thu+' ... tri' thu+'c
hypocrite hoa(.c thie^'u ... va(n ho'a, gia'o du.c !=20
* Anh La^m (Hong Lam Vu) :
>Tuy nhie^n, chu? ddi=3D92ch chu+=3D92ng minh su+. kho^ng thua ke=3D92m cu?=
a va(n =3D
>ho=3D92a vu`ng dda^=3D92t na`y so vo+=3D92i va(n ho=3D92a vu`ng dda^=3D92t=
kha=3D92c cu=3D
>~ng "do+?" nhu+ chu? ddi=3D92ch chu+=3D92ng minh su+. u+u tu=3D92 cu?a va(=
n ho=3D92=3D
>a 1 vu`ng dda^=3D92t so vo+=3D92i va(n ho=3D92a 1 vu`ng dda^=3D92t kha=3D9=
2c
>=3D2E "Do+?" la` vi` no=3D92 nguy hie^?m va` da.i do^.t. Nguy hie^?m o+? c=
ho^~ =3D
>no=3D92 de^~ bi. lo+.i du.ng dde^? phu.c vu. cho vie^.c ga^y hie^`m khi=3D=
92ch =3D
>giu+~a nguo+`i cu?a 2 mie^`n. Da.i do^.t o+? cho^~ do lo^=3D92i vie^=3D92t=
emot=3D
>ional, no=3D92 la`m gia?m ti=3D92nh kha=3D92ch quan va
>` do ddo=3D92, gia?m su+=3D92c thuye^=3D92t phu.c cu?a ca? ba`i vie^=3D92t=
.=3D20
Nguy hie^?m va`da.i do^.t : Theo to^i, ngu+o+`i dda'ng tra'ch (hay dda'ng
... cha(.t dda^`u) la` ngu+o+`i lo+.i du.ng su+. thu+.c / tabou cho lo+.i
i'ch rie^ng hay cu?a phe nho'm.
Lua^.n ddie^.u cu?a anh La^m dda~ khie^'n nhie^`u su+? gia nga`y xu+a bi.
... ha. ngu.c hoa(.c dda~ pha?i be? ... bu't !=20
* Anh Tuan Pham :
>Va^'n dde^` ba`i MNKP ne^u ra la` mo^.t
>va^'n dde^` va(n ho.c ca^`n nghie^n cu+'u, nhu+ng ba`i ddo'
>vie^'t dde^? ga^y ro^'i va` provoke chu+' kho^ng pha?i
>dde^? sa'ng to?.
=20
To^i vie^'t dde^? ga^y ro^'i va` provoke la`m gi` khi to^i la`m co^ng
chu+'c cho chi'nh phu? Canada, se~ ve^` hu+u vo+'i hu+u bo^?ng Canada, va`
kho^ng he^`co' tham vo.ng ve^`... "kha'ng chie^'n" hay la`m vie^.c la~nh
lu+o+ng o+? VN ! Ne^'u co' provoke la` ca'i su+. thu+.c tu+. no' provoke,
to^i chi? la`m pha^.n su+. "tha(`ng mo~" nha('c nho+? tho^i ! Va` ne^'u
ca^`n provoke dde^? sa'ng to? su+. thu+.c, to^i va^~n sa(~n sa`ng !=20
* Anh DDo^ng A Tra^`n Minh Tie^n :
>Su+. ddo^`ng di. cu?a va(n ho.c Ba('c, Nam la` do su+. ddo^`ng di. cu?a
>va(n ho'a chi'nh tri. xa~ ho^.i Ba('c, Nam. Kha'i nie^.m "khai pho'ng"=20
>la` kha'i nie^.m kho^ng thi'ch ho+.p va` cu~ng kho^ng co' da^~n chu+'ng=
=20
>mang ti'nh thuye^'t phu.c\. Ho.a ra co' the^? no'i, va(n ho.c phu+o+ng=20
>Ta^y va` nha^'t la` va(n ho.c Pha'p dda~ "khai pho'ng" go'p pha^`n=20
>chuye^?n bie^'n ne^`n va(n ho.c VN tu+` phong ca'ch A' DDo^ng sang phong=
=20
>ca'ch Ta^y phu+o+ng\.=20
Ca^u sau cu?a anh co' kha'c gi` y' cu?a to^i trong ba`i MNKP dda^u, nhu+ng
anh dda~ la^`m to khi cho ra(`ng "kha'i nie^.m KP la`kha'i nie^.m kho^ng
thi'ch ho+.p va` cu~ng kho^ng co' da^~n chu+'ng mang ti'nh thuye^'t phu.c".
KP la` "open mind" thi` mie^`n Nam tru+o+'c nay va^~n co' ca'i dda(.c ti'nh
ddo'. Va` nhie^` u ngu+o+`i Ba('c Trung dda~ no'i nhu+ va^.y; ne^'u kho^ng
nhi`n nha^.n, la` co^' cha^'p, ... bu+o+'ng !
>To^i kho^ng hie^?u, co' tie^u chua^?n na`o co' the^? so sa'nh su+. ho+n
>ke'm cu?a ne^`n va(n ho.c no'i rie^ng hay va(n ho'a no'i chung ?
>Mo^.t ne^`n va(n ho.c nhu+ the^' na`o thi` ddu+o+.c go.i la` u+u tu' ?
>Va(n ho.c la` va(n ho.c. DDo' kho^ng pha?i la` mie^'ng thi.t hay con
>ca' ngoa`i cho+. dde^? co' the^? ca^n ddong. Ngu+o+`i ta chi? co'
>the^? ti`m ca'c ddie^?m ddo^`ng di. cu?a ca'c ne^`n va(n ho.c hay
>ca'c do`ng va(n ho.c ma` tho^i\.
Trong ba`i MNKP to^i kho^ng he^` so sa'nh "ho+n ke'm" cu~ng nhu+ kho^ng co'
y' "ca^n ddong"; to^i chi? muo^'n ddu+a ra nhu+~ng sai la^`m, khie^'m
khuye^'t cu?a va(n ho.c su+? VN.=20
>La^'y la.i truye^.n "Tha^`y Lasoro" (sp ?) gi` ddo'. No' co' ga^y ra ca?
>1 phong tra`o vie^'t tie^?u thuye^'t kho^ng ? To^i da'm nghi~ la` kho^ng.
>Ne^'u co' thi` ngu+o+`i ta dda~ kha('c va`o dda', ta.c va`o ddo^`ng ro^`i,
>chu+' dda^u dde^? que^n la~ng.
No' co' ga^y ca? mo^.t phong tra`o, nhu+ to^i dda~ chu+'ng minh trong MNKP
va` se~ tie^'p tu.c chu+'ng minh. Co' nhu+ng bi. que^n co^' ti`nh, cu~ng
nhu+ va(n ho.c mie^`n Ba('c 1954-1975 va` va(n ho.c mie^`n Nam 1954-1975
dda~ bi. co^' ti`nh kho^ng no'i dde^'n mo^.t ca'ch chi'nh thu+'c va` toa`n
die^.n. Mie^`n Ba('c chi? no'i dde^'n va(n ho.c "gia?i pho'ng mie^`n Nam",
"gia?i Nguye^~n DDi`nh Chie^?u"; trong khi mie^`n Nam tru+o+'c 75 chi?=20
no'i dde^'n vu. Tra(m hoa ddua no+? !=20
>Tuy nhien, ddu+ng ve^` phu+o+ng dien lich su+, hay khi xe't ve^` anh =20
>huo+ng cua? cac no^? lu.c dda^`u tie^n, nha^'t la` khi ca'c no^? lu+.c =
=20
>ddo' ga^y ra ca? mo^.t phong trao`, vi. tr'i cu?a ca'c ta'c pha^m dda^`u =
=20
>tie^n ba(`ng chu+? QN pha?i ddu+o+c dda(.t cho ddu'ng cho^?. Ta.i sao =
=20
>khi chu'ng ta quan ta^m de^'n ta'c pha^m dda^`u tie^n ba(`ng chu+ No^m, =
=20
>ma` la.i kho^ng nha(c nho+? dde^'n ta'c pha^m dda^`u tie^n ba(ng chu+ QN?
DDo' cu~ng la` mu.c ddi'ch cu?a ba`i MNKP !
>MNKP ddu+a va^'n dde^` la` vai tro` tie^`n phong cu?a ca'c ta'c gia? mien =
=20
>nam o+ ha^.u ba'n the^ ky? 19 dda~ kho^ng ddu+o+c dda(.t ddu'ng mu+'c, =
=20
>ca? o+ hai mien, bac va` nam. Nha^n xe't ddo', theo to^i nghi~,
>pha?n an?h kha' trung thu+c xa~ ho^.i mien nam truoc 75.
Xin the^m : Va` ca? mie^`n Ba('c tu+` dda^`u the^' ky? XX dde^'n 1975 !
* Anh Thanh Nam Tran :
>No'i tha(?ng ra tui co' lu+o+'t so+ ca'i ba`i MNKP tha^'y
>no' hoa`n toa`n kho^ng co' gia' tri. hay no'i nhe. nha`ng ho+n la`
>kho^ng dda'ng dde^? chu'ng ta tranh lua^.n.
Anh TNT o+? Pha'p ma` dda^`u anh kha' dda^`y ... sa.n ! Hoa(.c anh nghi~
to^i thuo^.c ve^` mo^.t "luo^`ng va(n ho'a" kha'c ! Di~ nhie^n ro^`i !
Sau cu`ng to^i xin ca'm o+n VNSA 2 vie^.c :
1. DDa~ chi? ca'i sai la^`m khi to^i vie^'t ra(`ng cu. Vu~ Ngo.c Phan trong
bo^. NVHD chi? no'i dde^'n TV Ky' va`DDo^ng Ho^`. Cu. VNP co' vie^'t 7 tran=
g
ve^` cu. HB Cha'nh (trang 359-366, ba?n in Tha(ng Long ta.i Sa`igo`n 1960).
Ma.ch va(n co' the^? dda~ khie^'n to^i que^n no'i the^m ra(`ng VNP dda~
kho^ng dda'nh gia' ddu'ng co^ng cu?a cu. HBC ddo^'i vo+'i phong tra`o tie^?=
u
thuye^'t hie^.n dda.i.
2. Cho to^i tha^'y ca'i go.i la` "open mind" ra^'t kho' co' va` kho' giu+~
ddu+o+.c trong ca'c cuo^.c tha?o lua^.n giu+~a ngu+o+`i Vie^.t vo+'i nhau,
ngay ca? vo+'i ca'c anh chi. tre^n VNSA la` nhu+~ng ngu+o+`i VN ddu+o+.c
u+u dda~i (ho+n dda.i dda so^' da^n VN trong nu+o+'c) co' di.p ddi ho.c
hay tham quan o+? xu+' ngu+o+`i. To^i dda~ tu+`ng bie^'t cho+. Ca^`u O^ng
La~nh va` cho+. Be^'n Tha`nh o+? Sa=EC go`n, nay qua VNSA to^i bie^'t the^m
cho+. DDo^`ng Xua^n. Co' "kho^n ngoan" (bie^'t tra? gia' cha(?ng ha.n) o+?
2 cho+. dda^`u, ra to+'i cho+. DX va^~n ma^'t dda^`u de^~ nhu+ cho+i ! Ma`
con ngu+o+`i ta cu~ng la.: cu`ng mo^.t ngu+o+`i nhu+ TM Tie^n cha(?ng
ha.n, khi anh ddi cho+. BT, COL (=3D tre^n die^~n dda`n internet kha'c) anh
a(n no'i li.ch su+. nhe. nha`ng cu+' nhu+ la` nha` tho+ DDo^ng A, nhu+ng
khi tro+? ve^` cho+. DX thi` ... ddanh dda' qua'. Ai ddo+`i "ngu? vo+'i
vo+. ngu+o+`i" ma` la.i "vo^ ti`nh, ma^.p mo+`" - ca'i su+o+'ng trong da
thi.t va` tho?a ma~n trong dda^`u (chu`ng le'n ma`!) la` co^' ti`nh,
tru+o+'c gio+` ngo^. chu+a tha^'y ai ... vo^ ti`nh trong chuye^.n ddo' ca?
! Cha('c TMT co' kinh nghie^.m cha(ng ?=20
=20
Xin anh chuye^?n e-mail na`y dde^'n VNSA. Ca'm o+n va` chu'c quy' anh vui
ma.nh !
-----------------------
Nguyen VyKhanh
vnguyen@mtq.gouv.qc.ca
-----------------------