[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next][Date Index][Thread Index]

Re: Tra? lo+`i cu?a Nguyen Vy-Khanh ve^` ba`i Mie^`n Nam Khai



Thu+a anh Aiviet cu`ng ta^'t ca? quy' anh chi.,

Ca'm o+n anh Aiviet dda~ co' lo+`i ba`n the^m. DDo.c msg cu?a anh xong, to^i
tha^'y va^~n co`n va`i ddie^?m "ky~ thua^.t" "terminology" ca^`n xa'c nha^.n
la.i dde^? kho?i co' nhu+~ng hie^?u la^`m kha'c.

*> Tuy nhie^n to^i cu~ng xin no'i la` trong ca'i
>context va` ma.ch logic cu?a ba`i MNKP thi` ca'i nghi~a la` tie^n phong 
>xem chu+`ng tu+. nhie^n ho+n. Ngu+o+`i ddo.c chi? hie^?u nhu+`ng ddie^`u 
>anh muo^'n vie^'t cho+' kho^ng pha?i nhu+`ng ddie^`u anh muo^'n no'i. Vi` 
>va^.y to^i ra^'t mong ddu+o+.c ddo.c MNKP II.

Ca? ba`i MNKP, to^i muo^'n chu+'ng minh mie^`n Nam tu+` xu+a nay vo^'n (va`
va^~n co`n) "khai pho'ng" (open mind) ve^` va(n ho'a, va(n ho.c, phong tu.c,
vv. Vi` co' tinh tha^`n "khai pho'ng" (open mind) ma` mie^`n Nam dda~ co'
nhu+~ng ddo'ng go'p "tie^n phong" (pioneering) ve^` va(n ho.c chu+~ quo^'c
ngu+~. Pha^`n dda^`u (kha' da`i) cu?a ba`i MNKP no'i ve^` ca'i va(n ho.c
"tie^n phong" co' ti'nh ca'ch "khai pho'ng" ddo'.

Ca'c pha^`n sau vi` mo^.t ly' do rie^ng (co' nhie^`u ddie^`u ca^`n pha?i
kie^?m chu+'ng, co' va`i ta'c pha^?m dda~ ddo.c tu+` 20, 30 na(m tru+o+'c
hie^.n kho^ng co' sa(~n, ca^`n xem la.i) do ddo' dda~ pho^? bie^'n mo^.t
ca'ch so+ lu+o+.c. Nhu+ng tu+.u trung to^i muo^'n chu+'ng minh tie^'p ca'i
ti'nh cha^'t "khai pho'ng" (open mind) cu?a va(n ho.c mie^`n Nam sau ddo'
cho dde^'n 1975. Cuo^'i cu`ng, tu+`1975 dde^'n nay (1997...), ti'nh cha^'t
"khai pho'ng" ddo' dda~ go'p pha^`n khie^'n nga`y nay va(n ho.c VN trong &
ngoa`i co' nhu+~ng ta'c pha^?m va(n ho.c "khai pho'ng" (open mind) dda'ng
ke^?. Co' nghi~a la` sau 1932, to^i se~ kho^ng nha('c dde^'n chuye^.n "tien
phong" nu+~a !
  
>  Ca'i chuye^.n nha` va(n VN so^'ng o+? MB co' ddu+o+.c tu+ tu+o+?ng 
>"Khai Pho'ng" la` nho+` ddo.c sa'ch MN 54-75, xem chu+`ng tra? lo+`i cu?a 
>anh cu~ng cha(?ng ma.nh gi` la('m. Anh no'i la` pha?i xem xe't the^m ma` 
>dda~ ha. bu't ke^'t lua^.n thi` co' ve? gio^'ng "Ba'c Mao" qua'. 

To^i ddo^`ng y' ca'i so sa'nh vo+'i Ba'c Mao tuy to^i tong teo ho+n nhie^`u.
To^i nghe ke^? la.i ra(`ng "in private", va`i (=3,4 minimum) nha` va(n tho+
Nam Ba('c thu' dda~ thi'ch thu' va` a?nh hu+o+?ng ca'i "kho^ng khi' va(n
chu+o+ng" cu?a ta'c pha^?m va(n ho'a o+? mie^`n Nam 1954-1975. Ngu+o+`i ke^?
cho to^i la` 2 gia'o su+ dda.i ho.c o+? Ságo`n tru+o+'c 1975, nay va^~n ddi
ddi ve^` ve^`. Ba?n tha^n to^i dda~ tha^'y da^'u ve^'t ddo' trong mo^.t va`i
ta'c pha^?m, nhu+ng vi` chu+a nghie^n cu+'u ky~ va` so sa'nh, do ddo' chu+a
da'm ne^u te^n tuo^?i ra. 
   
>  Chuye^.n "Tha^`y Lasaro Phie^`n" thi` to^i co' the^? ddo^`ng y' vo+'i 
>anh ne^'u Khai Pho'ng la` pioneer chu+' kho^ng pha?i la` open mind.

Kho^ng. Vi` "open mind" vo+'i va(n ho'a Ta^y phu+o+ng (=Pha'p) ma` Ng~
Tro.ng Qua?n dda~ vie^'t truye^.n Tha^`y Lazaro^ Phie^`n = vi` "khai pho'ng"
ma` "tha^`y L P" tro+? tha`nh "tie^n phong ! Nhu+ng nhu+ to^i se~ chu+'ng
minh tie^'p (se~ in tha`nh sa'ch dda^`u na(m 1998, ta'c gia? NT Qua?n cu~nh
nhu+ ca'c nha`tri' thu+'c ta^n ho.c kha'c ddo^`ng tho+`i, ho. chi? "ta^.n
du.ng" phu+o+ng tie^.n (chu+~ quo^'c ngu+~, the^? loa.i tie^?u thuye^'t, vv)
nhu+ng ve^` ne^`n ta?ng va(n ho'a, lua^n ly', ho. ra^'t ... da^n to^.c,
kho^ng vo.ng ngoa.i nhu+ ta va^~n la^`m tu+o+?ng !

>  O+? dda^y toa`n anh em co+?i mo+? ca?. Anh cu+' tu+. nhie^n "che'm cha(.t"
>la.i nhe'. To^i va` hai anh Tua^'n vo+'i anh Tie^'n cu~ng che'm cha(.t 
>nhau ra tro` . Ba?n tha^n to^i ra^'t quy' ca'c anh a^'y va` ho.c ddu+o+.c 
>kho^'i ddie^`u.

Vui nghe anh Aiviet no'i ra ddie^`u na`y. Tha^.t ta^m to^i quy' anh TM
Tie^'n ve^` kie^'n thu+'c dda da.ng va` vu+~ng cha('c; duy trong chuye^.n
ba`i MNKP, anh TM Tie^'n ddi qua' vo^.i va` co' nhu+~ng tu+` "ru`ng ro+.n"
nhu+ "a(n tro^.m", "nu+o+'c vo? lu+.u, ma'u ma`u ga`". To^i dda~ tra? lo+`i
ra(`ng to^i chi? xin la`m tha(`ng mo~ nha('c nho+?, chu+' to^i dda^u bao
gio+`da'm tu+. nha^.n la` "ho.c gia?" hay "nha`nghie^n cu+'u" dda^u.

To^i cu~ng thie^?n nghi~ con ngu+o+`i co' the^? ho.c ho?i nhau nho+` ddo^'i
thoa.i, trao ddo^?i, nhu+ng pha?i to^n tro.ng nhau. Co`n dda~ ke^'t a'n thi`
co`n tranh lua^.n la`m gi`nu+~a cho ma^'t thi`gio+`!   

Tha^n cha`o anh Aiviet va` ta^'t ca?,

-----------------------
Nguyen VyKhanh
vnguyen@mtq.gouv.qc.ca
-----------------------