Re: DDa.i, tie^?u thu+`a

[Hong Lam Vu <vuh000@goofy.zdv.Uni-Mainz.de>]

Hi ba'c Die^~m et al,

> Theo to^i nie^'t ba`n, cu*.c la.c la` cu*'u ca'nh co`n la.i ta^'t ca? 
> la` phu*o*ng tie^.n! Loanh quanh ma~i ve^` phu*o*ng tie^.n thi` nie^'t 
> ba`n ma~i ma~i xa . 
>  A(n chay, a(n ma(.n, kinh ke^. dde^`u la` phu*o*ng tie^.n ca?, to^i 
> ddo^`ng y' pha^`n na`o vo*'i lua^.n cu*' cu?a ba'c A'i Vie^.t ve^` chay 
> ma(.n; Tuy nhie^n phu*o*ng tie^.n kho^ng co' thi` cu~ng kho^ng dde^'n 
> ddu*o*.c nie^'t ba`n .
> 

Ca'i "Cu+'u ca'nh vs Phuo+ng tie^.n" cu~ng gio^'ng ca'I "Dda.o vs Duo+'i
dda.o".

Xe't trong li.ch su+?, con nguo+`i luo^n nha^`m la^~n cu+'u ca'nh vo+'i
phuo+ng tie^.n. Bo+?i vi` tru+` mo^.t va`i vi. sie^u su+ co' the^? dda.t
dduo+.c cu+'u ca'nh tru+.c tie^'p, co`nm thi` loa`i nguo+`i no'i chung
cu+' pha?i ddi tu+`ng buo+'c mo^.t tre^n con dduo+`ng da^~n dde^'n cu+'u
ca'nh. Vi` ti'nh cha^'t "tu+`ng buo+'c" na`y ma` muo^'n ddi he^"t con
dduo+`ng pha?i ddi dduo+.c nu+?a con dduo+`ng, muo^'n ddi dduo+.c nu?a con
dduo+`ng pha?i ddi duo+.c 1/4 con dduo+`ng, v.v. cu+' the^' va` ta sa va`o
mo^.t thu+' nghi.ch ly' Zenon dda?o.

Y' nghi~a cu?a nghi.ch ly' Zenon dda?o na`y la` o+? cho^~ nhu+ ba'c
Die^~m no'i: "kho^ng co' phuo+ng tie^.n thi` kho^ng the^? dde^'n dduo+.c
Nirvana". Va^.y sau khi du`ng xong ca'i phuo+ng tie^.n cuo^'i cu`ng, la.i
na?y no`i ra mo^.t ca'i phuo+ng tie^.n "sau cuo^'i cu`ng" nu+~a, bo+?i vi`
"kho^ng co' phuo+ng tie^.n la`m sao ddi to+'i Nirvana dduo+.c". cho ne^n
co' the^? tha^'y truo+'c con dduo+`ng du`ng Phuo+ng tie^.n dde^? ddi
dde^'n Cu+'u ca'nh se~ kho^ng bao gio+` da^~n dde^'n Cu+'u ca'nh. May ra
thi` dde^'n "ri`a" Cu+'u ca'nh ma` tho^i. Vi` va^.y bo.n Positivist chu'ng
to^i mo+'i ba?o: "co' Cu+'u ca'nh hay kho^ng thi` tui kho^ng bie^'t,
nhu+ng ba'c na`o ma` ba?o ca'i na`y hay ca'i kia la` cu+'u ca'nh
(hoa(.c Dda.o, Ba?n the^?, etc.) thi` tui pha?i nghi ngo+`, va` du`ng
phuo+ng pha'p khoa ho.c thi` chi? co' the^? tie^.nm ca^.n Su+. tha^.t
duo+.c la` may la('m ru`i".

Nghi.ch ly' thu+' 2 la` vi` ta pha?i ddi tu+`ng na^'c thang, truo+'c khi
leo le^n na^'c thang thu+' 3 , ta pha?i nha('m leo le^n na^'c thang thu+'
2 dda~, na^'c thang 2 nhu+ the^' tro+? tha`nh mu.c ddi'ch ta.m tho+`i,
mu.c ddi'ch truo+'c ma('t, nga('n ha.n cho na^'c thang 1, tuy no' la.i
chi? la` phuo+ng tie^.n dde^? dda.t dduo+.c na^'c thang 3. Mu.c ddi'ch va`
phuo+ng tie^.n tro+? ne^n tuo+ng ddo^'i. Va` nguo+`i tra^`n ma('t thi.t
cu+' bi. la^~n lo^.n hoa`i giu+~a mu.c ddi'ch vo+'i phuo+ng tie^.n.

Tha`nh ra Dda.o (hay Cu+'u ca'nh) co' dda^'y, nhu+ng kho^ng the^?
du`ng ly' lua^.n hay du`ng ba^'t cu+' ca'i gi` dde^? chu+'ng minh la` no'
co' dduo+.c. Cho ne^n ne^'u pha?i nho+` nguo+`i kha'c ba?o cho Cu+'u 
ca'nh la` ca'i gi` dde^? ma` ddi to+'i thi` ho?i ca'i dduo+.c ba?o
ddo' co' co`n la` Cu+'u ca'nh nu+~a hay kho^ng?

Muo^'n tha^'y dduo+.c Dda.o pha?i du`ng ca'i phuo+ng pha'p ma` thu+.c ra
la` "kho^ng phuo+ng pha'p", tu+'c la` kho^ng du`ng gi` ca?. Tu+. Dda.o no'
dde^'n vo+'i ta, uy.ch mo^.t ca'i, tru+.c tie^'p, nhu+ nhie^n, to'm la.i
la` du`ng ngo^n ngu+~ (1 phuo+ng tie^.n) dde^? mo^ ta? ca'i su+. ga(.p
Dda.o na`y la` kho^ng the^? dduo+.c. Tha`nh ra ne^'u co' ba'c na`o ba?o
tui tranh ca~i xem co' Dda.o kho^ng, Dda.o la` ca'i qua'i gi`, v.v thi`
tui buo^.c pha?i "du`ng" ca'i "phuo+ng pha'p" co^? ddie^?n la` im la(.ng,
no'i ddu'ng ho+n la` la`m nhu+ kho^ng nghe tha^'y ca'c ba'c ho?i. La^'y
su+. kho^ng nghe tha^'y ca^u ho?i (chu+' kho^ng pha?i su+. kho^ng tra? 
lo+`i dda^u nhe') la`m ca^u tra? lo+`i. Tho^i kho^ng no'i nha(ng nu+~a,
ca`ng no'i ca`ng tha^'y ngo^n ngu+~ "chi? la` 1 phuo+ng tie^.n".

Cheers,
La^m

"Cu+'u ca'nh kha? cu+'u ca'nh phi thuo+`ng cu+'u ca'nh".