[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next][Date Index][Thread Index]
Ve^` Gia'o Su+ Vi~nh Si'nh (fwd)
To^i bie^'t co' ba'c tre^n VNSA se~ quan ta^m to+'i tin na`y. Ha?i.
>From VKS:
---------- Forwarded message ----------
Date: Fri, 6 Jun 1997 14:57:00 +0900
From: Nguyen Tien Luc
Vai loi ve Tac gia.
Tac gia bai viet nay la Giao su Vi~nh Si'nh, GS. cua DH Alberta, Canada.
Sinh nam 1944, la mot trong nhung hau due cua dong doi nha Nguyen (nha
Vua). Hoc o DH Van khoa Hue, la cuu Luu hoc sinh Monbusho tu nam 1963-1972.
Truoc hoc dai hoc o DH Co Doc Giao, lam Daigakuin o Todai.
Trong thoi gian do, chien tranh Viet Nam dien ra ac liet. So luu hoc sinh
Mien Nam VN luu hoc o Nhat phan hoa thanh hai cuc: Mot nhom ung ho
MTDTGPMNVN va VNDCCH va nhom kia ung ho Chinh quyen Saigon (VNCH). Giao su
Vinh Sinh tung la lanh dao nhom ung ho MTDTGPMNVN, tung bi Dai su Saigon
kien nghi voi Chinh Phu Nhat (Monbusho) ca('t hoc bong, khong gia han HO
CHIEU va VISA. Nhung luc bay gio la thoi ky "Daigaku Funso"(Dai Hoc Pha^n
tranh), nhieu GS Todai bao lanh cho nhieu sinh vien Mien Nam duoc tiep tuc
hoc khong can VISA. GS Vinh Sinh thuoc loai nhu vay.
GS tung viet nhieu bai tren cac Bao chi o Nhat, nhung khong phai bai bao
khoa hoc ma la bai keu goi ung ho nhan dan VN dau tranh chong My, vi hoa
binh va thong nhat dat nuoc.
Nam 1973, Gs sang Canada, bao ve Master, Doctor o DH Toronto, ve giang
day tai DH Alberta.
Ve mat khoa hoc, Gs la chuyen gia hang dau ve Lich su Nhat Ban (doi voi
nguoi Viet nam), kha noi tieng trong so cac chuyen gia lich su Nhat Ban
nguoi nuoc ngoai (ngoai nguoi Nhat). Trong nhung nam gan day, thuong xuyen
cong tac o Nhat va Viet Nam. Nhieu nhan khoa hoc Nhat Ban het suc ngac
nhien ve thu tieng nhat dde.p va lu+u loat cua Giao su trong cac Hoi nghi
KH. Co nhieu sach xuat ban bang tieng Viet.
>
> Ky? nie^.m 107 na(m nga`y sinh Chu? ti.ch Ho^` Chi' Minh
> (19/5/1890 - 19/5/1997)
>
>
> Theo da^'u cha^n Ba'c
>
> Tre^n nhu+~ng ne?o ddu+o+`ng Ta^y A^.u ga^`n nhu+ nu+o+'c na`o cu~ng
> co`n nhu+~ng da^'u cha^n cu?a Ba'c Ho^`. Chu'ng to^i dde^'n nu+o+'c
> Anh, no+i Ba'c na(m 1913 chuyen tu+` My~ dde^'n ti`m vie^.c la`m.
> DDo^`ng chi' Tong bi' thu+ DDa?ng Co^.ng sa?n Anh ddi'ch tha^n da^~n
> chu'ng to^i ddi ti`m ta`i lie^.u. Cu`ng ddi xe buy't 2 ta^`ng, cu`ng
> va`o ca'c co+ quan lu+u tru+~ Anh va` dde^'n nhu+~ng no+i Ba'c Ho^`
> dda~ o+?, buoi tru+a ddo^`ng chi' ve^` su+' qua'n ta cu`ng chu'ng to^i
> a(n bu+~a co+m thanh dda.m ngay ta.i nha` be^'p su+' qua'n.
>
>
> Chu'ng to^i xu'c ddo^.ng len va`o khu nha` be^'p cu?a kha'ch sa.n
> Ca'c-to+n o+? pho^' Ha^y-ma-ke't giu+~a thu? ddo^ Lua^n DDo^n, no+i
> Ba'c Ho^` la`m phu. be^'p, nay la` nha` kho cu?a su+' qua'n
> Niu-di-la^n ta.i nu+o+'c Anh. Du+o+'i ca'i tra^`n tha^'p va` do.c
> nhu+~ng ddu+o+`ng o^'ng da^~n kho'i, ngu+o+`i ta chi? cho chu'ng to^i
> cho^~ ngu+o+`i phu. be^'p Vie^.t Nam nga`y a^'y ddu+'ng ru+?a ba't va`
> ho.c "o^ng vua dda^`u be^'p" E-xco^-phi-e^ ca'ch la`m ba'nh kem va-ni
> nha^n ha.t ddie^`u. Chi'nh ta.i khu nha` be^'p na`y, mu`a he` na(m
> 1914, anh Nguye^~n Ta^'t Tha`nh nha^.n ddu+o+.c tin chie^'n tranh
> the^' gio+'i bu`ng no va` sau ddo' vie^'t thu+ gu+?i o^ng Phan Chu
> Trinh ddang o+? Pha'p ba`y to? suy nghi~ cu?a mi`nh ve^` ti`nh hi`nh
> the^' gio+'i. Bu+'c thu+ ddo' chu'ng to^i ti`m tha^'y o+? Cu.c lu+u
> tru+~ cu?a Bo^. Thuo^.c ddi.a Pha'p o+? pho^' U-ddi-no^, Pa-ri, sau
> ddoi te^n la` Bo^. Pha'p quo^'c ha?i ngoa.i. Cuo^'i thu+ cu~ng nhu+
> tre^n phong bi` ghi ddi.a chi? ngu+o+`i vie^'t thu+: "Nguye^~n Ta^'t
> Tha`nh, so^' nha` 8, ddu+o+`ng Xte^-phen To't-ten-hem, Lua^n DDo^n".
>
> Giu+~a thu? ddo^ Bru'c-xen, nu+o+'c Bi?, co' la^u dda`i e't-mo^ng
> tra'ng le^.. Ta.i dda^y na(m
> 1927, tu+` nha` tro. o+? pho^' Re^-gin, Anh Nguye^~n a'i Quo^'c dda~
> dde^'n du+. Ho^.i nghi. quo^'c te^' Lie^n ddoa`n cho^'ng dde^' quo^'c
> ma` Anh la` tha`nh vie^n. Chu'ng to^i va`o pho`ng gu+o+ng tre^n ga'c
> hai cu?a la^u dda`i, no+i ho.p cu?a 152 dda.i bieu thuo^.c 37 nu+o+'c
> du+o+'i khau hie^.u "Tu+. do da^n to^.c, bi`nh dda(?ng xa~ ho^.i".
> Tu+o+?ng nhu+ du+o+'i nhu+~ng bo^. dde`n chu`m da't va`ng va^~n co`n
> vang tie^'ng no'i cu?a Nguye^~n a'i Quo^'c va` nhu+~ng ba.n tha^n cu?a
> Anh: G.Ne^-ru, ngu+o+`i a^'n DDo^., M.C Blo^ng-cua, ngu+o+`i
> Goa-ddo+-lu'p, Xe^-ma-un, ngu+o+`i Inddo^ne^xia, H.Ba'c-buy't, nha`
> va(n Pha'p noi tie^'ng...
>
>
> Ro+`i thu? ddo^ Ro^-ma, Toa` tha'nh Va-ti-ca(ng ddi ve^` tha`nh pho^'
> Mi-la-no^ cu?a I-ta-li-a, chu'ng to^i dde^'n ngay qua'n a(n nho? vo+'i
> kie^'n tru'c ra^'t co mang te^n "La Pe^-da", nghi~a la` ca'i ca^n.
> Tru+o+'c qua'n, tre^n ma(.t ddu+o+`ng co' mo^.t ba`n ca^n to ba(`ng
> sa('t, tho+`i xu+a chu? qua'n du`ng dde ca^n ca'c xe ngu+.a cho+?
> than, cu?i, thu+.c pham, ma(.t ca^n chi? tro.ng lu+o+.ng dda(.t o+?
> ngay ca.nh cu+?a ra va`o. Tha^'y chu'ng to^i la` ngu+o+`i Vie^.t Nam,
> chu? qua'n nhanh nhe.n chi? va`o mo^.t ba`n nho? o+? go'c pho`ng va`
> gio+'i thie^.u:
>
>
> - DDa^y la` cho^~ ngo^`i a(n ha`ng nga`y cu?a Chu? ti.ch Ho^` Chi'
> Minh cuo^'i nhu+~ng na(m 20 trong tho+`i gian Ngu+o+`i la`m vie^.c o+?
> Mi-la-no^ cho Quo^'c te^' Co^.ng sa?n. Bo^' me. to^i ke ra(`ng ho^`i
> ddo' Ho^` Chi' Minh u+a du`ng mo'n a(n re? nha^'t ma` ngu+o+`i lao
> ddo^.ng Mi-la-no^ ra^'t thi'ch la` "che't-ve't-ti", mo^.t thu+' ga^n
> bo` ha^`m xu'p ddo^~ "ca-so^-la".
>
> Thu? ddo^ Be'c-lin dda~ mang da^'u cha^n Ba'c Ho^` tu+` tho+`i no'
> co`n la` mo^.t tha`nh pho^' nghe`o kho, nha^n da^n pha?i xe^'p ha`ng
> da`i, ca^`m tem phie^'u cho+` dde^'n lu+o+.t mua ba'nh mi`, thu+.c
> pham. Toa` soa.n ba'o Die Welt (The^' gio+'i) va` Toa` soa.n Ta.p chi'
> Thu+ ti'n Quo^'c te^' (Ban bie^n ta^.p tie^'ng Pha'p) ta.i so^' nha`
> 228 pho^' Phe^-ddri'ch o+? Be'c-lin dda~ chu+'ng kie^'n co^ng vie^.c
> pho'ng vie^n va` bie^n ta^.p vie^n cu?a Anh Nguye^~n a'i Quo^'c trong
> na(m 1928. Theo nhu+ nga`y 8-2-1928 cu?a Anh vie^'t tu+` Be'c-lin ma`
> chu'ng to^i ti`m ddu+o+.c. Anh dda~ ngo^`i o+? Be'c-lin vie^'t ta^.p
> "Nhu+~ng ky' u+'c cu?a to^i ve^` phong tra`o no^ng da^n", go^`m
> khoa?ng 50 chu+o+ng va` 120 trang no'i ve^` phong tra`o Ha?i Lu.c
> Phong o+? Trung Quo^'c, no+i co' ca'c Xo^-vie^'t no^ng da^n. DDi tre^n
> pho^' Un-te DDen-lin-dden o+? Be'c-lin vo+'i nhu+~ng ha`ng ca^y bo^`
> dde^` ra^m ma't, chu'ng to^i ddu+'ng la.i tru+o+'c cu+?a ngo^i nha`
> so^' 7. Ngo^i nha` giu+~ ddu+o+.c kie^'n tru'c kieu Pho, ddu+'ng uy
> nghi nhi`n ve^` vo`m cong cao Bran-ddo+-bua, tre^n no'c co' tu+o+.ng
> ddo^`ng nhu+~ng con ngu+.a chie^'n tung vo' le^n phi'a tru+o+'c. DDa^y
> la` su+' qua'n nu+o+'c Co^.ng hoa` Lie^n bang Xa~ ho^.i chu? nghi~a
> Xo^-vie^'t Nga nhu+~ng na(m 20, no+i Ba'c Ho^` dde^'n la^'y gia^'y
> to+` dde ddi va`o nu+o+'c Nga cu?a Le^-nin.
>
> Chu'ng to^i nho+' buoi pho?ng va^'n o^ng Gia('c DDuy-clo^ ta.i nha`
> rie^ng o^ng o+? so^' 22, pho' Tong tho^'ng Uyn-xo+n, thi. xa~
> Mo^ng-to+-ro+i, ngoa.i o^ Pa-ri. Gia('c DDuy-clo^ ho^`i ddo' la` Uy?
> vie^n Bo^. Chi'nh tri. DDa?ng Co^.ng sa?n Pha'p, Nghi. si~ Pha'p, nha`
> la~o tha`nh ca'ch ma.ng, nha` hu`ng bie^.n noi tie^'ng ta.i Quo^'c
> ho^.i Pha'p. O^.ng la` ba.n tha^n cu?a Ba'c Ho^` o+? Pa-ri tu+` na(m
> 1919. Trong pho`ng la`m vie^.c cu?a o^ng co' bu+'c phu` ddie^u cha^n
> dung cu?a Ba'c Ho^` va` o^ng va^~n giu+~ trong ngu+o+`i chie^'c
> ddo^`ng ho^` ddeo tay do Ba'c Ho^` ta(.ng.
>
> Ho^`ng Ha`
>
> ----------------------------------------------------------------
>
>
> Mo^.t bu+'c thu+ chu+a co^ng bo^' cu?a Phan Bo^.i Cha^u gu+?i
> Nguye^~n a'i Quo^'c
>
>
> Trong nhu+~ng na(m tha'ng cuo^'i ddo+`i, so^'ng trong ti`nh tra.ng
> bi. giam lo?ng ta.i Hue^', Phan Bo^.i Cha^u va^~n giu+~ nie^`m hy
> vo.ng cu?a mi`nh dde^'n Nguye^~n a'i Quo^'c trong co^ng cuo^.c phu.c
> ho^`i ne^`n ddo^.c la^.p cu?a dda^'t nu+o+'c. Co' la^`n mo^.t ngu+o+`i
> kha'ch cu`ng que^ Nam DDa`n va`o tha(m Phan, kha'ch ho?i: " Thu+a cu.,
> ca^u Nam DDa`n sinh tha'nh cha(?ng pha?i la` cu. sao? ". Phan dda'p:
> "... Ne^'u Nam DDa`n co' tha'nh thu+.c thi` chi'nh la` o^ng Nguye^~n
> a'i Quo^'c chu+' cha(?ng pha?i la` ai kha'c ". Ti`nh ca?m va` lo`ng
> a'i mo^. ma` Phan da`nh cho Nguye^~n cu~ng bieu lo^. ro~ ra`ng trong
> ta^.p ho^`i ky' Phan Bo^.i Cha^u nie^n bieu (PBCNB). La` ba.n ddo^`ng
> nie^n cu?a cu. Pho' ba?ng Nguye^~n Sinh Huy - tha^n phu. cu?a Nguye^~n
> a'i Quo^'c - tru+o+'c khi sang Nha^.t, Phan Bo^.i Cha^u thu+o+`ng la.i
> nha` Nguye^~n a'i Quo^'c nga^m tho+ uo^'ng ru+o+.u. DDe^'n khi Phan
> bi. nha` ddu+o+ng cuo^.c Pha'p ba('t co'c o+? ga Ba('c Thu+o+.ng Ha?i
> ddu+a ve^` giam o+? ngu.c Hoa? Lo` (1925), Nguye^~n a'i Quo^'c dda~
> vie^'t le^n nhu+~ng do`ng bieu lo^. lo`ng ki'nh mo^. cu?a mi`nh ddo^'i
> vo+'i mo^.t chi' si~ thuo^.c the^' he^. cha anh: " Phan Bo^.i Cha^u,
> ba^.c anh hu`ng, vi. thie^n su+', dda^'ng xa? tha^n vi` ddo^.c la^.p,
> ddu+o+.c 20 trie^.u con ngu+o+`i trong vo`ng no^ le^. to^n su`ng... "
> Trong khi la`m chu' thi'ch cho ba?n di.ch tie^'ng Anh ta'c pham Phan
> Bo^.i Cha^u nie^n bieu, ga^`n dda^y to^i ti`nh co+` ti`m tha^'y ba
> bu+'c thu+ cu?a Phan vie^'t ba(`ng chu+~ Ha'n gu+?i Ly' Thu.y
> (Nguye^~n a'i Quo^'c), Ho^` Tu`ng Ma^.u va` La^m DDu+'c Thu. tu+`
> Ha`ng Cha^u trong Trung ta^m Va(n kho^' Ha?i ngoa.i (C.A.O.M) o+?
> Aix-en Provence (Pha'p). Tuo^`ng chu+~ ba(`ng bu't lo^ng, lo^'i ha`nh
> va(n, ca'ch xu+ng ho^ cu`ng nhu+~ng chi tie^'t kha'c cho phe'p chu'ng
> ta kha(?ng ddi.nh ta'c gia? ba bu+'c thu+ kho^ng the ai kha'c ma`
> chi'nh la` cu. Phan. Chu'ng to^i tha^'y ca^`n gio+'i thie^.u vo+'i
> ddo^.c gia? toa`n va(n bu+'c thu+ di.ch tu+` chu+~ Ha'n cu?a Phan
> Bo^.i Cha^u gu+?i Ly' Thu.y (Nguye^~n a'i Quo^'c): Cha'u ra^'t ki'nh
> ye^u cu?a ba'c! Ho^m tru+o+'c anh La^m DDu+'c Thu. va` anh Ho^` Tu`ng
> Ma^.u gu+?i la.i thu+ cu?a cha'u, trong thu+ co' no'i tu+o+`ng ta^.n
> chuye^.n o^ng Hy Ma~ Phan Cha^u Trinh. Tuy thu+ du+.a tru+.c tie^'p
> tre^n chuye^.n tha^.t nhu+ng ngu. y' sa^u sa('c, ma` lo^'i la^.p
> lua^.n la.i du+.a tre^n nhu+~ng y' tu+o+?ng lo+'n, nha^n ddo' mo+'i
> bie^'t la` ho.c va^'n, tri thu+'c cu?a cha'u nay dda~ ta(ng tru+o+?ng
> qua' nhie^`u, qua? tha^.t kho^ng pha?i nhu+ hai mu+o+i na(m ve^`
> tru+o+'c. Nho+' la.i ho+n hai mu+o+i na(m tru+o+'c dda^y, khi dde^'n
> nha` cha'u uo^'ng ru+o+.u go~ a'n nga^m tho+, anh em cha'u tha?y
> dde^`u chu+a tha`nh nie^n, lu'c ddo' Phan Bo^.i Cha^u na`y dda^u co'
> ngo+` ra(`ng sau na`y cha'u se~ tro+? tha`nh mo^.t tieu anh hu`ng nhu+
> the^' na`y. Ba^y gio+` ddem ke? gia` na`y so vo+'i cha'u thi` ba'c
> tha^'y ra^'t xa^'u ho. Nha^.n ddu+o+.c lie^n tie^'p hai la' thu+ cu?a
> cha'u, ba'c ca?m tha^'y vu+`a buo^`n vu+`a mu+`ng. Buo^`n la` buo^`n
> cho tha^n ba'c, ma` mu+`ng la` mu+`ng cho dda^'t nu+o+'c ta. Vie^.c
> thu+`a ke^' nay dda~ co' ngu+o+`i, ngu+o+`i ddi sau gio?i ho+n ke? ddi
> tru+o+'c, tre^n tie^`n ddo^` dden to^'i se~ xua^'t hie^.n a'nh sa'ng
> ban mai. Nga`y xe^' ddu+o+`ng cu`ng, chi? so+. kho^ng ddu+o+.c tha^'y
> nga`y ddo', la`m sao ba'c kho^ng ca?m tha^'y buo^`n cho chi'nh mi`nh
> ddu+o+.c ? Mo^.t ddo+`i ta^n kho, ga'nh va'c co^ng chuye^.n mo^.t
> mi`nh, ddu+o+.c su+'c lo+'n cu?a cha'u go'p va`o thi` a('t se~ co'
> nhie^`u ngu+o+`i hu+o+?ng u+'ng theo. Vie^.c ga^y du+.ng la.i giang
> so+n, ngoa`i chu'a co' ai dde nho+` u?y tha'c ga'nh va'c tra'nh
> nhie^.m thay mi`nh. Co' ddu+o+.c nie^`m an u?i lo+'n lao nhu+ the^',
> la`m sao ba'c kho^ng ca?m tha^'y vui mu+`ng ddu+o+.c ? Ba'c ddang
> ddi.nh ti`m mo^.t di.p to^'t ve^` Qua?ng DDo^ng mo^.t chuye^'n dde
> ba`n lua^.n vo+'i cha'u, kho^ng bie^'t cha'u co`n o+? la.i Qua?ng
> DDo^ng la^u mau, hoa(.c gia? trong tu+o+ng lai co' ddi.nh ddi cho^~
> kha'c kho^ng ? Trong lo`ng ba'c co' nhie^`u chuye^.n muo^'n ho?i y'
> kie^'n cha'u nhu+ng kho^ng ga(.p ma(.t thi` la`m sao co' the ba`n cho
> he^'t y' ddu+o+.c ? La`m sao ddu+o+.c ? Ne^'u kho^ng coi gia` ye^'u
> la` ddo^` bo? thi` cha'u vie^'t thu+ nhie^`u cho ba'c, ba'c tha`nh
> tha^.t ye^u ca^`u cha'u dda^'y. Ca^`n nha('c la.i la` Phan Bo^.i
> Cha^u lu'c ro+`i nu+o+'c dda~ ga^`n bo^'n mu+o+i (ba mu+o+i chi'n tuoi
> dde^'n Nha^.t), la.i kho^ng the tra'nh kho?i nhu+~ng tra'ch nhie^.m
> na`y no. dda(.ng chuye^n chu' ho.c ha`nh, cho ne^n tri thu+'c lu'c
> ba^y gio+` cu~ng va^~n nhu+ xu+a. Cha'u ho.c va^'n ro^.ng ra~i va`
> tu+`ng ddi nhie^`u no+i, ho+n ba'c ca? chu.c ca? tra(m la^`n. Tri
> thu+'c va` ke^' hoa.ch cu?a cha'u ta^'t vu+o+.t su+'c ddo lu+o+`ng
> cu?a ba'c; kho^ng bie^'t cha'u co' the chia se? cu`ng ba'c mo^.t hai
> vie^.c ? Ba'c he^'t su+'c mong ddo+.i, mong cha'u kho^ng nga.i. Vi`
> ne^'u kho^ng co' ke^' hoa.ch thi` ba^'t qua' chi? la`m nhu+~ng kha'ch
> tha hu+o+ng than tho+? kho^ng dda^u cho ho^`n co^' quo^'c, cha?
> gio^'ng o^ng Hy Ma~ thi` cu~ng chi? gio^'ng o^ng Phan Bo^.i Cha^u ma`
> tho^i ! Thu+ ba^'t ta^.n ngo^n, mong cha'u hieu giu`m ca? nhu+~ng y'
> kho^ng vie^'t tha`nh lo+`i. Chu'c cha'u bi`nh an. Nga`y 21 tha'ng 1
> li.ch ta, 14/2/1925 du+o+ng li.ch, vie^'t du+o+'i a'nh dde`n da^`u.
> Cho^~ ba'c o+? dda^.u no+i dda^'t kha'ch thi` Quo^'c DDo^'ng Ho^`
> Tu`ng Ma^.u dda~ bie^'t ne^n kho^ng ghi o+? dda^y. Thu+ na`y nho+`
> Quo^'c DDo^'ng chuyen giu'p.
>
> Ba'c,
> Thu+' Cu. (tu+'c Phan Bo^.i Cha^u - ngu+o+`i vie^'t)
>
>
> Vi~nh Si'nh
> (Ngu+o+`i Vie^.t Nam ta.i Canada)
>
>