[Date Prev][Date Next][Thread Prev][Thread Next][Date Index][Thread Index]

Re: Ba`n ve^` Lu+o+ng Tri



Hi ba'c Vie^.t, Tie^'n et al,

Tui kho^ng ra`nh tie^'ng Anh ne^n ho^?ng ro~ ho. hie^?u tu+` "common
sence" ra sao. Cu+' nhu+ ca'ch hie^?u cu?a tui thi` di.ch common sence ra
tie^1'ng vie^.t nhu+ quye^?n tu+` ddie^?n cu?a Vie^.n Ngo^n ngu+~ o+? HN
la` "le~ thuo+`ng" cu~ng ddu'ng. Tuy nhie^n cu~ng nhu+ tu+` "luo+ng tri"
trong tie^'ng ta, tu+` "common sence" trong tie^'ng anh cu~ng dduo+.c
hie^?u theo nhie^`u nghi~a kha'c nhau. Va` no'i chung kho^ng co' su+.
tuo+ng ho+.p 1-1 giu+~a "luo+ng tri" hoa(.c ke^? ca? "le~ thuo+`ng" vo+'i
"common sence".

Ngay trong ca'c ngo^n ngu+~ A^u cha^u cu~ng kho^ng co' su+. tuo+ng u+'ng
1-1. Thu+? xem:

- Bon sence trong tie^'ng Pha'p,
- gesunder Menschenverstand trong tie^'ng Ddu+'c,
- (paraszti) jozan esz trong tie^'ng Hung

dde^`u kho^ng ha(?n la` common sence trong tie^'ng Anh. Ngay trong
tie^'ng Ddu+'c "nha` tui", nhie^`u khi pha?i vie^'t y nguye^n "common
sence" dde^? die^~n ta? ca'i nghi~a "common sence" ma` kho^ng the^? du`ng
tu+` gesunder Menschenverstand thay the^' dduo+.c.

He^. tho^'ng Tri' na(ng-Luo+ng na(ng-Ddu+'c na(ng-Tha^?m my~ na(ng cu?a
ba'c Vie^.t ra^'t hay. Tui chi? xin ho?i Ddu+'c na(ng na`y co' lie^n he^.
gi` vo+'i "Ddu+'c na(ng tha('ng so^'" ?

Pha?i cha(ng Luo+ng tri = common sence = Tri' na(ng + Luo+ng na(ng. 

Ddo.c mo^.t va`i ba?n va(n di.ch tu+` ca'c cu. nha` Nho ta nga`y xu*a, tui
co' tha^'y vie^'t Ke`m: Luo+ng tri luo+ng na(ng, va^.y la` ngi~a gi`?

Ca'i chuo^~i xi'xh Ca'ch va^-t-...-Bi`nh thie^n ha. cu?`a Nho gia'o cu~ng
ra^'t hay. Ba?n tha^n tui cu~ng thuo+`ng do^`ng y' ra8`ng pha?i "ddi
tu+` nho? dde^'n lo+'n", tu+` ca'ch va^.t, tri' tri, v.v..., qua tu
tha^n, te^` gia,... mo+'i bi`nh thie^n ha. dduo+.c. Tuy nhie^n do ti'nh
hu? le^'u, tui va^~n nghi~ co' tghe^? (co' the^? tho^i nhe')
cha(?ng ha.n kho^ng ca^`n bie^'t te^` gia va^~n gio?i tri. quo^'c
dduo+.c. A` ma` ca'c ba'c vua nga`y xu+a co' ba'c na`o la` kho^ng co' gia
ddi`nh dda^u.

Co`n theo ca'i Luo+ng tri cu?a tui thi` chu+`ng na`o ta chu+a nghe tru+.c
tie^'p hai ba'c Tuye^'n va` Hu+ng ddo^'i cha^'t thi` chu+`ng do' ta chu+a
the^? judge ra(`ng ba'c Tuye^'n xu+'ng dda'ng hay kho^ng xu+'ng dda'ng
la`m Hie^.u truo+?ng. Tui dda~ co' nhie^`u kinh nghie^.m ve^` nghe qua
nguo+`i na`y nguo+`i no. Ba?n tha^n tui cu~ng hay pha?i la`m co^ng vie^.c
tro.ng ta`i vi` ma^'y o^nng ba` ba.n be` cu?a tui cu~ng co' nhie^`u
nguo+`i sensitive, no'ng na?y, hay que^n, etc. , qua ddo' tui ru't ra kinh
nghie^.m la` pha?i he^'t su+'c de` da(.t khi dda'nh gia' con nguo+`i.

tui nghi~ ca'i Luo+ng tri hoa(.c common sence cu~ng 
kha'c nhau tuy` mo^~i nguo+`i do kinh nghie^.m ca' nha^n kha'c nhau. 
Common sence cu~ng thay do^?i theo tho+`i gian. Ddie^`u na`y la` tui nghe
dduo+.c cu?a ba'c Anthony Gidden, a top sociologist in Oxford.

Cheers,
La^m